PAWEŁ WAWSZCZAK, ekspert Biura Rzecznika Ubezpieczonych
WYJAŚNIENIE
Stosowanie przez zakłady ubezpieczeń kryterium podziału podmiotów – na osoby wykorzystujące samochód w celu wykonywania działalności gospodarczej i podmioty, które w takim celu pojazdów nie użytkują, i tym samym przyznawanie lub nie prawa do zwrotu kosztów najmu samochodu zastępczego, pozbawione jest podstaw prawnych. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową i koszty powstałe w związku z koniecznością najmu samochodu zastępczego nie są zawężone szczególnym przedmiotem wykorzystania pojazdu uszkodzonego – dla celów prowadzenia działalności.
Uzasadnienie, że korzystanie z pojazdu dla celów prywatnych jest działaniem dla wygody, a tym samym szkodą niemajątkową, która nie podlega refundacji, należy odrzucić. Poszkodowani nie opierają swojego roszczenia na podstawie faktycznej w postaci utraty korzyści przejawiającej się w niemożności zaspokojenia osobistych i jednorazowych potrzeb wykraczających poza zakres dotychczasowego korzystania z rzeczy. Podstawą żądania jest pokrycie straty majątkowej polegającej na konieczności wydatkowania środków na wynajem pojazdu w związku z faktem uszkodzenia pojazdu mechanicznego, z którego poszkodowany mógłby korzystać, gdyby szkoda nie została wyrządzona.
Reklama
Poszkodowany ma prawo dysponować sprawnym pojazdem przez czas naprawy swojego samochodu i nie ma znaczenia, do jakich celów służył mu uszkodzony pojazd, niezależnie od tego, czy w miejscu pobytu poszkodowanego funkcjonujekomunikacja publiczna. Posiadanie pojazdu mechanicznego i jego swobodne używanie nie jest zdarzeniem nadzwyczajnym ani też żadnym luksusem. Determinantem podstaw roszczenia będzie tu więc nie szczególny przedmiot używania pojazdu mechanicznego (dla celów prowadzenia działalności gospodarczej), lecz niezbędność tego wynajmu, tj. konieczność używania pojazdu mechanicznego w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystał ze swojego samochodu, który został uszkodzony lub zniszczony. Zakład ubezpieczeń może natomiast odmówić refundacji kosztów samochodu zastępczego, jeśli wynajęty pojazd mechaniczny nie był przez poszkodowanego w ogóle użytkowany.