Jesteśmy jednak na piątym miejscu spośród krajów, w których przedsiębiorcy najczęściej skarżą się, że korupcja przeszkadza im w prowadzeniu biznesu. Aż 45 proc. badanych na początku 2013 r. firm uznało ją za powód, przez który nie udało im się zdobyć publicznego kontraktu. Warto zauważyć, iż o 1 pkt proc. więcej firm uważa odwrotnie – że ich przegrana w przetargach nie ma związku z łapówkami. Czytaj więcej na temat raportu KE.
Publikacja raportu zbiegła się z debatą o korupcji zorganizowaną przez stowarzyszenie Normalne Państwo pod patronatem DGP. Jej uczestnicy pozytywnie odnieśli się do zaleceń Komisji Europejskiej w tym zakresie. Chodzi m.in. o uporządkowanie kwestii wyboru szefa CBA w celu ograniczenia podejrzeń o upolitycznienie tego urzędu.
Zdaniem ekspertów w walce z korupcją trzeba zrobić jeszcze więcej. Jednym ze sposobów jest korzystanie z możliwości, jakie daje ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Teoretycznie dzięki niej można pociągnąć do odpowiedzialności nie tylko pojedynczych pracowników, ale także całe firmy. – Tymczasem nie ma żadnych wyroków, które by pokazywały, że jakakolwiek firma w Polsce została ukarana za to, iż jej pracownik wręczył łapówkę – zauważa Marcin Klimczak z PwC. Z kolei prezes stowarzyszenia Normalne Państwo Bartłomiej Michałowski zaznaczył, że takie postępowania mogą być w toku, bowiem prawo jest relatywnie młode i wymaga, aby przed ukaraniem instytucji zapadł wyrok skazujący osobę fizyczną.
>>> Czytaj też: Zmowy to najpoważniejsze zagrożenie związane z przetargami w Polsce
Reklama
Paneliści podkreślili także dalszą konieczność edukacji w kwestii korupcji. Maciej Ślusarek, wiceprezes stowarzyszenia, wskazał, że do niedawna był jeszcze problem ze zdefiniowaniem zjawiska. – Dopiero przy okazji wyroku w sprawie kardiochirurga Mirosława G. sąd uznał, że wręczenie filiżanki Rosenthala także może oznaczać korupcję, choć wcześniej rzecznik praw obywatelskich był zdania, że nie – mówi Ślusarek.
Nie bez znaczenia jest także wyraźny społeczny sprzeciw względem korupcji. Służyć mają temu m.in. akcje organizowane przez stowarzyszenie, np. w sektorze IT „Nie daję, nie biorę łapówek”, do której przystąpiły m.in. CD Projekt, T-Mobile czy ABC Data. Paneliści zgodzili się z raportem KE odnośnie braku wystarczającej ochrony dla whistleblowerów czy – jak się przyjęło ich nazywać po polsku – sygnalistów (to osoby dekonspirujące łapówkarzy i przypadki korupcji).
Najważniejszą jednak kwestią jest ukazanie zjawiska korupcji jako wspólnego problemu, który wszystkich uderza po kieszeni. – W końcu łapówka, którą deweloper dał za nabycie gruntu, znajdzie odzwierciedlenie w cenie metra kwadratowego mieszkania – zauważa Ślusarek.
>>> Dania i Nowa Zelandia górują w rankingu postrzegania korupcji na świecie Transparency International. Polska awansowała w tym roku o 3 pozycje. Czytaj więcej na ten temat.