Zasady egzekucji z wynagrodzenia za pracę

Druga połowa sierpnia, to czas, w którym choć wakacje jeszcze trwają, zarówno uczniowie, jaki i rodzice przygotowują się już do rozpoczęcia nowego roku szkolnego. Jest to okres wzmożonych wydatków, który następuje tuż po wakacjach również będących istotnym obciążeniem dla domowych budżetów. Rodzice chętnie korzystają więc z możliwości uzyskania pomocy rzeczowej lub finansowej ułatwiającej im rozpoczęcie kolejnego etapu edukacji dzieci. Podstawowym świadczeniem jest w tym zakresie Dobry Start przysługujący bez kryterium dochodowego, ale również szereg dodatków do zasiłku rodzinnego, które można uzyskać w związku z rozpoczęciem nowego roku szkolnego, czy też uczęszczaniem dziecka do szkoły poza miejscowością jego miejsca zamieszkania. Również niektórzy pracodawcy decydują się na udzielenie rodzicom wsparcia w pokryciu wydatków edukacyjnych, a przeznczone na to środki często pochodzą z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Działalność socjalna może przybierać różne formy, a ustawodawca wskazał jedynie, że mogą to być usługi świadczone przez pracodawców na rzecz:
- różnych form wypoczynku,
- działalności kulturalno-oświatowej,
- sportowo-rekreacyjnej,
- opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego,
- udzielanie pomocy materialnej (rzeczowej lub finansowej), a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
Jedną z form działalności socjalnej w zakładzie pracy może być pomoc w skompletowaniu wyprawki szkolnej. Może ona przybrać różne postaci – przekazania środków finansowych, voucherów, kart przedpłaconych, ale może również polegać na przekazaniu rodzicom uczniów pomocy rzeczowej. Każdorazowo taką formę działania musi przewidywać regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązujący w danym zakładzie.





Świadczenie z ZFŚS nie jest częścią wynagrodzenia za pracę

Na tym tle może jednak rodzić się pytanie – czy w sytuacji, gdy rodzicowi zostaną przyznanie środki finansowe na zakup wyprawki szkolnej, to mogą one zostać zajęte przez komornika?
Szczegółowe zasady dotyczące dokonywania potrąceń z wynagrodzenia, w tym w ramach prowadzonej egzekucji komorniczej, zostały określone w przepisach ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. Jak powszechnie wiadomo, wynagrodzenie jako źródło środków utrzymania podlega szczególnej ochronie. Jednym z jej przejawów jest ograniczenie możliwości dokonywania z niego potrąceń. Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów, z wynagrodzenia za pracę można, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego potrącać tylko należności wymienione w Kodeksie pracy, w tym sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych i na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne. Potrąceń tych dokonuje się we wskazanej przez ustawodawcę kolejności, w określonych przez niego granicach, a także przy uwzględnieniu kwot wolnych od potrąceń, które stanowią minimum, które musi trafić do rąk (na konto) pracownika.

Czy komornik zabierze pieniądze na wyprawkę dla dziecka?

Jednak czy te ograniczenia dotyczą również takich należności, jak świadczenie z ZFŚS? W przypadku egzekucji komorniczej z wynagrodzenia za pracę zajęciu podlegają w szczególności: periodyczne wynagrodzenie, wynagrodzenia za prace zlecone, nagrody i premie przysługujące pracownikowi dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, związany ze stosunkiem pracy zysk lub udział w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach, pozostających w związku ze stosunkiem pracy. Na podstawie tego wyliczenia trudno jednoznacznie rozstrzygnąć, czy takiemu zajęciu podlega również świadczenie socjalne. Specjaliści wypowiadający się na ten temat przedstawiają rozbieżne opinie. Jednak choć często skłaniają się do wniosku, że świadczenie przyznane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowi części wynagrodzenia, to jednak jednocześnie przyznają, że może ono stać się przedmiotem egzekucji z tzw. innych wierzytelności. To zaś oznacza dla dłużnika, że egzekucja ta odbędzie się z pominięciem ochrony przewidzianej dla wynagrodzenia za pracę.

Podstawa prawna

art. 881, art. 882, art. 895 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 1568)