Bilbao - stolica Kraju Basków, którą z kryzysu wyciągnął Frank Gehry (ZDJĘCIA)

1 W XIX wieku doświadczyło rewolucji przemysłowej dzięki odkryciu bogatych złóż żelaza i rozwojowi hutnictwa, co jeszcze bardziej ożywiło ruch morski. W tamtych czasach powstał tu również Banco de Bilbao (1957 r.) i Banco de Vizcaya (1901 r.), które potem połączyły się tworząc BBV corporation (Banco Bilbao Vizcaya). Bilbao to też główny ośrodek kulturalny i naukowy Kraju Basków. Znajdują się tu 2 uniwersytety. Miasto stało się słynne jednak dopiero w latach 90., kiedy odniosło sukces, jakiego nie udało się powtórzyć na całym świecie.

2 W latach 80. XX wieku pogrążyło się w gospodarczym kryzysie. Przyszedł czas na przemyślenie strategii przemysłowej. Z recesji udało się wyjść obronną ręką – Bilbao zamieniło się w prężne gospodarczo miasto usługowe. Doskonały plan marketingowy i sztuka nowoczesna to dwa główne elementy tzw. „efektu Bilbao”, który sprawił, że do kraju Basków zaczęły przyjeżdżać tłumy turystów. Jeden kluczowy projekt stworzył wtedy ok. 9 tys. nowych miejsc pracy i zmienił historię Bilbao.

3 Miasto zamieniło się w przystań sztuki współczesnej dzięki Frankowi Gehry’emu, który zaprojektował słynne hiszpańskie Muzeum Guggenheima. Od 1997 roku, kiedy zostało otwarte, stało się wizytówką Bilbao. W ciągu dwóch pierwszych lat istnienia muzeum odwiedziło ponad 2,6 mln turystów. 80 proc. z nich specjalnie w tym celu przyjechało do miasta lub przedłużyło w nim swój pobyt. Na zdjęciu: Frank O. Gehry.

4 Ten spektakularny sukces był tylko początkiem. Od przeszło dekady, odkąd otwarto drzwi muzeum, zorganizowano tutaj ponad 100 wystaw, które obejrzało ponad 10 mln osób. Budowla utrzymana jest w stylu dekonstruktywizmu. Na zdjęciu: Muzeum Guggenheima.

5 Dzięki znanym nazwiskom sztuki współczesnej, których dzieła można oglądać w Bilbao to dziś nie tylko miasto, ale marka – miasto nazywane europejską mekką postmodernizmu. W Bilbao znajdują się zbiory takich artystów jak Anselm Kiefer, Willem de Kooning, Robert Motherwell czy Richard Serra. Muzea z kolekcjami Guggenheima oprócz w Bilbao można odwiedzić także w Nowym Jorku, Wenecji i Abu Dhabi. Fundacja Guggenheima powstała w 37 roku, a w latach 70 zaczęła rozwijać światową sieć muzeów ze zbiorami sztuki współczesnej.

6 Wpływ muzeum Guggenheima ze swoją pełną dramaturgii architekturą na gospodarkę miasta jest ogromny. W 2001 roku władze Bilabo szacowały, że dzięki turystom miastu udało się zarobić 168 mln euro oraz dodatkowe 27 mln euro z podatków. Obecnie Bilbao na tle innych miast półwyspu Iberyjskiego straciło już nieco swoją popularność.

7 Od lat 90. w mieście nadal rozwijają się głównie usługi, które mają zaspokoić wszelkie potrzeby turystów. Powstało m.in. lotnisko i sieci szybkiego transportu miejskiego.

8 Bilbao nadal stara się przyciągnąć turystów, budując kolejne sale wystawowe i koncertowe (np. niemal równie słynny co projekt Gehry’ego "Palacio Euskalduna") oraz zagospodarowując dawne tereny przemysłowe. Oprócz Franka O. Gehry’ego nowoczesną architekturą miasta wzbogacili swoimi projektami m.in. Norman Foster czy Santiago Calatrava.

9 Wiele miast na całym świecie, które chciały powtórzyć tzw. „efekt Bilbao”, odniosło porażkę. Niewiele nowych galerii i muzeów znajdujących się poza stolicami innych państw przyciąga tylu turystów. Architektoniczna myśl Gehry’ego i prestiż Guggenheima okazały się jedyną w swoim rodzaju, niepowtarzalną kombinacją.