Celem sondażu, przeprowadzonego tuż przed 100. rocznicą zawarcia Traktatu, było zbadanie, co społeczeństwo węgierskie wie o tym porozumieniu, poprzedzających je wydarzeniach i jego skutkach, a także o Węgrach mieszkających w krajach sąsiednich.
Traktat w Trianon został zawarty 4 czerwca 1920 r. między państwami Ententy i Węgrami, po klęsce Austro-Węgier w I wojnie światowej i ich rozpadzie. Na jego mocy Węgry utraciły dwie trzecie terytorium Królestwa Węgierskiego, przede wszystkim na rzecz nowo proklamowanych Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców oraz Czechosłowacji, a Siedmiogród został przyłączony do Rumunii. Węgry straciły też 62 proc. ludności, z czego 30 proc. stanowili etniczni Węgrzy.
W sondażu 43 proc. ankietowanych potrafiło podać prawidłowy rok zawarcia Traktatu, a 30 proc. jego datę dzienną. 31 proc. podało też zbliżoną do rzeczywistej wielkość straty terytorialnej doznanej przez Węgry. Jedynie 20 proc. potrafiło wskazać prawidłowo, ile ludności straciły Węgry. Tylko 9 proc. wiedziało mniej więcej, jak duży był odsetek ludności niewęgierskiej na terenie dawnych Węgier. Wszystkie te fakty prawidłowo podało tylko 1 proc. ankietowanych.
Respondenci najczęściej uważają, że do Traktatu doprowadziły dążenia geopolityczne mocarstw, które zwyciężyły w I wojnie światowej, dążenia państw sąsiednich do ekspansji i ich roszczenia terytorialne oraz klęska Austro-Węgier w I wojnie światowej. Takie powody uważa za decydujące 70-78 proc. ankietowanych.
Zdecydowana większość badanych – 85 proc. – uważa Traktat z Trianon za największą tragedię Węgier i 84 proc. identyfikuje się z powiedzeniem „Węgrem jest ten, kogo boli Trianon”. 77 proc. sądzi, że kraj do tej pory nie przebolał traumy Trianon. 28 proc. ankietowanych ma w rodzinie osoby, które w przeszłości przeniosły się na Węgry z terenów odłączonych na mocy Traktatu. 18 proc. także obecnie posiada krewnego, który tam mieszka.
Pytani o to, czy byli na odłączonych na mocy Traktatu terenach, ankietowani wskazywali przede wszystkim na obszary na Słowacji. Było tam 60 proc. respondentów, ale większość (51 proc.) odwiedziła też co najmniej raz Siedmiogród w Rumunii. 27 proc. Węgrów nigdy nie było na tych terenach.
70 proc. ankietowanych zgadza się z tym, że Węgrzy z państw ościennych mogą się ubiegać o węgierskie obywatelstwo, ale 58 proc. nie akceptuje tego, że mają oni także prawo do udziału w wyborach.
Sondaż przeprowadzono na próbie 1048 dorosłych osób. Margines błędu wyniósł 3 proc.
Z Budapesztu Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
>>> Czytaj też: Kiedy Rosja będzie mogła użyć broni nuklearnej? Putin zatwierdził nową doktrynę
