14. emerytura 2025: wcześniejsze przelewy i nawet 213 zł więcej netto dla części seniorów

Czternasta emerytura to dodatkowe wsparcie dla seniorów, które w 2025 r. wyniesie 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 zł netto). W tym roku jednak część emerytów otrzyma ją wcześniej ze względu na terminy wypłat zbiegające się z weekendem. Ponadto, osoby z niższymi świadczeniami mogą zwiększyć swoją 14‑tkę o ponad 200 zł, składając wniosek EPD‑21. W artykule wyjaśniamy:

• kiedy dokładnie ZUS wypłaci 14. emeryturę,
• kto może dostać wyższe świadczenie,
• jak złożyć wniosek, by uniknąć potrącenia PIT,
• kiedy lepiej zrezygnować z wniosku,
• jak 14. emerytura wpływa na inne świadczenia.

Kiedy ZUS wypłaci 14. emeryturę we wrześniu 2025?

W 2025 roku część seniorów otrzyma czternastą emeryturę wcześniej niż zwykle – nawet o 1–2 dni. ZUS przesuwa terminy wypłat, które przypadały w soboty 6 i 20 września, na piątki 5 i 19 września. Oto pełny harmonogram:

• 1 września (poniedziałek) – standardowa wypłata
• 5 września (piątek) – wypłaty z 6 września (sobota)
• 10 września (środa) – bez zmian
• 15 września (poniedziałek) – bez zmian
• 19 września (piątek) – wypłaty z 20 września (sobota)
• 25 września (czwartek) – bez zmian

To oznacza, że osoby zazwyczaj otrzymujące emeryturę 6. lub 20. dnia miesiąca (np. emerytura co miesiąc 6‑tego) otrzymają 14‑tkę już 5 września – wraz z normalnym świadczeniem (czasem zdarza się, że seniorzy otrzymują przelewy nawet dwa dni wcześniej). To istotna informacja dla seniorów, którzy planują np. opłaty lub zakupy na początku miesiąca.

Kto może dostać wyższą 14. emeryturę – nawet o 213 zł netto?

Chociaż kwota brutto dla wszystkich uprawnionych to 1878,91 zł, część seniorów może otrzymać aż 213 zł więcej netto – poprzez złożenie wniosku EPD‑21. Wniosek ten pozwala uniknąć pobrania przez ZUS zaliczki na PIT. A to oznacza, że cała kwota czternastki trafia na konto seniora bez potrąceń podatkowych, co zwiększa jej wartość netto.

Kto powinien złożyć wniosek EPD‑21?

• osoby z emeryturą/rentą do 2490 zł brutto miesięcznie, ponieważ ich przewidywany dochód roczny nie przekracza 30 000 zł (limit zwolnienia od zaliczek),
• emeryci, którzy nie planują osiągnięcia dochodu powyżej tego progu – np. bez dodatkowej pracy lub innych ulg podatkowych.

Przykład wyliczenia:

ZUS szacuje, że formularz może dotyczyć ok. 460 tys. seniorów

Termin na złożenie wniosku:

Do 31 sierpnia 2025 r. – jeśli się spóźnisz, ZUS potrąci zaliczkę na PIT automatycznie.

14. emerytura 2025. Kiedy nie warto składać wniosku EPD‑21?

🔍 Wniosek EPD‑21 nie jest korzystny dla każdego. Mogą wystąpić trudne sytuacje, jeśli:

1. emerytura lub renta przekracza 2490 zł brutto – wtedy ryzyko niedopłaty podatku w rocznym rozliczeniu wzrasta,
2. przewidywany roczny dochód powyżej 30 000 zł – np. z tytułu dodatkowych zleceń, umowy, dzierżawy itp.,
3. korzystasz z innych ulg lub odliczeń podatkowych – składanie wniosku może skomplikować późniejsze rozliczenie roczne.

Kto w ogóle nie dostanie 14. emerytury?

Nie każdy senior otrzyma czternastkę w pełnej lub jakiejkolwiek wysokości. Świadczenie nie przysługuje:

• osobom z emeryturą lub rentą przekraczającą 2900 zł brutto – mechanizm „złotówka za złotówkę” obniża świadczenie, możliwość spadku poniżej 50 zł brutto skutkuje brakiem wypłaty,
• osobom, którym wyliczona kwota miałaby być niższa niż 50 zł brutto – ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia,
• sędziom i prokuratorom w stanie spoczynku, laureatom emerytur olimpijskich, osobom z zawieszonym świadczeniem przedemerytalnym z powodu przekroczenia limitu zarobków.

Kontekst prawny: Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym (Dz.U. 2023 poz. 1407).

Jak 14. emerytura wpływa na inne świadczenia?

Choć czternastka jest świadczeniem jednorazowym, zwiększa roczny dochód seniora, co może wpływać na prawo do innych pomocy:

• dodatek mieszkaniowy – przekroczenie kryterium dochodowego może pozbawić prawo do zasiłku,
• bezpłatne leki w samorządowych programach (np. granica dochodu 28 tys. zł),
• dodatek energetyczny i osłonowy – wysoki dochód roczny może wykluczyć z pomocy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych i rencie socjalnej (Dz.U. 2024 poz. 891) czternastka nie jest wliczana do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych.

Jak złożyć wniosek EPD‑21? Krok po kroku

1. Pobierz formularz: dostępny na stronie ZUS (wersja PDF, interaktywny) lub przez PUE ZUS
2. Wypełnij dane: imię, nazwisko, PESEL, rodzaj i wysokość świadczenia
3. Wskaż sposób odbioru odpowiedzi: PUE lub tradycyjnie
4. Złóż wniosek:
5. elektronicznie przez PUE ZUS,
6. osobiście w placówce ZUS,
7. pocztą na adres właściwego oddziału
8. Termin: do 31 sierpnia 2025 r. – brak złożenia = automatyczne potrącenie PIT

Rada praktyczna: zachowaj potwierdzenie złożenia wniosku, zwłaszcza w wersji papierowej.

14. emerytura a trzynastka – główne różnice

Choć obie świadczenia mają charakter dodatkowy i wypłacane są raz w roku, różnią się m.in. wysokością, terminem wypłaty oraz zasadami przyznawania. "Trzynastka" przysługuje wszystkim, niezależnie od dochodu, natomiast "czternastka" ma próg dochodowy, co oznacza, że nie każdy senior otrzyma pełną kwotę.

Czternastka ma wykluczenia i limity, natomiast trzynastka przysługuje wszystkim niezależnie od dochodu.

Historia i kontekst prawny czternastki

Czternastą emeryturę zainicjowano ustawą z 26 maja 2023 r. (Dz.U. 2023 poz. 1407), wprowadzając zasadę stałej, corocznej wypłaty. Podstawę prawną stanowi art. 5 ust. 1 ustawy – czternastka równa się najniższej emeryturze obowiązującej od 1 marca danego roku. Świadczenie ma charakter socjalny, co widać przez zabudowany próg 2900 zł brutto i wyłączenia (np. olimpijczycy, sędziowie). Wraz z ustawą nowelizowano ustawę o PIT – art. 12 ust. 7 PIT zwalnia od podatku czternastkę do dochodu 30 000 zł rocznie.

Powiązane świadczenia i prognozy na przyszłość

W kontekście nadchodzącej waloryzacji minimalnej emerytury (marzec 2025), przewidywane jest podwyższenie kwoty czternastki do ok. 1950 zł brutto. Z USKZUS pojawiają się też propozycje zmiany limitu z 2900 zł na 3000 zł brutto, co zwiększy liczbę seniorów uprawnionych do pełnej kwoty. Ponadto trwają prace nad ustawą dotyczącą renty rodzinnej – planowane ulgi mają objąć małżonków i dzieci pobierające świadczenie rodzinne. Warto śledzić stronę ZUS i MRiPS, by być na bieżąco.