Czy firmy działające w Polsce rozumieją, czym jest CSR (Corporate Social Responsibility – społeczna odpowiedzialność biznesu)?
– Sposób pojmowania CSR w dużym stopniu warunkuje kultura danego kraju, sposób prowadzenia działalności. Na tej podstawie często mówi się, że polskie firmy mają jeszcze wiele do osiągnięcia w drodze do lepszego rozumienia, czym jest CSR. W moim przekonaniu taki sposób myślenia jest krzywdzący dla rodzimych przedsiębiorstw – zarówno dużych, jak i małych, rodzinnych firm. To, że nie mamy długoletniej tradycji stosowania terminu CSR, nie znaczy, że nie mamy wielu przykładów dobrych praktyk.
Grupa Lotos jest całkowicie polskim koncernem naftowym, ale o międzynarodowym zasięgu działalności. Dziś mamy już skodyfikowane zasady społecznej odpowiedzialności, stosowny kodeks postępowania i przyjęty system wartości. Jednak CSR – traktowany jako filozofia zarządzania organizacją, jej relacjami z partnerami i klientami, jako stosunek do otoczenia społecznego i środowiska naturalnego czy wreszcie dbałość o zachowanie i rozwój najważniejszego kapitału, czyli własnych pracowników – wpisany jest od początku istnienia firmy w zasady prowadzenia biznesu.
● Co to znaczy, że zaangażowanie społeczne firmy jest wpisane w jej strategię biznesową?
Reklama
– Jedynie powiązanie celów społecznych z celami biznesowymi może zagwarantować przedsiębiorstwu i jego otoczeniu dobrą jakość wzajemnych relacji. Firmy nie działają w próżni, lecz coraz silniej są uzależnione od społecznej akceptacji. Brak powiązania między tym, co stanowi o kompetencjach firmy w danej dziedzinie, a potrzebami występującymi w jej otoczeniu prowadzić może do realizacji jedynie krótkofalowych, doraźnych celów. Strategiczne wpisanie polityki społecznej w długofalowe cele biznesowe przedsiębiorstwa niesie pewność nie tylko racjonalnie dysponowanych środków na cele społeczne, ale i rzeczywistej, trwałej poprawy zarówno rynkowej pozycji samej firmy, jak i kondycji jej kluczowych interesariuszy. Takie sprzężenie gwarantuje również trwałość pewnych zobowiązań wynikających z wizji prowadzenia biznesu. Jest to szczególnie ważne w przypadku firm, które jak Grupa Lotos istotnie oddziałują nie tylko na środowisko naturalne, ale i budują relacje z tysiącami klientów detalicznych i mieszkańcami lokalnych społeczności w bliskości swoich zakładów. Nie można też pominąć aspektu rynku kapitałowego, gdzie zaufanie do jakości zarządzania ma bezpośredni wpływ na wartość spółki.
● Czy zintegrowanie CSR ze strategią biznesową nie sprawia, że pozostaje tylko biznes, a CSR znika?
– Jeżeli CSR nie jest rodzajem deklaracji czynionej na potrzeby wizerunku firmy, lecz systemem wartości i priorytetów kształtujących jej funkcjonowanie w biznesie, groźba taka nie istnieje.
● Jak zaszczepić CSR w sektorze małych i średnich firm?
– W naszej praktyce biznesowej i społecznej mamy często okazję współpracować z firmami z sektora MSP – naszymi klientami, kontrahentami, dostawcami usług lub produktów. W moim przekonaniu dobrym sposobem na przekonanie do idei CSR jest odpowiedni sposób budowania tych relacji. I nie chodzi o dydaktykę i ukazywanie wzorców korporacyjnych jako jedynie słusznych. Małe i średnie firmy mają w Polsce często dobrą tradycję społecznej odpowiedzialności, budowaną nierzadko w sposób nieuświadamiany, powodowany osobistymi pobudkami właścicieli czy pracowników. Warto promować pewne modele zarządzania czy postępowania przejawiające się np. w przywiązywaniu wagi do etycznych czy środowiskowych aspektów działalności w obustronnych relacjach. Grupa Lotos ma taką praktykę w obszarze BHP. Wydajemy dla naszych podwykonawców specjalny podręcznik promujący najlepsze metody w dziedzinie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy, prowadzimy szkolenia, pomagamy doskonalić zachowania poprzez ukazywanie pożądanych wzorców postępowania.
● Czy oznaką biznesu uprawianego w sposób odpowiedzialny są zdobyte certyfikaty?
– Otrzymane certyfikaty stanowią kryterium oceny stopnia przestrzegania ogólnie przyjętych standardów działania w danym obszarze. Są też formą publicznej deklaracji postępowania zgodnie z przyjętymi normami, ale i wyrazem gotowości do poddawania się zewnętrznej ocenie uwiarygadniającej nasze zobowiązania. Jako takie wspierają organizację w utrzymaniu dobrej jakości zarządzania w różnych obszarach. Dla otoczenia zewnętrznego stanowią rodzaj narzędzia weryfikacji postępowania firmy. Oczywiście wymaganie identycznych standardów postępowania niezależnie od wielkości i złożoności organizacji jest niezasadne. Ale w przypadku relacji biznesowych między dużymi przedsiębiorstwami jest to często kryterium przesądzające o nawiązaniu współpracy. Dla Grupy Lotos takim wyznacznikiem jest wdrożenie zintegrowanego systemu zarządzania – środowiskiem, jakością, bezpieczeństwem i higieną pracy. Zazwyczaj oczekujemy od naszych kontrahentów przestrzegania tych samych zasad.
Czy klienci mogą wierzyć przekazom edukacyjnym firm?
– Grupa Lotos wspiera europejską kampanię Oszczędzaj nie tylko paliwo prowadzoną w 29 krajach. Prowadzimy dialog społeczny z konsumentami, nie tylko zachęcając ich do oszczędnego stylu jazdy, ale także poprzez zmniejszanie wpływu ruchu drogowego dla środowiska. Jest to zatem przejaw działania edukacyjnego zgodnego z kompetencjami koncernu.
Na czym polega marketing prowadzony w sposób społecznie odpowiedzialny?
– Przede wszystkim na rozumieniu potrzeb otoczenia i niefałszowaniu rzeczywistości. Grupa Lotos działa w branży, w której zdrowie i bezpieczeństwo klienta oraz poszanowanie środowiska naturalnego ma ogromne znaczenie. Nasze działania informacyjne czy promocyjne nie mogą zawieść zaufania klientów. To przejaw typowego dla dojrzałego CSR myślenia w kategoriach długo-falowego budowania relacji z otoczeniem. W tym przypadku nie ma znaczenia budżet marketingowy, liczą się rzetelność, kompletność i jasność przekazu.