Bezwarunkowy dochód podstawowy: Jak mogłoby wyglądać świadczenie?

1300 zł miałoby trafiać do wszystkich obywateli. Kwota bezwarunkowego dochodu podstawowego miałaby wystarczyć na zaspokojenie podstawowych potrzeb na minimalnym poziomie. Wypłata 1300 zł z perspektywy państwa nie byłaby skomplikowana, a obywatele mieliby szansę na polepszenie swojej sytuacji finansowej.

Reklama

Aby otrzymać dochód podstawowy, nie trzeba będzie spełniać żadnych warunków. Dostaną go wszystkie osoby bez względu na zatrudnienie. Przypadnie ono na każdą osobę, a nie na rodzinę czy gospodarstwo domowe.

1300 zł dla każdego Polaka. O co chodzi?

Prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego dr Maciej Szlinder w rozmowie ze Strefą Biznesu wskazał, czym charakteryzuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Wymienił siedem cech tego świadczenia:

  • jest ono bezwarunkowe, co oznacza, że powinno przysługiwać bez warunków związanych np. ze składkami czy podejmowaną pracą,
  • jest powszechne, czyli ma przysługiwać wszystkim obywatelom albo mieszkańcom danego terytorium, a nie wybranej grupie,
  • jest indywidualne, skierowane do jednostek, a nie do rodzin czy gospodarstw domowych i powinno być niezależne o tego, w jaki sposób gospodarstwo domowe jest zbudowane, nie powinno różnić się wysokością,
  • ma to być świadczenie pieniężne, a nie przekazywane w formie dóbr, usług czy ograniczonych bonów do wykorzystania na konkretne usługi i towary,
  • powinno to być świadczenie regularne, najczęściej mówi się o wypłacaniu go co miesiąc,
  • wypłacane jest przez państwo lub mniejszą jednostkę (np. stan w Stanach Zjednoczonych) lub związek ponadnarodowy (ta cecha nie jest istotna w wypadku pilotażu),
  • dochód podstawowy powinien być podstawowy, tzn. nie powinien być za niski, a odpowiednio wysoki, aby zapewnić realizację podstawowych potrzeb.

Bezwarunkowy dochód podstawowy w Polsce? Na razie w formie eksperymentu

Nie podjęto jeszcze decyzji, czy bezwarunkowy dochód podstawowy będzie wypłacany w Polsce. Na razie w ramach eksperymentu mają otrzymać go mieszkańcy części województwa warmińsko-mazurskiego. Wszystko jest już przygotowane i aktualnie oczekuje się na środki, by uruchomić ten program. Wiadomo już, że nie będzie to miało miejsca w tym roku.

Program pilotażowy został wpisany do strategii regionalnej Stowarzyszenia Warmińsko-Mazurskich Gmin i zaakceptowany przez marszałka województwa. Zostanie wprowadzony w gminach leżących przy granicy z Rosją. Pilotaż obejmie od 5 do 31 tysięcy osób i potrwa 2 lata. Jeśli eksperyment się powiedzie, być może to rozwiązanie zostanie wprowadzone najpierw w najbiedniejszych regionach, a następnie w całym kraju.

Inne kraje już testowały bezwarunkowy dochód podstawowy

Bezwarunkowy dochód podstawowy był już eksperymentalnie wypłacany w Finlandii, Francji, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii. W trzech pierwszych krajach można to rozwiązanie wdrożyć już teraz, ponieważ spełniają one wszystkie warunki. W Wielkiej Brytanii byłoby ono krokiem wstecz, ponieważ aktualny system tradycyjnych transferów społecznych działa dobrze.