Najważniejsze fakty o zarobkach Polaków. Jak wypadamy na tle UE?

1 Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło z 2385 zł w 2004 r. do 4124 zł w marcu 2015 r. W ujęciu realnym jest to wzrost o 48 proc. W stosunku do roku 2010 wzrost realny wyniósł 14 proc.. Poziom dochodu netto osoby zarabiającej średnią krajową (12 903 rocznie w PPS – purchasing power standards – jednostka uwzględniająca siłę nabywczą) plasuje Polskę na 20 miejscu w UE. Wyprzedzamy takie kraje jak Łotwa, Rumunia, Bułgaria, Litwa, Węgry, Słowacja, Estonia i niemal zrównujemy się z Czechami i Słowenią. W Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, i Szwecji jest to poziom niemal dwa razy większy, trudno się więc dziwić, że ludzie tam wyjeżdżają do pracy. Warto jednak zauważyć, że różnica między poziomami dochodów między Polską, a najbogatszymi krajami UE zmniejszyła się, chociaż powoli. Przeciętny dochód netto wynosił w 2004 r. w Polsce ok. 38 proc. poziomu Niemiec, w 2013 r. jest to już 49 proc.

2 Płaca minimalna w Polsce wzrosła z poziomu 824 zł w 2004 r. do 1750 zł w 2015 r. Porównując z innymi krajami wg PPS na 22 państwa Unii Europejskiej, w których ustala się płacę minimalną Polska jest na 12 miejscu przed m.in. Czechami, Węgrami i Portugalią, tuż obok Grecji i Hiszpanii. Kiedy wchodziliśmy do UE polska płaca minimalna stanowiła zaledwie 36 proc. brytyjskiej, dziś jest to już 66 proc. Relacja płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia wynosiła w 2004 r. 35 proc., w 2013 r. było to już 44,6 proc., ale w 2014 spadło do 42,6 proc. W 2015 r. można spodziewać się rosnącej presji płacowej dlatego należy dopuścić szybszy wzrost płacy minimalnej niż wynika to z mechanizmu zapisanego w ustawie, zamiast o 32 zł minimalna może wzrosnąć o 50 zł do 1800 zł. Jednak udział płacy minimalnej w przeciętnej nie powinien przekraczać 43 proc.

3 Wyższy poziom zatrudnienia i płac przekłada się pozytywnie na sytuacje materialną polskiego społeczeństwa. Unijny (EUROSTAT) wskaźnik zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym spadł z 45,3 proc. do 25,8 proc. w 2013 r. To jest o 7,3 mln osób mniej. Z kraju o niemal największym poziomie zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem (24 miejsce na 27 państw) awansowaliśmy na 16 miejsce. Za nami są Hiszpania, Portugalia, Cypr, Włochy, Irlandia, Chorwacja, Litwa, Węgry, Łotwa, Grecja, Rumunia, Bułgaria. W szczególności w Polsce niski jest subwskaźnik osób żyjących w gospodarstwach domowych o niskiej intensywności pracy (w praktyce nikt nie pracuje). Jest to jeden z najniższych wyników w UE. Lepszy mają jedynie Czechy, Szwecja i Luksemburg. Wskazuje to, że wbrew obiegowym opiniom w Polsce większość gospodarstw domowych utrzymuje się z pracy.

4 Wskaźnik ubóstwa zmniejszył się od 2005 r. z 20,5 proc. do 17,3 proc. Jest o 1,23 mln osób ubogich mniej. Nierówności dochodowe mierzone współczynnikiem Giniego zmniejszyły się w latach 2007-2013 z poziomu 32,2 do 30,7, zbliżając się do średniego poziomu dla UE, który wyniósł 30,5 w 2013 r. W latach 2007-2013 zaobserwowano zmniejszenie udziału dochodu grupy osób najzamożniejszych w dochodzie całej populacji o 1,2 pkt. proc. do poziomu 24,0 proc. Jednocześnie udział dochodu najmniej zamożnej grupy wzrósł o 0,2 pkt. proc. do poziomu 3,1 proc. Zróżnicowanie dochodowe wśród osób z gospodarstw domowych pracowników najemnych, mierzone współczynnikiem Giniego, obniżyło się w latach 2008-2013 z poziomu 31,6 do poziomu 29,7. Ubóstwo w Polsce spada bardzo szybko dzięki wzrostowi zatrudnienia i poziomu płac. Zmniejsza się też poziom nierówności dochodowych. Polska jest pod tym względem ewenementem w Europie.