Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym to świadczenie jest udzielane osobom z niepełnosprawnością, mającym potrzebę wsparcia, pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób. Takie wsparcie często wymaga zapewnienia osobom z niepełnosprawnością opieki całodobowej. To jednak może pozbawić świadczenia wspierającego.

Świadczenie wspierające a prywatny dom opieki

Art. 5 ustawy stanowi:

Świadczenie wspierające nie przysługuje, jeżeli osoba, o której mowa w art. 3 ust. 2 ustawy, została umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom z niepełnosprawnością, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej.

W Sejmie są postulaty modyfikacji tego zakazu. Przykładem interpelacja nr 6397 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie świadczenia wspierającego, a niej takie argumenty:

Argument 1. Art. 5 ustawy ma sens w przypadku jednostek/instytucji dofinansowanych ze środków publicznych.

Argument 2. W przeciwnym razie mielibyśmy do czynienia z podwójnym finansowaniem. Jednakże niezrozumiałe jest, że zgodnie z tym przepisem świadczenie wspierające nie przysługuje osobom, które przebywają w placówkach zapewniających im całodobową opiekę, np. w prywatnych domach seniora, których całkowity koszt pobytu jest pokrywany ze środków osób wymagających wsparcia i ich rodzin.

Posłanka Katarzyna Osos z kolejnymi argumentami:

Ważne

Mamy dziś do czynienia z sytuacją, w której osoba korzystająca z całodobowej prywatnej opieki w swoim domu może korzystać z przedmiotowego świadczenia, ale osoba, która z różnych przyczyn (chociażby z braku możliwości znalezienia w miejscu zamieszkania opiekunów, którzy podjęliby się całodobowej opieki czy braku miejsc w publicznych jednostkach) przebywa w prywatnym ośrodku, już na takie świadczenie nie może liczyć – mimo że państwo nie ponosi żadnych kosztów związanych z utrzymaniem takiego ośrodka czy pobytem pensjonariusza. Zdaje się, że właśnie w takiej sytuacji to świadczenie powinno przysługiwać. Zdaniem osób korzystających ze wsparcia oraz ich rodzin zapisy przedmiotowej ustawy powinny więc ulec zmianie, ponieważ trend wskazuje, że starsze osoby z niepełnosprawnością będą coraz częściej korzystać z różnych form specjalistycznej opieki i nie należy wiązać możliwości pobierania przez nie świadczenia wspierającego jedynie z częścią tych form. Dziś czują się one pokrzywdzone i nierówno traktowane, a wielu z nich przez aktualny stan prawny nie może korzystać z dostępnej formy opieki.

Rząd analizuje: Osoba niepełnosprawna w domu opieki. Koszt 5000 zł. Czy nie można tego pokryć z świadczenia wspierającego?

Na pismo odpowiedział z up. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Łukasz Krasoń Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Sekretarz Stanu:

"Do osoby z niepełnosprawnością bądź jej opiekuna należy decyzja o korzystaniu z usług np. domu pomocy społecznej czy opisanej wyżej placówki, a tym samym decyzja o spełnieniu warunków uprawniających do otrzymywania świadczenia wspierającego. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, po upływie roku od dnia wejścia w życie ustawy, dokona przeglądu stosowania jej przepisów, celem przedstawienia rekomendacji Radzie Ministrów w kwestii ewentualnej konieczności podjęcia działań korygujących w systemie udzielania świadczenia wspierającego lub w innych systemach wykorzystujących ustalanie poziomu potrzeby wsparcia."