Polski Instytut Ekonomiczny w opublikowanym w czwartek Tygodniku Gospodarczym porównał systemy finansowania opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej, w tym Polski. Do analizy wykorzystano dane z ZUS i statystyki Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Przypomniano, że we wszystkich krajach UE działają publiczne systemy opieki zdrowotnej. Są one finansowane na dwa sposoby: wyodrębnioną składką zdrowotną lub bezpośrednio z budżetu państwa, który jest uzupełniany wpływami z podatków. Najwięcej unijnych państw (21 z 27), w tym Polska, finansuje opiekę zdrowotną z systemu składkowego. Jedynie pięć krajów (Dania, Hiszpania, Irlandia, Malta i Portugalia) finansuje świadczenia zdrowotne z budżetu państwa, nie pobierając na ten cel odrębnych składek.
PIE wskazał, że w większości krajów (19 z 22) składka zdrowotna jest naliczana proporcjonalnie do przychodu lub dochodu. W żadnym kraju UE nie występuje wyłącznie ryczałtowe rozliczenie składki zdrowotnej. Z kolei zastosowanie jakiejkolwiek formy ryczałtu występuje rzadko.
"Tylko w trzech unijnych państwach (w Polsce, Grecji i na Węgrzech) występują mieszane systemy, w których sposób naliczania składki zdrowotnej jest uzależniony od przedmiotu, formy działalności czy wyboru podatnika, który może zdecydować się m.in. na samozatrudnienie" - podkreślono. W tych krajach pracownicy opłacają składkę w proporcjonalnej wysokości. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą mogą zastosować ryczałt.
Polski Instytut Ekonomiczny zwraca uwagę na to, że Polska i Węgry są jednymi krajami UE, w których składka na ochronę zdrowia dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest niezależna od dochodu. Jak podano w Tygodniku, "na Węgrzech osoby prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek płacenia kwotowej miesięcznej składki (ok. 25 euro) od dnia zapisania w rejestrze osób prowadzących działalność gospodarczą aż do wypisania z niego". "Także w Polsce składkę dla działalności gospodarczej oblicza się ryczałtowo" - dodano.
Jednak, w przeciwieństwie do Polski, Węgry nie pozwalają przy działalności gospodarczej na odliczanie składki zdrowotnej od podatku. W Polsce zaś każdy przedsiębiorca oraz pracownik może odliczyć 7,75 proc. składki, przez co np. w 2021 r. realne obciążenie działalności składką zdrowotną jest obniżane z 381,81 zł do 53 zł miesięcznie - podał PIE.
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank gospodarczy. Obszary badawcze PIE to m.in.: handel zagraniczny, makroekonomia, energetyka i gospodarka cyfrowa. Instytut zajmuje się dostarczaniem analiz i ekspertyz do realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.