"Przepisy jasno stanowią, co dodatkowo we wrześniu 2019 r. potwierdził Trybunał Sprawiedliwości UE, że konsument, który przed zapisanym w umowie terminem spłaci kredyt konsumencki, ma prawo do odzyskania proporcjonalnej części wszystkich pobranych opłat, w tym prowizji. Taki zwrot powinien się odbywać metodą liniową, która jest sprawiedliwa, przejrzysta i zrozumiała dla konsumenta" - wskazał prezes UOKiK Tomasz Chróstny, cytowany w komunikacie Urzędu.
Dlatego, jak podano, w ostatnim czasie Urząd wydał decyzję zobowiązującą w tej sprawie wobec Banku Pocztowego, natomiast Plus Bank dostosował się do wytycznych Prezesa UOKiK już w trakcie postępowania wyjaśniającego.
Zgodnie z najnowszą decyzją Prezesa UOKiK Bank Pocztowy musi poinformować konsumentów, którzy zawarli umowy pożyczki po wejściu w życie ustawy o kredycie konsumenckim, czyli od 18 grudnia 2011 r., że w przypadku spłacenia ich przed terminem mogą ubiegać się o proporcjonalny zwrot pobranych prowizji wyliczony metodą liniową. Bank ma zamieścić takie oświadczenie na swojej stronie internetowej. Dodatkowo do osób, które po 16 maja 2016 r. (data pierwszego stanowiska Prezesa UOKiK w sprawie art. 49 ukk) spłaciły kredyt wcześniej niż przewidywały ich umowy, Bank Pocztowy wyśle takie zawiadomienia listem lub e-mailem. Ponadto Prezes UOKiK zobowiązał spółkę do zwrotu odpowiedniej części prowizji wyliczonej metodą liniową w terminie do 3 miesięcy od otrzymania wniosku konsumenta. Nie dotyczy to osób, które odzyskały już stosowną część prowizji na mocy decyzji Prezesa UOKiK z grudnia 2019 r. Bank Pocztowy zobowiązał się także do złożenia oświadczeń o uznaniu zasadnych roszczeń konsumentów w zakresie zwrotu kosztów kredytu w sprawach, które toczą się już przed sądami. Sprawdź szczegóły w decyzji Prezesa UOKiK z września 2021 r.
Według komunikatu Urzędu, także Plus Bank dostosował się do wytycznych Prezesa UOKiK. Stało się to na etapie postępowania wyjaśniającego, nie było więc konieczności stawiania spółce zarzutów i wydawania decyzji. Od 1 stycznia 2021 r. bank automatycznie rozlicza metodą liniową koszty wszystkich spłaconych przed terminem kredytów konsumenckich. Natomiast w przypadku kredytów konsumenckich, których spłata nastąpiła przed tą datą, zwrot proporcjonalnej części prowizji odbywa się na wniosek konsumentów. Wnioski dotyczą także korekt rozliczeń w sytuacji, gdy dokonano ich metodą inną niż liniowa. Informacja o takiej możliwości widnieje na stronie internetowej banku.
W komunikacie UOKiK zwrócono także uwagę, że prezes Urzędu wydał w tym roku także decyzję wobec Banku Handlowego, jednak otrzymuje sygnały konsumenckie świadczące o tym, że bank może nie wykonywać w pełni nałożonego na niego zobowiązania.
"Skargi dotyczą sytuacji przedterminowej spłaty zadłużenia na skutek zawarcia kolejnej umowy kredytu konsumenckiego tego samego typu z Bankiem Handlowym. Obecnie weryfikujemy informacje przekazywane przez konsumentów, wezwaliśmy bank do udzielenia wyjaśnień" - podał Urząd.
Jak przypomniał, w efekcie podjętych przez UOKiK działań już 17 banków prawidłowo rozlicza się z konsumentami, którzy wcześniej spłacili kredyt konsumencki. Do wytycznych Urzędu stosuje się też 12 banków spółdzielczych.
UOKiK podkreślił także, że każda osoba, która ma kredyt konsumencki, może go wcześniej spłacić. W takiej sytuacji kredytodawca musi obniżyć wszystkie koszty takiego kredytu np. opłaty, prowizje i zwrócić je konsumentowi. Zwrot powinien obejmować koszty dotyczące okresu od dnia faktycznej spłaty kredytu do dnia ostatecznej spłaty określonej w umowie. Zwrot nie może też zależeć od tego, kiedy kredytodawca faktycznie poniósł te koszty.
Kwota do zwrotu powinna zostać obliczona metodą liniową, która polega na tym, że instytucja finansowa dzieli wszystkie koszty pozaodsetkowe przez liczbę dni kalendarzowych, w których miała obowiązywać umowa. Następnie wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania, otrzymując w ten sposób kwotę, którą powinna oddać konsumentowi.
UOKiK przygotował też kalkulator kredytowy, który pomoże wyliczyć orientacyjną kwotę do zwrotu według metody liniowej. Kalkulator dostępny jest na stronie Urzędu.
W komunikacie poinformowano, że o zwrot nierozliczonych części opłat za spłacony wcześniej kredyt konsumencki lub pożyczkę można się ubiegać, jeżeli zawarło się umowę po wejściu w życie ustawy o kredycie konsumenckim, tj. po 18 grudnia 2011 r. Terminy przedawnienia roszczeń wynoszą 10 lat dla spłat dokonanych przed 9 lipca 2018 r., 6 lat - dla spłat dokonanych po tej dacie.
Aby odzyskać należne środki, trzeba złożyć reklamację. Można przy tym skorzystać z gotowego, dostępnego na stronie Urzędu formularza i wysłać go do instytucji finansowej, która udzieliła ci pożyczki lub kredytu konsumenckiego.