Komitet noblowski w uzasadnieniu stwierdził, że laureaci stworzyli modele, pozwalające szacować skutki działań politycznych na gospodarkę oraz wpływ wskaźników makroekonomicznych na decyzje polityczne. W sytuacji, gdy np. bank centralny zmienia stopy procentowe, a potem następuje zmiana inflacji, modele pozwalają odpowiedzieć na pytanie, czy zmiana inflacji była efektem zmiany stóp, czy też bank przewidywał zmianę inflacji i dlatego zmienił stopy procentowe.

Metody opracowane przez laureatów pozwalają powiązać zmiany makroekonomiczne ze zmianami polityki gospodarczej. Są one wysoce użyteczne dla badań makroekonomicznych, ale również np. dla banków centralnych - podkreślił w uzasadnieniu werdyktu komitet noblowski.

Thomas Sargent ma 68 lat; jest jednym z twórców nowej klasycznej makroekonomii, zakładającej, że oczekiwania podmiotów gospodarczych są racjonalne, rynki zawsze znajdują się w stanie równowagi ekonomicznej i że rozmiary produkcji i zatrudnienia zależą od czynników podażowych i w przypadku braku zakłóceń ze strony państwa osiągają naturalny poziom. Z hipotez tych wynika konkluzja, iż wszelka zapowiedziana polityka państwa jest nieefektywna w tym sensie, że nie powoduje odchylenia poziomów produkcji i zatrudnienia od stanu naturalnego.

W latach 70. rozwijał naukowo teorię racjonalnych oczekiwań, zakładającą, że podmioty gospodarcze, prognozując przyszłą inflację, jak najlepiej wykorzystują wszelkie dostępne informacje i nie popełniają systematycznych błędów, tylko błędy losowe. Oznacza to, że choć każdy z nich może się mylić, to nie ma to wpływu na całość gospodarki. W związku z tym Sargent sformułował tezę, że zapowiedziane zmiany polityki pieniężnej nie wpływają na wielkość produkcji i zatrudnienia.

Christopher Sims również ma 68 lat. Rozwijał tzw. model wektorowej autoregresji, badając to, jak przejściowe zmiany w polityce gospodarczej oraz inne czynniki wpływają na sytuację gospodarki. Sims i inni badacze zastosowali tą metodę do zbadania m.in. skutków dla gospodarki podniesienia przez bank centralny stóp procentowych.

Sargent jest związany obecnie z uniwersytetem nowojorskim, a Sims - z uniwersytetem w Princeton.

Chociaż Sargent i Sims prowadzili badania niezależnie, uzyskane przez nich wyniki uzupełniają się. Efekty pracy laureatów w latach 70. i 80. zostały zaakceptowane przez innych badaczy i polityków na całym świecie. Obecnie metody wypracowane przez Sargenta i Simsa to podstawowe narzędzia analizy makroekonomicznej.

W ubiegłym roku laureatami ekonomicznego Nobla zostali Peter Diamond, Dale Mortensen i Christopher Pissarides za analizę rynków, na których występują "tarcia" (markets with search frictions). Natomiast w 2009 Nobel trafił w ręce Amerykanów Elinor Ostrom i Olivera E. Williamsona. Ostrom - pierwsza kobieta, która otrzymała Nobla w tej dziedzinie, została wyróżniona za koncepcję wspólnej puli zasobów, a Williamson - za teorię rozwiązywania konfliktów korporacyjnych.

Nagroda Nobla z ekonomii a właściwie, Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii przyznawana jest od 1969 r. Jak dotąd najwięcej laureatów związanych było z University of Chicago.

2011 Thomas Sargent Christopher Sims
2010 Peter A. Diamond Dale T. Mortensen Christopher A. Pissarides
2009 Elinor Ostrom Oliver E. Williamson
2008 Paul Krugman
2007 Leonid Hurwicz Eric S. Maskin Roger B. Myerson
2006 Edmund S. Phelps
2005 Robert J. Aumann Thomas C. Schelling
2004 Finn E. Kydland Edward C. Prescott
2003 Robert F. Engle III Clive W.J. Granger
2002 Daniel Kahneman Vernon L. Smith
2001 George A. Akerlof A. Michael Spence Joseph E. Stiglitz
2000 James J. Heckman Daniel L. McFadden
1999 Robert A. Mundell
1998 Amartya Sen
1997 Robert C. Merton Myron S. Scholes
1996 James A. Mirrlees William Vickrey
1995 Robert E. Lucas Jr.
1994 John C. Harsanyi John F. Nash Jr. Reinhard Selten
1993 Robert W. Fogel Douglass C. North
1992 Gary S. Becker
1991 Ronald H. Coase
1990 Harry M. Markowitz Merton H. Miller William F. Sharpe
1989 Trygve Haavelmo
1988 Maurice Allais
1987 Robert M. Solow
1986 James M. Buchanan Jr.
1985 Franco Modigliani
1984 Richard Stone
1983 Gerard Debreu
1982 George J. Stigler
1981 James Tobin
1980 Lawrence R. Klein
1979 Theodore W. Schultz Sir Arthur Lewis
1978 Herbert A. Simon
1977 Bertil Ohlin James E. Meade
1976 Milton Friedman
1975 Leonid Vitaliyevich Kantorovich Tjalling C. Koopmans
1974 Gunnar Myrdal Friedrich August von Hayek
1973 Wassily Leontief
1972 John R. Hicks Kenneth J. Arrow
1971 Simon Kuznets
1970 Paul A. Samuelson
1969 Ragnar Frisch Jan Tinbergen
ikona lupy />
Fasada budynku Centrum Nagród Nobla, fot. Vladislav Gajic / ShutterStock
ikona lupy />
Thomas J. Sargent / Bloomberg