Czym jest opłata klimatyczna?

Opłata miejscowa, nazywana również "opłatą klimatyczną", to nic innego jak podatek pobierany od turystów przebywających w miejscowościach o charakterze turystycznym i wypoczynkowym. Choć jej wprowadzenie nie jest obowiązkowe, wiele samorządów korzysta z tej możliwości, niekiedy, jak pokazuje przykład Zakopanego – niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.

Kto powinien płacić opłatę klimatyczną?

Opłatę klimatyczną ponoszą osoby fizyczne przebywające dłużej niż dobę w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych:

  • w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt,
  • na obszarach posiadających status ochrony uzdrowiskowej – zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym.

Płaci się za każdą dobę pobytu.

Kiedy nie trzeba płacić opłaty klimatycznej?

Ustawa przewiduje konkretne wyjątki. Opłaty nie zapłacą m.in.:

członkowie personelu placówek dyplomatycznych i konsularnych, jeśli w ich kraju nie pobiera się takich opłat od Polaków,

  • osoby przebywające w szpitalach,
  • osoby niewidome wraz z przewodnikami,
  • podatnicy podatku od nieruchomości posiadający domy letniskowe w danej miejscowości,
  • zorganizowane grupy dzieci i młodzieży szkolnej.

Rada gminy może też przyznać dodatkowe zwolnienia.

Ile wynosi opłata klimatyczna?

Wysokość opłaty ustala rada gminy w uchwale. Ministerstwo Finansów co roku publikuje maksymalne dopuszczalne stawki i takich stawek należy się spodziewać w konkretnych miejscowościach.

W 2025 roku maksymalna wysokość opłaty klimatycznej wynosi 3,31 zł za dobę. Opłatę klimatyczną zapłacimy praktycznie w każdej nadmorskiej lub górskiej miejscowości. Wyjątek stanowią uzdrowiska.

Opłata klimatyczna a opłata uzdrowiskowa

Opłaty klimatycznej nie należy mylić z opłatą uzdrowiskową. Ta druga dotyczy miejscowości posiadających formalny status uzdrowiska, zgodnie z przepisami ustawy uzdrowiskowej z 2005 r.

Ważne

Jeśli dana miejscowość pobiera opłatę uzdrowiskową, nie może jednocześnie pobierać opłaty klimatycznej.

Najbardziej znane uzdrowiska w Polsce to m.in.: Ciechocinek, Krynica-Zdrój, Kołobrzeg, Rabka-Zdrój, Busko-Zdrój, Polanica-Zdrój, Szczawnica, Lądek-Zdrój, Świeradów-Zdrój. W tych miejscowościach opłata uzdrowiskowa wynosi obecnie 6,38 zł za dobę, czyli jest prawie dwa razy wyższa od opłaty miejscowej.

Zakopane: opłata klimatyczna pobierana nielegalnie

Zakopane – zimowa stolica Polski, przez lata pobierało opłatę klimatyczną bezprawnie. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Wszystko zaczęło się w 2015 r., kiedy Pan Bogdan Achimescu – turysta i profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – zakwestionował legalność tej opłaty, która wtedy przynosiła miastu 4 mln zł rocznie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał mu rację – zanieczyszczenie powietrza w Zakopanem uniemożliwiało pobieranie opłaty klimatycznej. Zakopane złożyło skargę kasacyjną, ale w 2018 r. NSA ją oddalił.

Miasto próbowało ratować sytuację, przyjmując nową uchwałę w sprawie opłaty. Pan Bogdan jednak nie ustąpił – zależało mu nie tylko na zwrocie opłaty, lecz także na zwróceniu uwagi na brak działań miasta w kwestii poprawy jakości powietrza.

NSA: uchwała była nielegalna

WSA ponownie uznał, że nowa uchwała nakładająca opłatę była nielegalna – m.in. dlatego, że nie zawierała uzasadnienia, co stanowi istotne uchybienie formalne. Miasto złożyło kolejną skargę, ale NSA potwierdził wcześniejsze orzeczenie – uchwała została podjęta bez obowiązującej podstawy prawnej, odwołując się do wcześniejszych, unieważnionych już dokumentów.

NSA wskazał też, że jakość powietrza nie uległa poprawie – co oznacza, że miasto nie spełnia warunków do pobierania opłaty klimatycznej.

Pomimo wyroku – opłata nadal pobierana

Mimo wyroku NSA z kwietnia 2025 r., Zakopane nadal pobiera opłatę klimatyczną – obecnie w wysokości 1,90 zł dziennie. Podstawą jest uchwała Rady Miasta nr XIV/144/2025 z 27 marca 2025 r. Sprawą zajęła się już Regionalna Izba Obrachunkowa.

Jakie warunki musi spełnić miejscowość żeby móc pobierać opłatę klomatyczną?

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 18 grudnia 2007 r., miejscowość musi spełniać określone minimalne warunki:

Warunki klimatyczne:

  • nie należy przekraczać dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń powietrza oraz
  • dopuszczalnych poziomów promieniowania elektromagnetycznego.

Warunki środowiskowe:

  • lasy i użytki rolne muszą zajmować ponad 80% powierzchni gminy,
  • wstępowanie wód śródlądowych, kąpielisk, wybrzeża oraz rzek.

Warunki krajobrazowe:

  • obecność form przyrodniczych i kulturowych: wodospady, jaskinie, parki krajobrazowe, punkty widokowe, muzea, obiekty zabytkowe.

Warunki pobytowe:

  • istnienie bazy noclegowej w rozumieniu ustawy o usługach turystycznych.

Ważne

Ważne: Opłaty klimatycznej nie wolno pobierać w miejscowościach, które przekraczają dopuszczalne normy zanieczyszczenia powietrza – nawet jeśli są atrakcyjne turystycznie.

tvn24

Wyrok WSA w Krakowie z 10.07.2017r., sygn. akt III SA/Kr 535/15

Wyrok NSA z 15.03.2018, sygn. akt II FSK 3579/17

Wyrok WSA w Krakowie z 6.04.2023 r., sygn. akt I SA/Kr 86/23

Wyrok NSA z 01.04.2025, sygn. akt III FSK 1217/23

Podstawa prawna:

Ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. 2025 poz. 707)

Ustawa z 28.07.2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym (Dz.U. 2024 poz. 1420)

Obwieszczenie Ministra Finansów z 25.07.2024 r. (poz. 716)

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową (Dz.U. 2007 nr 249 poz. 1851)