Wydaje się, że trwająca od blisko dwóch lat bessa na rynku akcji zakończyła modę na fundusze inwestycyjne na polskim rynku. Dla tych, którzy zaczęli lokować środki w fundusze wraz z końcem trendu wzrostowego na giełdzie, inwestycja w fundusze okazała się chybiona, a odrobienie dużych strat może trwać bardzo długo. Aktualna sytuacja rynkowa to jednak dobry czas na bardziej odważną inwestycje w fundusze. Szansa na uzyskanie wysokiej stopy zwrotu w perspektywie najbliższych lat jest dziś dużo bardziej prawdopodobna, aniżeli jeszcze rok czy dwa lata temu.

Wiele klas aktywów

Dobór odpowiednich funduszy do portfela zależy przede wszystkim od stosunku danego inwestora do ryzyka oraz zakładanego horyzontu inwestycyjnego. Fundusze inwestycyjne to produkty finansowe, które ich uczestnikom pozwalają partycypować w zyskach wynikających ze zmian cen różnych aktywów.
Klasyczne otwarte fundusze inwestycyjne lokują powierzone im środki przede wszystkim w papiery wartościowe, tj. akcje spółek giełdowych i obligacje skarbowe. Fundusze specjalistyczne czy też fundusze zamknięte emitujące certyfikaty inwestycyjne mogą inwestować również w akcje przedsiębiorstw nienotowanych na giełdzie – tzw. spółek niepublicznych, instrumenty pochodne oparte na różnych aktywach bazowych – surowcach, indeksach, koszykach akcji, czy też bezpośrednio w nieruchomości. Fundusze te najczęściej mają formę prawną funduszy specjalistycznych bądź funduszy zamkniętych emitujących certyfikaty inwestycyjne.
Reklama
Możliwość ulokowania środków w fundusze skoncentrowane na różne klasy aktywów równomiernie rozkłada ryzyko uczestnika w całym okresie inwestycji. Jest oczywiste, że rynek cechuje koniunkturalność, a to oznacza, że niekiedy warto inwestować w obligacje, czasem w akcje, a innym razem na przykład w metale szlachetne.

Różne regiony

Za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych dostępnych dziś w Polsce inwestować można na większości rynków na świecie. I mimo że rynki regionalne są w obecnych czasach ściśle ze sobą powiązane i objęte są tym samym trendem wzrostowym bądź spadkowym, to jednak w danym okresie niektóre rynki wzrastają w szybszym tempie, a niektóre w wolniejszym. W odniesieniu do rynków wschodzących szybsze wzrosty w czasie koniunktury przekładają się oczywiście proporcjonalnie również na wyższe straty w okresie dekoniunktury.
Odpowiednia alokacja środków pieniężnych, to jest kombinacja funduszy polskich i zagranicznych między fundusze skoncentrowane na rynkach wschodzących oraz na rynkach dojrzałych, pozwoli jednak zoptymalizować relację między potencjalnym zyskiem a ryzykiem.

Różne branże

Istotną sprawą jest to, że różne sektory gospodarki oraz branże nie rozwijają się w tym samym czasie w równie dynamicznym tempie. Inwestorzy giełdowi dobierający spółki do swojego portfela dokładnie analizują rynek i na podstawie analizy fundamentalnej dokonują odpowiedniej selekcji spółek. Drobni inwestorzy mogą jednak nie być w stanie dokonać właściwej analizy i wyeksponować odpowiednio własnego portfela na atrakcyjne i perspektywiczne w danym momencie branże. Uczestnicy funduszy inwestycyjnych ciężar tej analizy rynkowej oraz jakości odpowiednich spółek z danej branży przerzucają na doradców inwestycyjnych zarządzających funduszami. Posiadanie w portfelu różnych funduszy inwestycyjnych pozwala na równoczesne zainwestowanie środków w akcje spółek o najwyższej kapitalizacji, których wartość marek jest stabilna, ale również małych i średnich przedsiębiorstw mających wysoki potencjał wzrostu.
W cyklu giełdowym, kiedy powraca hossa na rynku akcji, wraz ze średnim wzrostem szerokiego indeksu, zazwyczaj w pierwszej fazie silnie rosną ceny spółek największych, jednak przy jednoczesnej dużej zmienności cen akcji spółek o mniejszej kapitalizacji. Trzeba jednak zaznaczyć, że w przypadku silnego wzrostu gospodarek rozwijających się to właśnie mniejsze przedsiębiorstwa charakteryzują się największą dynamiką wzrostu.
Jednoczesne uczestnictwo w tzw. uniwersalnych funduszach akcji lokujących środki w spółki z szerokiego rynku oraz odpowiednia ekspozycja na fundusze skoncentrowane tylko na małych i średnich spółkach pozwala czerpać zyski z wypadkowego wzrostu najbardziej atrakcyjnych spółek w danej gospodarce.

Otwarte czy zamknięte

Zarówno fundusze otwarte, jak i zamknięte mają swoje wady i zalety. Forma prawna, pod jaką działa fundusz, ma istotne znaczenie dla efektywności inwestycji oraz jej płynności, tj. możliwości wypłaty środków w dowolnym momencie.
Fundusze otwarte są przeznaczone dla szerokiego kręgu odbiorców, natomiast fundusze zamknięte z reguły dla bardziej doświadczonych inwestorów świadomych swoich celów inwestycyjnych i ryzyka.
Fundusze otwarte są łatwo dostępne, można w nie zainwestować minimalne kwoty, a wyceny jednostek uczestnictwa w praktyce dokonywane są każdego dnia. Fundusze zamknięte z kolei emitują certyfikaty inwestycyjne będące papierami wartościowymi, których termin wykupu jest z góry określony. To uniemożliwia masowe wycofanie środków z tych funduszy, dzięki czemu zarządzający mogą bardziej racjonalnie planować strategie inwestycyjne. Progi inwestycyjne w przypadku tych fundusze są jednak z reguły wyższe niż w przypadku funduszy otwartych.
Konstrukcja funduszy przekłada się też na ich polityką inwestycyjną. Fundusze otwarte mają bardziej ograniczone możliwości niż fundusze zamknięte, które mogą na przykład lokować środki na rynku terminowym, inwestować bezpośrednio w nieruchomości czy też na rynku private equity. To przekłada się w praktyce na wyższe stopy zwrotu tych funduszy w okresie dekoniunktury. Fundusze otwarte natomiast narażone są na masowe zlecenia umorzenia jednostek, co przy ograniczonej polityce inwestycyjnej tych funduszy dodatkowo utrudnia dostosowanie składu danego portfela do aktualnej sytuacji rynkowej.

Małe czy duże

Istotnym parametrem w doborze funduszy do portfela inwestycyjnego jest również wielkość aktywów, jaką zarządza dany fundusz. Fundusz o mniejszych aktywach może prowadzić bardziej elastyczną politykę inwestycyjną i szybciej reagować na zmiany na rynkach.
Fundusze o małych aktywach z reguły osiągają wyższe stopy zwrotu przy inwestycjach w małe i średnie spółki – większy udział procentowy danej spółki w aktywach tego funduszu przekłada się bezpośrednio na wycenę jednostek. Zasada ta z tą samą siłą działa w jedną i w drugą stronę, kiedy ceny akcji małych i średnich spółek gwałtownie spadają.
W przypadku funduszy o dużych aktywach koszty uczestnictwa są z reguły niższe, ponieważ rozkładają się na większą liczbę uczestników.