Przesunięcie kluczowych zmian w PIT i CIT na 2027 rok

Najważniejsza informacja dla podatników dotyczy podatków rocznych, czyli Podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i Podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Zgodnie z Konstytucją, wszelkie niekorzystne dla podatników zmiany w tych ustawach muszą zostać ogłoszone w Dzienniku Ustaw najpóźniej do 30 listopada roku poprzedzającego ich wejście w życie. Okazało się, że zaledwie jedenaście miesięcy przeznaczone na proces legislacyjny było niewystarczające dla rządu. Duży projekt UD116, obejmujący szerokie modyfikacje PIT i CIT, utknął na etapie konsultacji społecznych i nie został uchwalony w wymaganym terminie. W rezultacie, flagowe modyfikacje, takie jak zmiany w estońskim CIT, ograniczenie ulgi IP Box czy podwyżka stawki ryczałtu, nie zostały opublikowane do końca listopada. Oznacza to, że znaczna część kluczowych reform wejdzie w życie najwcześniej 1 stycznia 2027 roku, zakładając, że do 30 listopada 2026 roku ustawodawca zdąży zakończyć prace.

Odłożone w czasie zmiany podatkowe

Wiele planowanych zmian, które miały negatywnie wpłynąć na sytuację podatników, zostało przesuniętych na 2027 rok. Dotyczy to między innymi ograniczenia ulgi IP Box, gdzie planowano wprowadzenie wymogu zatrudnienia co najmniej trzech niespowiązanych osób fizycznych, co wyeliminowałoby programistów na samozatrudnieniu. W związku z tym, dotychczasowe zasady ulgi IP Box pozostaną bez zmian co najmniej do końca 2026 roku. Przesunięto również zmiany w uldze mieszkaniowej, które miały doprecyzować, że ulga służy wyłącznie zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych, uszczelniając tym samym przepisy. Podobnie, odroczono uszczelnienie estońskiego CIT, które zakładało zwiększenie obowiązków i obciążeń finansowych dla korzystających z ryczałtu, zwłaszcza w zakresie monitorowania transakcji z podmiotami powiązanymi. Nie wejdą w życie także nowe zasady dotyczące wykupu pojazdu z leasingu, które miały wydłużyć okres wymagający zapłaty PIT przy sprzedaży samochodu wykupionego z leasingu i podarowanego najbliższej rodzinie. Ponadto, na styczeń 2027 roku przesunięto opodatkowanie przeniesienia nieruchomości za długi oraz zakaz amortyzacji wartości firmy powstałej na skutek jej przyjęcia do odpłatnego korzystania.

Zmiany podatkowe, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku

  • Najważniejszą częścią reform, które rzeczywiście wejdą w życie z początkiem 2026 roku, jest wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). System ten stanie się obowiązkowy już 1 lutego dla największych firm, a od 1 kwietnia KSeF będzie obligatoryjny dla niemal wszystkich przedsiębiorstw w Polsce, z niewielkimi wyjątkami.
  • Pozytywną wiadomością jest wyższy limit zwolnienia z VAT.Nowelizacja ustawy o VAT z czerwca 2025 roku podnosi limit zwolnienia podmiotowego z obecnych 200 tys. zł do 240 tys. zł rocznie.
  • Kolejna zmiana dotyczy CIT-15J. Spółki jawne, w których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, będą musiały składać informację CIT-15J tylko w przypadku aktualizacji składu wspólników, znosząc coroczny obowiązek nawet przy braku zmian.
  • Wprowadzone zostaną nowe, niższe limity amortyzacji pojazdów w leasingu, uzależnione od kryterium emisji CO2. Najwyższy limit, wynoszący 225 000 zł, zachowają pojazdy zeroemisyjne (elektryczne, wodorowe). Dla pojazdów niskoemisyjnych (emitujących poniżej 50 g CO2/km, w tym niektóre PHEV) limit ustalono na 150 000 zł. Pozostałe samochody (spalinowe, hybrydy starszego typu) otrzymają limit amortyzacji w wysokości 100 000 zł. Co istotne, zasada ta, wynikająca z Polskiego Ładu, dotyczyć będzie także wszystkich umów leasingu zawartych przed 1 stycznia 2026 roku.
  • Nastąpią również duże zmiany w Prowadzeniu Księgi Przychodów i Rozchodów (PKPiR). Od stycznia 2026 roku KPiR będzie prowadzona wyłącznie elektronicznie, przy użyciu specjalistycznego oprogramowania, eliminując papierowe księgi i pliki .xls. Wyjątki dotyczą jedynie duchownych oraz osób na umowach agencyjnych/zleceniach, które zrezygnowały z ryczałtu. Wśród licznych poprawek do Rozporządzenia należy wymienić: brak uproszczonego wzoru dla rolników, wyłączenie dziennych zestawień, zakaz dokumentowania zakupów paragonami bez NIP, ujednolicenie terminów wpisów, czy zmiany we wzorze KPiR.
  • Odnotowana zostanie także podwyżka CIT dla banków. Ustawa podpisana przez prezydenta w listopadzie 2025 roku przewiduje skokowy wzrost stawki CIT dla sektora bankowego do 30 proc. w 2026 roku, z późniejszymi obniżkami do 26 proc. w 2027 roku i stałego poziomu 23 proc. w 2028 roku. Decyzja ta wzbudziła kontrowersje, ale jest motywowana sprawiedliwością społeczną i bezprecedensowymi zyskami sektora.
  • W styczniu 2026 roku składka zdrowotna wraca do wcześniejszych zasad znanych sprzed 2025 roku. Minimalna składka zdrowotna będzie naliczana od stu procent minimalnego wynagrodzenia, które w 2026 roku wzrośnie. Odrzucony projekt rządu, który miał ustalić stałą, niską kwotę składki, sprawił, że przedsiębiorców obowiązuje nowa-stara minimalna kwota składki zdrowotnej w wysokości 432,54 zł miesięcznie.

Pozostałe planowane zmiany podatkowe na 2026

Istnieją też zmiany, które nie są objęte rygorem konstytucyjnym dotyczącym terminu publikacji i mogą zostać uchwalone oraz wejść w życie w trakcie 2026 roku. Dotyczą one m.in.:

  • nowych zasad opodatkowania fundacji rodzinnych, które miały uszczelnić system poprzez opodatkowanie dochodów ze zbycia majątku przed upływem 36 miesięcy od jego wniesienia do fundacji. Nowelizacja spotkała się z wetem prezydenta, co oznacza powrót projektu do prac legislacyjnych.
  • Planowana jest także podwyżka podatku akcyzowego. Nowelizacja zakłada zwiększenie skali podwyżek z 5 proc. do 15 proc. w 2026 roku i 10 proc. w 2027 roku, choć otoczenie prezydenta zapowiada weto w tej sprawie. Podobny los może spotkać wyższą opłatę cukrową, gdzie zaplanowano podniesienie stawki podstawowej i opłaty za dodatek kofeiny/tauryny, również z zapowiedzią prezydenckiego weta.
  • Wśród mniejszych, ale istotnych zmian, należy wymienić zwrot podatku po cofnięciu decyzji o wsparciu, gdzie przedsiębiorca będzie musiał zwrócić jedynie część niezapłaconego podatku od dochodu objętego cofniętą decyzją, pod warunkiem rzetelnego prowadzenia ksiąg. Zachowanie statusu podatkowej grupy kapitałowej nie będzie zagrożone, nawet jeśli transakcje z podmiotami powiązanymi odbiegają od warunków rynkowych. Ponadto, w ramach pakietu deregulacyjnego, zniesiony zostanie obowiązek zgłaszania osób odpowiedzialnych za podatki do urzędu skarbowego.