Małe i średnie firmy mogą sięgnąć po pieniądze samodzielnie. Nie muszą tworzyć konsorcjów.
W Polsce kończą się pieniądze z poprzedniego unijnego budżetu i organizowane konkursy dotyczą już niewielkich kwot. Pieniądze z nowej perspektywy finansowej będą dostępne najwcześniej w przyszłym roku i wciąż nie wiadomo dla kogo, na co i na jakich zasadach. Tymczasem konkursy w Brukseli już się zaczęły i polscy przedsiębiorcy mogą czerpać z nich garściami.
Wszystko dzięki największemu w historii unijnemu programowi ramowemu na rzecz badań i innowacji Horyzont 2020. Jego budżet to 80 mld euro. Składa się z trzech filarów: dofinansowanie programów badawczych, wiodąca pozycja w przemyśle oraz wyzwania społeczne. Dwa ostatnie skierowane są do małych i średnich przedsiębiorstw z całej Unii. Budżet do podziału to 9 mld euro.
W dodatku przedsiębiorcy nie muszą, jak to było w poprzednich rozdaniach, startować po te pieniądze w międzynarodowych konsorcjach.
>>> Tylko 13,7 proc. małych firm deklaruje, że będzie się starało o fundusze z Unii Europejskiej w latach 2014–2020. Czytaj więcej.
Reklama

64 konkursy

– Obecnie przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dofinansowanie w aż 64 konkursach, z których pierwsze będą zamykane już w marcu/kwietniu – mówi Beata Tylman, dyr. w zespole ds. pomocy publicznej PwC. – Warto zwrócić uwagę, że w programie Komisja Europejska po raz pierwszy bardzo dokładnie określiła poszczególne tematy pod kątem merytorycznym i sprecyzowała, czego powinien dotyczyć projekt oraz jakie przynieść rezultaty – dodaje.
W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy we wnioskach będą musieli dokładnie odpowiadać na oczekiwania, bez możliwości dodawania inwestycji, które wynikają z dodatkowych potrzeb ich firm, ale wykraczają poza temat konkursu.
Z drugiej strony harmonogram poszczególnych konkursów, w których dofinansowywane będą projekty z określonych zakresów tematycznych, został przedstawiony na cały ten i przyszły rok. W związku z tym przedsiębiorcom znacznie łatwiej jest dopasować zakres tematyczny pod potrzeby własnej firmy, przygotować się do konkursu, jak i zdecydować o terminie złożenia odpowiedniego wniosku.
Oto przykład: w ramach filaru drugiego – wiodąca pozycja w przemyśle, zaplanowano na ten i przyszły rok sześć konkursów z dziedziny nanotechnologii, zaawansowanych materiałów oraz procesów wytwarzania, biotechnologii. Temat fabryki przyszłości będzie miał pierwszą rundę w marcu, a drugą w grudniu.
W trzecim filarze – wyzwania społeczne, w konkursach na bezpieczeństwo żywności, zrównoważone rolnictwo i leśnictwo, badania wód i biogospodarkę przedsiębiorcy, którzy zaplanowali inwestycje w energetykę niskowęglową lub efektywność energetyczną, mogą wybierać jeden z aż sześciu tegorocznych terminów złożenia wniosku. W sumie w ramach drugiego i trzeciego filaru w tej perspektywie finansowej planowane są 64 konkursy dla MSP, ale aż 458 rund z 13 obszarów tematycznych – wyliczył PwC.

W trzech fazach

Inwestycje w ramach konkursów podzielone są na fazy. Każda z nich jest inaczej dofinansowywana:
– Faza 1 – studia wykonalności. To przygotowanie pomysłu do realizacji. Na tę część można pozyskać dofinansowanie w wysokości 70 proc. zakładanych kosztów przedsięwzięcia jednak nie więcej niż 50 tys. euro w formie ryczałtu.
– Faza 2 – działania badawcze. To tak naprawdę realizacja projektu, który musi mieć swój biznesplan, np. opracowany w fazie 1. Dofinansowanie wynosi 70 proc. wartości inwestycji, choć jeśli znaczna część projektu opiera się na badaniach, to nawet 100 proc. Szczegóły dotyczące możliwości uzyskania dofinansowania w maksymalnej wysokości podane są w każdym temacie. Założono, że wartość tej części dofinansowania powinna się zamknąć w przedziale 0,5–2,5 mln euro. Realizacja projektu powinna trwać od 12 od 24 miesięcy.
– Faza 3 – rozwój projektu/inwestycji. Nie obejmuje finansowania bezpośredniego lecz pośrednie przez fundusze podwyższonego ryzyka. To one otrzymają finansowanie, by wesprzeć przedsiębiorców. Typowym modelem jest 80/20/20. Przykład: fundusz dostaje z programu 800 tys. euro (80 proc. potrzebnej kwoty), dokłada 200 tys. euro (20 proc. potrzebnej kwoty), daje przedsiębiorcy 1 mln euro, ale w zamian za 20 proc. udziału w firmie wspólnie założonej do rozwoju konkretnej inwestycji.

Ważne informacje:

● W tej perspektywie finansowej znacznie skrócono okres od złożenia wniosku do podpisania umowy – do maksymalnie 8 miesięcy, z ponad roku w poprzedniej perspektywie. Z czego 3 miesiące trwa ocena, a 5 miesięcy negocjacje i podpisywanie umów.
● Wymiana dokumentów, począwszy od złożenia wniosku odbywa się drogą elektroniczną. Już nie ma konieczności podróżowania do Brukseli w celu dostarczenia również dokumentów papierowych i na negocjacje.
● Sposób rozliczania kosztów pośrednich i bezpośrednich odbywa się według takich samych zasad w całym Horyzoncie 2020, niezależnie od konkursu. To znaczne ułatwienie dla przedsiębiorców, którzy myślą o starcie po wsparcie więcej niż raz.
● Komisja Europejska obiecuje także, że liczba kontroli i audytów finansowych będzie znacznie mniejsza niż dotychczas.