- Samorządy zyskają nowe uprawnienia w mObywatelu
- Wirtualny asystent w aplikacji mObywatel
- mStłuczka: zgłoszenie szkody OC z poziomu smartfona
- mLegitymacje dla uczniów, nauczycieli, geodetów i strażaków
- Skrytki i archiwizacja dokumentów w mObywatelu
Zmiany w ustawie o aplikacji mObywatel z 9 lipca 2025 r. przyniosą szereg nowości użytkownikom. W artykule wyjaśniamy, co się zmienia, jakie usługi będą dostępne od końca roku, kto skorzysta najbardziej oraz jakie możliwości zyskają samorządy i instytucje publiczne. Przybliżamy również tło prawne i planowane kierunki dalszej cyfryzacji państwa.
Samorządy zyskają nowe uprawnienia w mObywatelu
Nowelizacja ustawy o aplikacji mObywatel umożliwi samorządom łatwiejsze wprowadzanie lokalnych usług cyfrowych. Dzięki nowemu art. 3b jednostki samorządu terytorialnego mogą zawierać porozumienia z Ministrem Cyfryzacji w sprawie uruchomienia dodatkowych funkcji. Dotyczy to nie tylko gmin, ale też powiatów czy województw.
W praktyce oznacza to, że możliwa będzie integracja aplikacji mObywatel np. z
- rejestrami przedszkolnymi,
- lokalnymi systemami bibliotecznymi,
- systemami płatności podatkowych.
Samorządy otrzymają też formalną podstawę do finansowania takich projektów z budżetów lokalnych. Nowe porozumienia mogą mieć charakter dwustronny lub wielostronny.
To szczególnie ważne z punktu widzenia decentralizacji e-usług. Dotychczasowe przepisy były sztywne i wymagały formalnych wniosków do ministra. Teraz procedury mają być bardziej elastyczne. Jak podkreśla Ministerstwo Cyfryzacji, zmiana jest krokiem w stronę realnej cyfryzacji państwa na poziomie lokalnym.
Wirtualny asystent w aplikacji mObywatel
Od 31 grudnia 2025 r. w aplikacji pojawi się nowa funkcja: wirtualny asystent oparty na sztucznej inteligencji (art. 3c ustawy). Będzie korzystał z modelu PLLuM opracowanego dla resortu cyfryzacji i działającego na otwartej licencji. Asystent podpowie m.in.,
- jak złożyć wniosek o dowód osobisty,
- jak przygotować pismo urzędowe
- poprowadzi użytkownika krok po kroku przez procedury.
Asystent nie będzie przetwarzał danych osobowych, co zapewnia bezpieczeństwo, ale ograniczy możliwości personalizacji. Mimo to to duży krok w stronę interaktywnej administracji. W przyszłości funkcjonalność może być rozwijana, np. o rozpoznawanie głosu czy integrację z ePUAP.
mStłuczka: zgłoszenie szkody OC z poziomu smartfona
Jedną z bardziej praktycznych nowości będzie funkcja mStłuczka. Użytkownik będzie mógł za jej pomocą zgłosić do zakładu ubezpieczeń komunikacyjnych szkodę spowodowaną wypadkiem lub kolizją (zmiana ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z 22 maja 2003 r., Dz.U. z 2025 r. poz. 367).
Nowa funkcjonalność pozwoli przyspieszyć procedury i zminimalizować stres kierowców. W aplikacji możliwe będzie
- wypełnienie elektronicznego formularza,
- załączenie zdjęć uszkodzeń,
- podpisanie zgłoszenia za pomocą podpisu zaufanego.
mLegitymacje dla uczniów, nauczycieli, geodetów i strażaków
Ustawa wprowadza nowe wersje mobilnych legitymacji. Już nie tylko uczniowie i nauczyciele (art. 11b Karty Nauczyciela, art. 25 ust. 1d ustawy o systemie oświaty), ale także geodeci (art. 45f Prawa geodezyjnego) i strażacy OSP (art. 29 ustawy z 4 czerwca 2025 r.) otrzymają dokumenty mobilne.
Tego typu dokumenty będą potwierdzać status zawodowy i umożliwiać korzystanie z ulg, zniżek oraz przywilejów. Dla wielu grup zawodowych oznacza to koniec z koniecznością noszenia fizycznych dokumentów.
Skrytki i archiwizacja dokumentów w mObywatelu
System teleinformatyczny aplikacji zostanie rozszerzony o możliwość przechowywania dokumentów elektronicznych. Użytkownicy zyskają wirtualne skrytki, w których będą mogli archiwizować dokumenty przesyłane do urzędów (nowelizacja art. 18 ustawy mObywatel).
Rozwiązanie to jest krokiem w kierunku pełnej cyfryzacji obiegu dokumentów. W dłuższej perspektywie może ułatwić dostęp do ważnych dokumentów oraz ograniczyć konieczność osobistych wizyt w urzędach.
Szerokopasmowy internet: sprawdzisz zasięg i zgłosisz pustostan
mObywatel zostanie zintegrowany z systemem SIDUSIS (System Informacyjny o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego). Będzie możliwe sprawdzenie dostępności internetu, zgłoszenie potrzeby dostępu lub zgłoszenie pustostanu (art. 29la ustawy z 7 maja 2010 r.).
To istotne dla rozwoju sieci w Polsce lokalnej. Zebrane dane pozwolą lepiej planować inwestycje telekomunikacyjne. Usługa w mObywatelu nie zastępuje jednak głównego portalu: internet.gov.pl.
mObywatel jako przyszły portfel tożsamości cyfrowej UE
Wprowadzone zmiany to etap przygotowań do wprowadzenia europejskiego portfela tożsamości cyfrowej (eIDAS 2.0). Polska implementuje zapisy rozporządzenia UE z 11 kwietnia 2024 r. (Dz. Urz. UE L 102/1), które zakłada jednolite standardy identyfikacji cyfrowej obywateli w całej Unii Europejskiej.
Dzięki temu mObywatel będzie mógł być używany do logowania się w usługach administracji państwowej w całej UE, a także jako narzędzie do podpisywania dokumentów elektronicznych na poziomie międzynarodowym.
Z jakich funkcji mObywatela już można korzystać?
Już teraz użytkownicy mObywatela mogą korzystać z mDowodu, mPrawo jazdy, legitymacji studenckiej, emeryta-rencisty czy Karty Dużej Rodziny. Ponadto możliwe jest zastrzeżenie PESEL, sprawdzenie punktów karnych czy zgłaszanie cyberzagrożeń.
W ramach pilotażu działa też ePłatność dla kilkudziesięciu gmin. Mieszkańcy mogą opłacić podatki lokalne bez wychodzenia z domu. Resort cyfryzacji zapowiada, że w przyszłości wszystkie e-usługi gminne będą dostępne przez aplikację.