Według agencji prasowej Europa Press oraz dziennika "El Mundo" do dokumentów z negocjacji z lat 2006-2007 między socjalistycznym gabinetem Zapatero a kierownictwem ETA dotarło reprezentujące ofiary tej baskijskiej organizacji Stowarzyszenie Godność i Sprawiedliwość (ADJ).
Z ujawnionych dokumentów wynika, że po ataku bombowym na terminal 4 lotniska Barajas premier Zapatero próbował iść na ugodę z baskijskimi separatystami. Wśród zaproponowanych im ustępstw było m.in. przyznanie specjalnego statutu (Estatuto unico) prowincjom zamieszkanym przez Basków (Vizcaya, Alava, Guipuzcoa, Nawarra), a także usprawnienie procedury organizacji referendum niepodległościowego.
Według "El Mundo" ETA stawiała rządzącej wówczas krajem Hiszpańskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (PSOE) rozmaite warunki, domagając się możliwie szybkiego zawarcia porozumienia politycznego.
"Ostatecznie do umowy nie doszło, a władze ETA w maju 2007 r. potwierdziły, że negocjacje zerwano" - napisał dziennik.
Z opublikowanych w mediach dokumentów wynika, że zaproponowany przez PSOE władzom ETA Estatuto unico umożliwiłby połączenie obu parlamentów wspólnot autonomicznych Kraju Basków oraz Nawarry w jedną izbę.
Ujawnione przez media materiały mają posłużyć władzom stowarzyszenia ADJ do przygotowania aktu oskarżenia wobec schwytanego w maju we Francji byłego szefa ETA Josu Ternery. Przez 17 lat ukrywał się on pod fałszywym nazwiskiem wenezuelskiego publicysty.
4 maja 2018 r. we francuskiej miejscowości Cambo-les-Bains władze ETA zorganizowały uroczystość oficjalnego samorozwiązania tej baskijskiej grupy separatystycznej. Za główny cel stawiała sobie ona powstanie niezależnego państwa Basków na terenie północnej Hiszpanii i południowej Francji.
W efekcie przeprowadzonej 30 grudnia 2006 r. przez ETA eksplozji samochodu pułapki na lotnisku Barajas zginęły dwie osoby, a około 50 zostało rannych.
Bilans 60-letniej działalności ETA, zawarty w jej ostatnim raporcie z 2018 r., zawiera niższą liczbę śmiertelnych ofiar zamachów w stosunku do statystyk hiszpańskiego MSW oraz Hiszpańskiej Wspólnoty Ofiar Terroryzmu (Covite), grupującej osoby, które ucierpiały z rąk baskijskich separatystów. Pierwsza szacuje ją na 853, druga zaś na 829. Według ETA w wyniku działalności organizacji zginęło 758 osób w 2606 zamachach.
Marcin Zatyka (PAP)
