Odwilż na linii USA-Białoruś

„WSJ” opisuje w ten sposób trwającą od miesięcy odwilż w stosunkach USA z białoruskim reżimem, rozpoczętą od uwolnienia przez Łukaszenkę więźnia politycznego Jurasia Ziankowicza (Yourasa Ziankovicha), który jest naturalizowanym Amerykaninem. Głównym rozmówcą Łukaszenki był dotąd znany prawnik, a obecnie wysłannik USA ds. Białorusi John Coale, który odbywał z nim wielogodzinne, suto zakrapiane wódką rozmowy. Według dziennika administracja Trumpa chce pokazać na przykładzie Białorusi, „jakie nagrody mogą przypaść Putinowi (...) jeśli Rosja pomoże USA pokojowo zakończyć wojnę w Ukrainie”.

„Ostatecznie Putin znajdzie się w sytuacji, w której będzie musiał podjąć bardzo trudną decyzję – powiedział gazecie amerykański urzędnik. - Ważne jest, by osoba, którą zna najlepiej i której najbardziej ufa (...) wypowiadała się pozytywnie o umowie (pokojowej dla Ukrainy - PAP).”

Działania USA wobec Białorusi

Jak dotąd USA zniosły sankcje wobec białoruskich linii lotniczych Bieławia (Belavia), samolotów Łukaszenki i producentów soli potasowych, stanowiących największy towar eksportowy Białorusi. W zamian Łukaszenka uwolnił łącznie ponad 170 więźniów politycznych.

„WSJ” pisze, że podczas jednej z rozmów w Mińsku - podczas której serwowano tyle wódki, że Coale musiał po kryjomu wylewać zawartość kieliszka - Coale przekonywał Łukaszenkę do zmiany kursu, używając w tym celu porównania ze szkolną stołówką - że z pomocą USA Białoruś może opuścić „stolik frajerów” z Wenezuelą, Iranem i Koreą Północną, i usiąść przy stole „fajnych gości”. Łukaszenka tymczasem miał doradzać USA, jak podchodzić do Putina, a także do przywódców Wenezueli i Chin, Nicolasa Maduro i Xi Jinpinga. Żonie Coale'a, prawicowej dziennikarce Grecie Van Susteren, miał powiedzieć, że może dać azyl Maduro w Mińsku. Miał też zachęcać administrację Trumpa do zorganizowania szczytu z Putinem w Anchorage na Alasce.

Podczas rozmów Łukaszenka - który zauważył, że Coale zrzucił wagę - miał też wyrazić zainteresowanie lekiem na odchudzanie Zepbound, który brał jego rozmówca. Coale dał mu ulotkę na ten temat.

Kokietowanie Białorusi

Jak pisze dziennik, dobre osobiste relacje Coale'a z Łukaszenką pozytywnie zaskoczyły Trumpa, który odbył rozmowę z Łukaszenką w sierpniu w drodze do Anchorage.

„Przywódcy rozmawiali przez 10 minut, wymieniając uprzejmości i chwaląc się nawzajem swoją siłą. Trump zasugerował spotkanie osobiste i powiedział, że Białoruś powinna rozważyć kolejne, uwolnienie większej liczby więźniów” - relacjonuje gazeta.

Sam Coale określił swój styl dyplomacji, oparty na osobistych relacjach, jako „bardzo trumpowski”. „Nie obchodzi mnie, z kim rozmawiamy (...) Do diabła z tym, z kim rozmawiasz, jeśli ta osoba potrafi dać ci to, czego chcesz, to się liczy” - powiedział.

Dziennik sugeruje jednak, że dotychczasowe rezultaty działań administracji Trumpa wobec Mińska są mieszane. Opisuje m.in., że Łukaszenka, aby zachęcać USA do znoszenia kolejnych sankcji, w tym na sól potasową, sygnalizował, że może kupić samoloty Boeinga. Jednak tuż po zniesieniu sankcji ogłosił, że uzgodnił z Putinem, że kupi rosyjskie samoloty.

Z Waszyngtonu Oskar Górzyński