W badaniu PwC CFO Compass Survey 2021 przeprowadzonym wśród dyrektorów finansowych (CFO) polskich spółek skoncentrowano się na trzech obszarach: procesy, technologia i ludzie oraz zagadnieniach związanych z partnerstwem biznesowym, raportowaniem zarządczym, planowaniem finansowym, strategią rozwoju IT, automatyzacją procesów i podejściem do rozwoju kompetencji cyfrowych pracowników działów finansowych.

Z badania wynika, że o ile takie procesy, jak raportowanie zarządcze czy planowanie i budżetowanie zostały wdrożone i funkcjonują u większości badanych, to relatywnie niski poziom automatyzacji tych procesów oznacza, że dojrzałość funkcji jest jeszcze niepełna. W większości badanych spółek funkcja finansowa to nadal głównie obszar tradycyjnej księgowości oraz raportowania zarządczego, często ograniczające się do monitorowania kosztów. Obszary skoncentrowane na patrzeniu w przyszłość oraz centra kompetencyjne wykorzystujące najnowsze technologie nadal stanowią niewielki procent w strukturze funkcji finansowej polskich przedsiębiorstw – stwierdzono w raporcie.

Jak podano, tylko u 14 proc. ankietowanych firm funkcję finansową można uznać za dojrzałą, czyli taką, która jest 100-proc. partnerem dla biznesu, odpowiadającą na największe potrzeby zarządu i interesariuszy oraz zapewniającą efektywne wsparcie m.in. w przygotowaniu się na zagrożenia oraz szanse związane ze zmienną sytuacją rynkową.

"Analizując wyniki badania w zakresie wsparcia, jakie obszar finansów jest w stanie zaoferować biznesowi u większości respondentów wyraźnie widać, że jest on oparty o analizę danych historycznych. Finanse nadal skupiają się na raportowaniu tego, co było, zamiast tego, co będzie. Tylko co piąty badany jest w stanie dostarczać raporty na potrzeby sygnalizacji szans i ryzyk. Do tego wciąż przeważa model polegający na przygotowywaniu standardowych raportów i prognoz. A dziś biznes od CFO oczekuje znacznie więcej" - skomentował partner PwC, lider programu CFO Compass Mariusz Dziurdzia.

Reklama

W informacji wskazano, że 9 proc. ankietowanych dyrektorów finansowych zadeklarowało w pełni zautomatyzowany proces raportowania informacji zarządczej. W pełni zautomatyzowany proces budżetowania, w którym wykorzystywane są zintegrowane narzędzia umożliwiające równoległe planowanie wielu obszarów (funkcji wsparcia i biznesowych), posiada 5 proc. Jak zaznaczono, większość, bo 61 proc. badanych, znalazła się na ścieżce tej transformacji, a 98 proc. przygotowuje do niej swoje zespoły i poszukuje pracowników merytorycznych z doświadczeniem i umiejętnościami cyfrowymi.

Jedna piąta firm (21 proc.) wdrożyła automatyzację procesów i RPA (z ang. Robotyzacja Automatyzacji Procesów), a 86 proc. jeszcze nie korzysta z technologii transformacyjnych, jak sztuczna inteligencja lub uczenie maszynowe. Jednocześnie ledwie 20 proc. badanych firm wskazało, że pracownicy z obszaru finansów znają oraz korzystają w pełni lub w zaawansowanym stopniu z funkcjonalności nowych technologii służących automatyzacji procesów i ponad 80 proc. już dziś planuje szkolenia pracowników, aby zminimalizować lukę między umiejętnościami cyfrowymi pionu finansowego a cyfrowymi ambicjami firmy.

"Trzy czwarte (73 proc.) firm nie jest gotowych na wdrożenie raportowania ESG (z ang. ochrona środowiska, ład społeczny i korporacyjny), a jako czynniki wymieniane są: brak narzędzi, wiedzy i wsparcia wyższego kierownictwa, zaś dwie trzecie (63 proc.) nie zaangażowało się w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju" – zauważył partner PwC Piotr Rówiński.

Jak wynika z raportu, kluczowe wyzwania, z którymi będą się mierzyć CFO w najbliższym czasie, to cyfryzacja obiegu danych, zapewnienie kompetentnych kadr, standaryzacja raportowania w zakresie ESG oraz zapewnienie zaangażowania kluczowych interesariuszy. Wśród obszarów, na których planują skupić się CFO w najbliższych latach, wymieniono m.in. wdrożenie spójnego procesu i narzędzi do planowania i budżetowania w ramach całej grupy kapitałowej, skrócenie okresu opracowywania miesięcznego raportu zarządczego do dwóch dni, dostosowanie kompetencji pracowników do wyzwań, jakie stawia przed nimi rozwój technologiczny oraz dalszy, intensywny rozwój automatyzacji procesów finansowych.

W badaniu wzięli udział dyrektorzy finansowi z prawie 60 firm działających w Polsce z ponad 10 branż, o średnich przychodach 1,6 mld zł oraz zatrudniających średnio 1500 osób.