Czym właściwie jest opłata paliwowa?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, czynności związane z wprowadzeniem na rynek krajowy paliw silnikowych oraz gazu podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Z dniem powstania zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym od paliw silnikowych oraz gazu powstaje również obowiązek zapłaty opłaty paliwowej.

Ważne

Obowiązek zapłaty opłaty paliwowej obejmuje produkcję, nabycie wewnątrzwspólnotowe i import paliw silnikowych oraz gazu, a także inne czynności, które z udziałem tych paliw prowadzą do naliczenia akcyzy, na przykład przekroczenie dopuszczalnych norm ubytków.

Opłatę paliwową od paliw silnikowych płacą zatem:

  • producenci paliw silnikowych i gazu,
  • importerzy paliw silnikowych i gazu,
  • podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, paliw silnikowych i gazu,
  • uprawnieni odbiorcy dokonujący nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz
  • inne podmioty podlegające, na podstawie przepisów o podatku akcyzowym, obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku akcyzowego od paliw silnikowych.

Co składa się na cenę paliwa?

Opłata paliwowa stanowi jeden z elementów całkowitej ceny, jaką płacimy na stacjach benzynowych za każdy litr paliwa. Na cenę paliwa, w przybliżeniu w połowie, składają się: cena w rafinerii oraz obciążenia podatkowe.

W praktyce, na cenę na cenę benzyny składają się następujące opłaty:

  • koszt zakupu paliwa w rafinerii, powiązany ściśle z ceną ropy naftowej,

Pozostałe opłaty to obciążenia podatkowe, takie jak:

  • akcyza, czyli podatek pośredni, który nie jest płacony bezpośrednio do skarbówki jak np. PIT,
  • podatek VAT,
  • opłata paliwowa
  • a także marża detaliczna (różnica między ceną hurtową a detaliczną) oraz opłata emisyjna.

Państwo Polskie co do zasady ma ograniczony wpływ na cenę paliwa, ponieważ zgodnie z przepisami unijnymi (dyrektywa 2003/96/WE) nie może zmniejszyć wysokości akcyzy poniżej sztywno wyznaczonego zakresu. Nie ma również wpływu na cenę baryłki ropy. Może jednak swobodnie podnosić opłatę paliwową czy wysokością podatku VAT.

Na dzień 13.12.2025 r. cena baryłki ropy wynosi około 62 dolary (najwyższą cenę za baryłkę odnotowano 12.07.2008 r. i było to 147,50 dolarów)2. Akcyza to koszt 1529 zł za 1000 l benzyny oraz 1160 zł za 1000 l oleju napędowego.

Wysokość podatku VAT wynosi z kolei 23%. Jest to najwyższa stawka podatkowa, wynikająca z klasyfikacji tych paliw jako produktów o znacznym wpływie na środowisko. W latach 2022–2023, w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej, stawka VAT na te paliwa została czasowo obniżona do 8%, co przełożyło się na obniżkę cen detalicznych o ok. 0,90 zł/l dla benzyny i 1,07 zł/l dla oleju napędowego. Od 2023 roku przywrócono jednak pełną stawkę 23%, co spowodowało wzrost cen na stacjach benzynowych średnio o 15%.

Ważne

Aktualna opłata paliwowa wynosi 202,20 zł dla benzyny oraz 436,07 zł za 1 000 l oleju napędowego oraz 246,87 zł za 1 000 kg autogazu,

Wyższa opłata paliwowa może spowodować wzrost cen produktów

Co oznacza wzrost opłaty paliwowej w praktyce? Dla przeciętnego obywatela Polski, który tankuje dwa pełne baki paliwa w miesiącu, podwyżki opłaty paliwowej stanowią często nieodczuwalną zmianę. Inaczej jest w przypadku dużych firm transportowych.

Transport w Polsce stanowi istotny element gospodarki oraz niezbędny składnik funkcjonowania większości przedsiębiorstw. Firmy transportowe odpowiadają za dostarczanie produktów do sklepów. Z kolei ceny tych produktów zawierają w sobie koszt transportu. Oznacza to, że każda podwyżka jakiegokolwiek składnika ceny paliwa powoduje wzrost ceny tego produktu.

W 2024 roku transportem samochodowym przewieziono 1 861,8 mln ton ładunków. W ogólnych przewozach udział transportu zarobkowego wyniósł 62,3%, a transportu gospodarczego – 37,7% (w pracy przewozowej odpowiednio 86,2% i 13,8%). Transportem zarobkowym przewieziono 1 160,5 mln ton, natomiast transportem gospodarczym dostarczono 701,2 mln ton ładunków.3

Wyższa opłata paliwowa to również wyższe koszty produkcji żywności

Cena paliwa istotnie wpływa na rentowność gospodarstw rolnych. Jej wzrost jest ściśle powiązany ze wzrostem kosztów produkcji rolnej, co z kolei oznacza wyższe ceny produktów spożywczych.

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach stwierdził w wyniku swoich badań, że zużycie paliwa w gospodarstwie rolnym mieści się na poziomie 120 l na 1 ha użytków rolnych. Natomiast Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach przeprowadził badania, w których dla poziomu o przeciętnej intensywności agrotechniki oszacowano średnie zużycie paliwa na poziomie 87,8 l na 1 ha użytków rolnych. Z kolei Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w wyniku swoich badań stwierdził, że jest to 88,1 l paliwa na 1 ha użytków rolnych. Również na podstawie danych pozyskanych z gospodarstw współpracujących z IUNG – dotyczy to 50 gospodarstw – wykazano zużycie na poziomie 115 l na 1 ha użytków rolnych.4

Określając średnie zapotrzebowanie na paliwo na poziomie 100 l/ha, dla małego gospodarstwa rolnego o maksymalnej powierzchni 20 ha mowa jest o 2 000 litrach oleju napędowego rocznie. Jest to prawie dwa razy więcej niż średnie przeciętne zużycie benzyny do celów prywatnych. Dla gospodarstwa o powierzchni 1 000 ha jest to już 100 000 litrów oleju napędowego. Oznacza to, że wzrost opłaty paliwowej będzie odczuwalny przede wszystkim dla największych gospodarstw.

O ile wzrośnie opłata paliwowa? Ministerstwo Infrastruktury podało nowe stawki

Ministerstwo Infrastruktury podało nowe, podwyższone stawki opłaty paliwowej na 2026 rok. Zgodnie z ogłoszonym 8 grudnia obwieszczeniem opłata paliwowa na rok 2026 wynosi:

  • 210,29 zł za 1000 l benzyn silnikowych oraz wyrobów powstałych ze zmieszania tych benzyn z biokomponentami (wzrost o 8,09 zł),
  • 453,52 zł za 1000 l olejów napędowych, wyrobów powstałych ze zmieszania tych olejów z biokomponentami oraz biokomponentów stanowiących samoistne paliwa (wzrost o 17,45 zł),
  • 256,75 zł za 1000 kg gazów i innych wyrobów, o których mowa w ustawie (wzrost o 9,88 zł).

Wzrost opłaty ma swoje uzasadnienie w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Zgodnie z art. 37m ust. 2 stawki opłaty paliwowej ulegają podwyższeniu na następny rok w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.

To właśnie na tej podstawie minister właściwy do spraw transportu ogłasza, w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, nowe stawki opłaty paliwowej.

1Co jest w cenie 1 litra benzyny PB 95, za co tak naprawdę płacimy. Centrum Informacji o Rynku Energii

2Notowania surowca ROPA. Bankier.pl

3Transport - wyniki działalności w 2024 r. GUS

4Ile paliwa na hektar. Dane farmer.pl

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz.U. 2025 poz. 561)

Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 4 grudnia 2025 r. w sprawie wysokości stawki opłaty paliwowej na rok 2026