Manewry "Żelazny Obrońca". Jakie jednostki wezmą w nich udział?

Ćwiczenia będą prowadzone w formule manewrów dywizyjnych, rzadko stosowanej w ostatnich latach. Zaangażowana zostanie większość jednostek 18. Dywizji Zmechanizowanej, nazywanej "Żelazną Dywizją" – stąd kryptonim całego ćwiczenia.

Już na początku roku szef Sztabu Generalnego, gen. Wiesław Kukuła, zapowiadał, że głównym celem będzie sprawdzenie, jak jednostki tej dywizji wdrażają nowoczesny sprzęt, w tym czołgi M1 Abrams.

W środowym komunikacie Sztab Generalny podał, że w ćwiczeniach weźmie udział ok. 600 jednostek sprzętu. Wśród uczestników znajdą się również żołnierze z natowskiej grupy bojowej eFP (ang. enhanced Forward Presence) stacjonującej w Orzyszu.

Wojsko Polskie wystawi siły z wszystkich rodzajów sił zbrojnych – od Sił Powietrznych, przez Marynarkę Wojenną, po Wojska Specjalne i Obrony Terytorialnej. Główne siły będą pochodzić z brygad 18. Dywizji, w tym 1. Warszawskiej Brygady Pancernej, 21. Brygady Strzelców Podhalańskich i 19. Brygady Zmechanizowanej z Lublina. Te jednostki wezmą udział w największym epizodzie ćwiczeń – manewrze pod kryptonimem "Żelazna Brama 25".

W planie są także ćwiczenia dowódczo-sztabowe z udziałem amerykańskich żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej i V Korpusu Sił Zbrojnych USA, którego wysunięte dowództwo działa w Poznaniu.

Defensywa z wykorzystaniem fortyfikacji "Tarczy Wschód"

Ćwiczenia będą miały charakter defensywny. Obejmą działania lądowe, operacje w przestrzeni powietrznej i działania na Morzu Bałtyckim. "Żołnierze wspólnie przetestują zdolność do odstraszania i skutecznej obrony terytorium Polski" – przekazał Sztab Generalny WP.

Celem manewrów będzie także sprawdzenie interoperacyjności sił zbrojnych w środowisku wielodomenowym – czyli zdolności do współdziałania sił lądowych, powietrznych, morskich i cybernetycznych. Wojsko przetestuje też nowy sprzęt i przećwiczy scenariusze inspirowane doświadczeniami z wojny w Ukrainie.

Planowane są również epizody związane z realizacją regionalnych planów obronnych oraz integracją działań z powstającym systemem Tarcza Wschód – infrastrukturą wzmacniającą obronność wschodniej granicy, taką jak umocnienia, składy czy systemy rozpoznawcze.

"Kluczowe znaczenie będzie mieć integracja działań na lądzie, w powietrzu, na morzu oraz w cyberprzestrzeni, co bezpośrednio przekłada się na wzrost potencjału odstraszania i zdolności operacyjnych Sojuszu Północnoatlantyckiego" – podkreślił Sztab Generalny.

"Żelazny Obrońca" to ćwiczenia o charakterze federacyjnym, czyli złożone z wielu powiązanych manewrów. Odbędą się m.in. na poligonach w Orzyszu, Nowej Dębie, Ustce, a także poza poligonami – w tzw. terenie przygodnym. Przemieszczenie wojsk będzie widoczne w całym kraju – zarówno drogami publicznymi, jak i koleją.

"Podczas realizacji ćwiczeń będzie można obserwować pełne spektrum działań na współczesnym, wielowymiarowym teatrze działań zbrojnych – od klasycznych operacji lądowych po cyberprzestrzeń. Całość przedsięwzięcia ma za zadanie nie tylko wzmocnić zdolności obronne Polski i NATO, ale także zademonstrować gotowość do wspólnej obrony oraz odstraszenia potencjalnego przeciwnika w kontekście obecnych wyzwań geopolitycznych" – czytamy w komunikacie SGWP.

"Żelazny Obrońca" to odpowiedź na Zapad-2025

Ćwiczenia są postrzegane także jako odpowiedź nazapowiedziane na wrzesień manewry "Zapad-2025", które mają się odbyć na Białorusi. Według prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, mogą w nich wziąć udział nawet 150 tys. rosyjskich i białoruskich żołnierzy.

Wicepremier i szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz wskazywał w maju, że "Żelazny Obrońca" będzie polską odpowiedzią na te działania.

Jednocześnie Sztab Generalny zapewnia, że ćwiczenia nie są wymierzone w żadne państwo. "Ich celem jest pokazanie jedności, profesjonalizmu oraz konsekwentnego zwiększania zdolności bojowych sojuszników NATO. To także dowód na to, że Siły Zbrojne RP przechodzą dynamiczną transformację, zwiększają swój potencjał obronny i stanowią kluczowy element systemu bezpieczeństwa Europy Środkowo-Wschodniej" – podkreślono.