rozwiń >

Co to jest subkonto w ZUS?

Subkonto w ZUS zostało wprowadzone w 2011 roku w ramach reformy systemu emerytalnego. Od tej pory każda osoba ubezpieczona ma założone indywidualne konto w ZUS od pierwszego zgłoszenia do ubezpieczeń, np. wtedy, gdy podejmuje pierwszą pracę.

Początkowo subkonto mogła mieć tylko osoba ubezpieczona, która była członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE). Jednak w 2013 roku weszły w życie zmiany w systemie emerytalnym, a od 1 lutego 2014, osoby, które po raz pierwszy wchodzą na rynek pracy, mogą zdecydować, czy chcą zawrzeć umowę z otwartym funduszem emerytalnym (OFE).

Jeśli taka osoba w terminie 4 miesięcy od rozpoczęcia aktywności zawodowej nie zawrze umowy z OFE, jej składki w całości zostaną zapisane na subkoncie w ZUS. Żeby mieć subkonto w ZUS, nie trzeba zatem być członkiem OFE.

Kto ma subkonto w ZUS?

  • osoby ubezpieczone urodzone po 31 grudnia 1948, ale przed 1 stycznia 1969 – jeżeli są członkami OFE,
  • osoby ubezpieczone urodzone po 31 grudnia 1968, bez względu na to, czy są członkami OFE, czy też nie

Jaka jest wysokość składki odprowadzanej na subkonto?

Na subkonto (tzw. II filar) trafia:​

  • 7,3% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne – jeśli ubezpieczony nie przystąpił do OFE lub zdecydował, aby składka była przekazywana wyłącznie na subkonto w ZUS,​
  • 4,38% składki emerytalnej – jeśli ubezpieczony w trakcie tzw. okna transferowego złożył oświadczenie o dalszym przekazywaniu części składki do OFE w wysokości 2,92% podstawy.​

Środki te pochodzą z podziału składki emerytalnej i są ewidencjonowane oddzielnie od podstawowego konta emerytalnego.

Jak sprawdzić, czy mam subkonto w ZUS?

Aby dowiedzieć się, czy posiadasz subkonto, można skorzystać z kilku metod:

  • Platforma Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS) – po zalogowaniu można sprawdzić informacje o subkoncie i zgromadzonych środkach,​
  • Osobista wizyta w ZUS – po przedstawieniu dokumentu tożsamości można uzyskać informację o stanie konta,​
  • Kontakt telefoniczny – dzwoniąc na infolinię ZUS (22 560 16 00), można zweryfikować, czy subkonto jest założone.

Czy można wypłacić pieniądze z subkonta w ZUS za życia?

Środki zgromadzone na subkoncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) są przeznaczone na przyszłą emeryturę i co do zasady nie można ich wypłacić przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Istnieją jednak sytuacje, w których możliwy jest podział tych środków jeszcze za życia ubezpieczonego:​

  • Rozwód lub unieważnienie małżeństwa - środki zgromadzone na subkoncie mogą zostać podzielone między byłych małżonków. Podział ten następuje zgodnie z orzeczeniem sądu lub umową między stronami. ​
  • Ustanie wspólności majątkowej - jeśli w trakcie trwania małżeństwa nastąpi ustanie wspólności majątkowej (np. poprzez ustanowienie rozdzielności majątkowej), możliwy jest podział środków zgromadzonych na subkoncie. ​

W takich przypadkach ZUS dokonuje tzw. wypłaty transferowej, czyli przenosi odpowiednią część środków na subkonto byłego małżonka lub wypłaca je w formie określonej w orzeczeniu sądu. Należy jednak pamiętać, że poza wymienionymi sytuacjami, nie ma możliwości wypłaty środków z subkonta przed przejściem na emeryturę.

Czy możliwa jednorazowa wypłata z subkonta ZUS?

Pieniądze zgromadzone na subkoncie w ZUS mogą zostać wypłacone jednorazowo spadkobiercom. W przeciwieństwie do podstawowego konta emerytalnego w ZUS, środki zgromadzone na subkoncie podlegają dziedziczeniu. Oznacza to, że w razie śmierci ubezpieczonego:​

  • Współmałżonek otrzymuje połowę środków zgromadzonych na subkoncie, o ile istniała wspólność majątkowa. Środki te są przekazywane na subkonto współmałżonka w ZUS.​
  • Osoby wskazane przez zmarłego otrzymują pozostałe środki. Jeśli nie wskazano takich osób, środki wchodzą w skład masy spadkowej i są dziedziczone zgodnie z przepisami prawa spadkowego.​

Aby odzyskać środki z subkonta po zmarłej osobie, należy złożyć odpowiedni wniosek w ZUS. Formularz wniosku (USS) jest dostępny na stronie ZUS.

Co to jest wypłata gwarantowana z ZUS?

Wypłata gwarantowana to jednorazowe świadczenie pieniężne wypłacane osobom uposażonym po śmierci emeryta, który nabył prawo do emerytury docelowej po osiągnięciu wieku 65 lat i miał subkonto w ZUS.

Wskazana przez emeryta osoba uposażona nabywa prawo do całości albo części wypłaty gwarantowanej, jeżeli śmierć emeryta nastąpiła w ciągu 3 lat od miesiąca, w którym po raz pierwszy ZUS wypłacił mu emeryturę.

Jeżeli emeryt nie wskaże żadnej osoby uposażonej, to oznacza, że osobą uposażoną jest jego współmałżonek, pod warunkiem że w chwili śmierci emeryta pozostawał z nim we wspólności majątkowej. W pozostałych przypadkach wypłata gwarantowana wchodzi w skład spadku.

Emeryt może w każdym czasie zmienić swoją poprzednią dyspozycję i wskazać inne osoby uposażone.