"Oczekiwane w przyszłości trudniejsze warunki działania sprawiają, że banki powinny utrzymywać wyższy poziom bufora kapitałowego, będącego zabezpieczeniem przed wystąpieniem niekorzystnych zjawisk o nieoczekiwanie dużej skali. (...) Jest więc pożądane, aby banki prowadziły ostrożną politykę dywidendową i kredytową, tak, aby posiadany przez nie bufor kapitałowy pozwolił na zaabsorbowanie niekorzystnych skutków ewentualnego spowolnienia wzrostu gospodarczego" - zaleca NBP w opublikowanym w poniedziałek "Przeglądzie stabilności systemu finansowego. Październik 2008 r".
"W krótkim okresie głównym źródłem ryzyka jest obniżenie płynności krajowego rynku międzybankowego w wyniku spadku wzajemnego zaufania banków. Spadek ten wynikał z wydarzeń na globalnym rynku finansowym. Pogorszenie sytuacji finansowej części inwestorów strategicznych polskich instytucji finansowych powoduje również, ze ich spółki zależne są narażone na negatywne skutki spadku zaufania do podmiotów macierzystych, pomimo dobrej sytuacji finansowej spółek zależnych" - głosi raport.
Zdaniem NBP dotyczyć to może w szczególności spółek finansujących swoją działalność środkami pozyskanymi z instytucji finansowych. Innym skutkiem obniżonego zaufania na rynku międzybankowym mogą być trudności niektórych banków w zabezpieczaniu pozycji przed ryzykiem rynkowym, ze względu na obniżenie limitów kredytowych oraz ograniczenia obrotów na rynkach instrumentów pochodnych.
"W średnim okresie natomiast wzrosło ryzyko dla stabilności systemu finansowego w Polsce ze względu na pogorszenie perspektyw wzrostu gospodarczego w wyniku spowolnienia tempa wzrostu gospodarczego u głównych partnerów handlowych Polski. Niższy wzrost gospodarczy wiąże się z możliwością zmaterializowania się ryzyka kredytowego, które w coraz większych rozmiarach obecne jest w bilansach banków" - czytamy dalej.
NBP zauważa, że pomimo dobrych bieżących wyników finansowych banków, w I półroczu 2008 r. można zauważyć pierwsze symptomy materializacji ryzyka podejmowanego przez banki w okresie dynamicznego wzrostu akcji kredytowej. Było to widoczne we wzroście odpisów na kredyty o obniżonej jakości.
"Innym wyzwaniem dla utrzymania stabilności systemu finansowego jest zmniejszanie się bufora kapitałowego banków, będącego zabezpieczeniem przed wystąpieniem niekorzystnych zjawisk o nieoczekiwanie dużej skali" - napisał NBP.
Jednak na dziś NBP ocenia bieżącą sytuację systemu finansowego w Polsce jako dobrą. W okresie objętym analizą instytucje finansowe, szczególnie banki, uzyskiwały dobre wyniki finansowe. Również sytuacja finansowa instytucji zarządzających funduszami była dobra pomimo kontynuacji spadków aktywów funduszy inwestycyjnych oraz ujemnych wyników inwestycyjnych funduszy emerytalnych, wynikających ze spadku cen akcji i wzrostu rentowności obligacji.
"Utrzymujący się kryzys na rynkach globalnych sprawia jednak, że ryzyka dla działalności systemu finansowego w Polsce wzrosły" - ostrzega raport.
Pozytywnie także oceniany jest wpływ sytuacji makroekonomicznej Polski stabilność systemu finansowego.
"Uzyskiwaniu dobrych wyników finansowych przez banki sprzyjał szybki wzrost gospodarczy, w tym wysokie tempo wzrostu spożycia indywidualnego oraz dynamiczny wzrost popytu inwestycyjnego" - wynika z raportu banku centralnego.
NBP ostrzega, że dobre czasy dla instytucji finansowych kończą się i należy liczyć się z kłopotami, bowiem w analizowanym okresie istotnie wzrósł wpływ kryzysu na globalnym rynku finansowym na polski system finansowy. Kryzys ten wpływał na stabilność krajowego systemu finansowego na kilka sposobów.
"Wzrosło ryzyko makroekonomiczne, związane ze skalą oczekiwanego spowolnienia gospodarczego w gospodarkach głównych partnerów handlowych Polski. Możliwość materializacji tego ryzyka jest istotna ze względu na wzrost średnioterminowego ryzyka wynikającego ze wzrostu akcji kredytowej" - czytamy w raporcie.
Wśród głównych zagrożeń eksperci NBP wymieniają negatywne efekty spadku zaufania uczestników rynku do spółek zależnych globalnych instytucji finansowych i związane z tym utrudnione pozyskiwanie środków na krajowym rynku międzybankowym. Prowadzi to do pogorszenia się sytuacji finansowej i płynnościowej banków, a konsekwencją może być spadek akcji kredytowej przekładający się na niższy popyt czyli słabszy wzrost gospodarczy.
AL, ISB
