Przeliczenie świadczeń dla emerytów czerwcowych

Czerwcowi emeryci są coraz bliżej ponownego przeliczenia emerytur. Niektórzy z nich będą mieli prawo do świadczeń wyższych nawet o kilkaset złotych. Składanie wniosków rozpocznie się 1 czerwca 2025 roku i potrwa przez pół roku. Sprawa dotyczy emerytur, które były przyznawane w czerwcu na przestrzeni 10 lat – w latach 2009–2019. O tym, że problem świadczeń przysługujących tym osobom trzeba będzie rozwiązać, wiadomo było już od czasu wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Jednak rządzący nie spieszyli się z tym za bardzo. Teraz jednak znamy już treść projektu i plany co do terminu wejścia w życie przepisów.

Krzywdzący algorytm wymiaru emerytury

Od czego zaczął się problem? Od nowego algorytmu wymiaru emerytury dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy zostali objęci reformą emerytalną. Świadczenie osoby przechodzącej na emeryturę w czerwcu, obliczane z zastosowaniem zasad wymiaru określonych w art. 25–26 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych było zwykle niższe niż osoby przechodzącej w maju danego roku, bo suma wskaźników waloryzacji kwartalnej, którymi zostałyby objęte składki emerytalne oraz kapitał początkowy przy przejściu na emeryturę w kwietniu lub maju, była zazwyczaj wyższa od wskaźnika waloryzacji rocznej, który stosowano się przy ustalaniu emerytury/renty rodzinnej, przyznanej w czerwcu danego roku. Ten problem został rozwiązany w czerwcu 2020 r. – wprowadzono wówczas tymczasowe rozwiązanie polegające na tym, że w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r., waloryzacji składek, stanowiących podstawę obliczenia emerytury, dokonywało się w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju 2020 r., jeżeli było to korzystniejsze dla ubezpieczonego (art. 53 ustawy z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2). W dalszej kolejności w 2021 roku wprowadzono już stałe rozwiązanie, które zapobiegło krzywdzącemu naliczaniu emerytur w czerwcu.

Na złożenie wniosku będzie 6 miesięcy

Pozostała jednak grupa emerytów, których świadczenia zostały obliczone w czerwcu w latach 2009–2019 w tej wyjątkowo niekorzystny sposób. To z myślą o nich Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019 oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym przyznano emerytury w czerwcu w latach 2009–2019. Te przepisy umożliwią ustalenie na nowo wysokości przyznanych tym osobom emerytur oraz rent rodzinnych. ZUS szacuje, że z nowej regulacji skorzysta ok. 100 tys. osób. Na złożenie wniosku będą miały 6 miesięcy od dnia wejście w życie przepisów ustawy. Czy będą one mogły liczyć na wyrównania za okres, gdy wypłacana im była emerytura w zaniżonej wysokości? W art. 4 projektowanej ustawy wskazano, że ustalenie wysokości emerytury następuje na dzień jej przyznania w latach 2009–2019, a ustalona wysokość emerytury podlega waloryzacji na zasadach określonych dla świadczeń emerytalno-rentowych, obowiązujących po dniu jej przyznania. Jednak emerytura lub renta rodzinna w wysokości po ustaleniu przysługują dopiero od miesiąca złożenia wniosku.

Podstawa prawna

projekt ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019 oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym przyznano emerytury w czerwcu w latach 2009–2019 (nr projektu to UD160)