Pod koniec 2008 roku powstała nowa strategia rozwoju Energa SA, której kluczowym punktem jest dążenie Grupy Energa do osiągnięcia pozycji lidera w budowie rozproszonych, w szczególności odnawialnych, źródeł wytwarzania energii. Dla realizacji tej strategii, w lutym 2009 r. został zatwierdzony Program Energa Biogaz (w skrócie Energa BIO). Cele programu są dwa:
  • do 2020 roku uczestnictwo Grupy Energa w przedsięwzięciach z zakresu wytwarzania energii z biogazu o łącznej mocy elektrycznej nie mniejszej niż 300 MW;
  • obsługa Programu Energa Biogaz w zakresie obrotu energią i świadectwami pochodzenia.
W planach jest oferowanie kompletnych biogazowni pod klucz inwestorom posiadającym biomasę do wykorzystania.

Rentowność warunkiem

Energa BIO działa na zasadach quasi-funduszu kapitałowego. – Biogazownia ma być rentowna. Projekt powinien być długoterminowym źródłem zysku zarówno dla nas, jak i naszych partnerów. Warto również dodać, że inwestorzy branżowi, tacy jak Energa, akceptują niższe zyski niż inwestorzy finansowi – twierdzi Marcin Zagórski, dyrektor Programu Energa Biogaz. Jego zdaniem wynika to z tego, że patrzą oni na podobne projekty z punktu widzenia synergii całej grupy.
W dłuższej perspektywie czasu tylko rentowne biogazownie mogą wspierać rozwój gospodarczy terenów wiejskich. Duzi gracze posługują się planami na wiele lat do przodu. W takiej perspektywie ten rynek w Polsce będzie się rozwijał. Tak też działo się np. w Niemczech.

Formy wsparcia partnerów

Energa BIO inwestuje w spółki (zwane projektami biogazowymi) wspólnie z partnerami posiadającymi wsad (tzw. inwestorzy biomasowi). Energa BIO wspiera potencjalnych partnerów biznesowych poprzez:
  • Inwestycje kapitałowe – inwestuje w spółki prawa handlowego jako wspólnik poprzez nabywanie lub obejmowanie akcji lub udziałów. Udziały mogą obejmować od 20 do 100 proc. kapitału.
  • Instrumenty dłużne – część finansowania może być realizowana poprzez pożyczki lub inne instrumenty dłużne.
  • Know-how – pomoc w montażu finansowania projektów, doradztwo analityczno-inwestycyjne oraz technologiczne.
  • Obsługę i eksploatację biogazowni.
  • Zapewnienie zbytu energii i świadectw pochodzenia.
Inwestorami biomasowymi w biogazowniach mogą być m.in. firmy przetwórstwa spożywczego i firmy rolnicze, które zdecydują się na wspólne przedsięwzięcie. Przedsiębiorstwa te mogą otrzymać od Energi know-how i kapitał, same zaś muszą zagwarantować wspólnikowi dostarczanie surowca, niezbędnego do właściwego i stabilnego funkcjonowania biogazowni.
Współpraca z Energą BIO może być szczególnie przydatna tym inwestorom, którzy mają problemy ze znalezieniem finansowania na skutek np. braku zdolności kredytowej lub planów przeznaczenia znacznych środków na inne inwestycje w swoją działalność podstawową.

Dwa rodzaje biogazowni

Realizując swój program Energa BIO jest zainteresowana budową dwóch rodzajów biogazowni:
  • rolniczych – pracujących w oparciu o odchody z hodowli bydła, trzody chlewnej, drobiu etc., a także odpady poprodukcyjne z przemysłu spożywczego, często bardzo uciążliwe dla środowiska naturalnego plus dodatkowo rośliny z upraw (np. kukurydza, trawy);
  • gminnych – utylizacyjnych – na terenie składowisk odpadów komunalnych i oczyszczalni ścieków
Program zakłada preferencje dla inwestycji w elektrownie biogazowe o zainstalowanej mocy elektrycznej od 250 kWe do 2 MWe (kWe – kilowat elektryczny). Najchętniej akceptowane będą projekty elektrowni o mocy od 500 kWe do 2 MWe. Większe niż 2 MWe instalacje będą mogły być realizowane po przeprowadzeniu indywidualnych analiz, w których szczególnie ważną rolę odegra zapewnienie stabilnych dostaw surowca.

Nie tylko prąd

Celem Energi BIO jest dążenie do maksymalnego, komercyjnego zagospodarowania ciepła, powstającego w procesie wytwarzania energii elektrycznej. Dlatego wskazane jest lokowanie biogazowni w obszarach, gdzie możliwa jest sprzedaż ciepła:
  • na zaspokojenie potrzeb technologicznych – mleczarnie, gorzelnie etc.;
  • lokalnym społecznościom – ogrzewanie mieszkań, dostawy ciepłej wody;
  • instytucjom samorządowym – szkoły, urzędy etc.

Kryteria oceny

Wszystkie projekty analizowane i realizowane w ramach Programu Energa Biogaz są poddane zestandaryzowanej analizie. Analizę tę przeprowadza się dla dwudziestu lat techniczno-ekonomicznej eksploatacji biogazowni.
Kluczowym kryterium akceptacji projektów jest przewidywana stopa zwrotu kapitału własnego. Jeśli potencjalny partner ma gotowy biznesplan, może to znacznie przyśpieszyć rozmowy o współpracy i realizację projektu. – Często technologia trafia do nas razem projektem. Gdy decydujemy się go realizować, akceptujemy zaproponowaną w nim technologię. Czyniąc tak, poznajemy różne rozwiązania techniczne i dowiadujemy się, jak sprawdzają się one w warunkach rynkowych. Jednak możemy także doradzić wybór technologii – mówi dyrektor Zagórski.
2 MWe instalacje o takiej i większej mocy mogą być realizowane po przeprowadzeniu indywidualnych analiz
Lider programu
Liderem Programu Energa Biogaz w Grupie Energa został Zakład Energetyczny Płock – Multienergetyczne Przedsiębiorstwo Sieciowe (wkrótce Energa BIO Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku).
Energa BIO jest spółką zależną Energa S A, która ma w niej 100 proc. udziałów.
Energa to czwarta polska grupa energetyczna działająca na około 25 proc. powierzchni kraju.