Kulturowe i religijne znaczenie Święta Trzech Króli

Święto Trzech Króli, czyli Uroczystość Objawienia Pańskiego, jest jednym z najstarszych świąt chrześcijańskich. Upamiętnia objawienie Boga światu w osobie narodzonego w Betlejem Jezusa Chrystusa.

Według Ewangelii do miejsca narodzin Jezusa przybyli Mędrcy ze Wschodu, kierując się gwiazdą. W darze przynieśli Mu złoto, kadzidło i mirrę. Tradycja nadała im imiona Kacper, Melchior i Baltazar. W kościołach katolickich 6 stycznia święci się kadzidło i kredę. Wierni oznaczają nią drzwi swoich domów literami K+M+B lub C+M+B („Christus Mansionem Benedicat”, czyli „Chryste, błogosław temu domowi”) oraz bieżącym rokiem kalendarzowym. Święto to obchodzone jest również przez wiernych Kościołów prawosławnego i ewangelickiego.

Święto zniesione przez władze komunistyczne

Święto Trzech Króli było w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy do 1960 r., kiedy to władze komunistyczne wykreśliły je z kalendarza – podobnie jak 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny). W 1989 r. przywrócono 15 sierpnia jako dzień wolny, natomiast od początku XXI wieku pojawiały się liczne inicjatywy obywatelskie zmierzające do przywrócenia wolnego również 6 stycznia.

We wrześniu 2010 r. rozpoczęto prace legislacyjne nad projektem ustawy przywracającej ten dzień jako wolny od pracy. Inicjatywa obywatelska, której przewodził ówczesny prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki, zebrała ponad milion podpisów poparcia. Ustawa została uchwalona przez Sejm 24 września 2010 r. i weszła w życie 6 stycznia 2011 r. Od tego czasu w wielu miastach w Polsce organizowane są uroczyste orszaki Trzech Króli – barwne uliczne jasełka nawiązujące do tradycji kolędniczej.

Przedsiębiorcy przeciwko dodatkowemu dniowi wolnemu od pracy

Już na etapie prac legislacyjnych nad przywróceniem dnia wolnego 6 stycznia sprzeciw wyrażała Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Organizacja apelowała do prezydenta o niepodpisywanie ustawy, argumentując, że dodatkowy dzień wolny zaszkodzi gospodarce, zwłaszcza w kontekście spowolnienia wzrostu.

Podnoszono również zarzuty natury prawno-konstytucyjnej. Przeciwnicy wskazywali, że ustawa została uchwalona z naruszeniem zasady legalizmu (art. 7 Konstytucji RP), a także bez odpowiedniego udziału rządu – co miało być sprzeczne z postanowieniami Konkordatu z 1993 r. W opinii Konfederacji zmiana ta faktycznie ingerowala w treść umowy międzynarodowej, dokonując jej modyfikacji w trybie zwykłej ustawy.

Święto Trzech Króli dniem pracującym – propozycja likwidacji dnia wolnego od pracy

Do senackiej Komisji ds. Petycji wpłynęła petycja postulująca zniesienie dnia wolnego przypadającego 6 stycznia – w Święto Trzech Króli. Autor wniosku argumentuje, że decyzja ta mogłaby pozytywnie wpłynąć na sytuację gospodarczą kraju, ograniczając przestoje w pracy oraz zwiększając jej wydajność. W jego ocenie kalendarz świąt powinien być dostosowany do aktualnych potrzeb społecznych i ekonomicznych.

16 czerwca 2025 r. petycję skierowano do rozpatrzenia przez senacką Komisję Petycji. Na dzień dzisiejszy nie wyznaczono jednak posiedzenia poświęconego tej propozycji. Oznacza to, że w 2026 roku Święto Trzech Króli dalej będzie dniem ustawowo wolnym od pracy.

Czy przyjęcie petycji oznacza zmiany legislacyjne? Jak wygląda procedura jej rozpatrywania

Samo ewentualne przyjęcie propozycji zawartej w petycji nie oznacza automatycznej zmiany prawa. W przypadku przyjęcia petycji Komisja może podjąć następujące działania:

  • złożyć wniosek do Marszałka Senatu o podjęcie inicjatywy ustawodawczej lub uchwałodawczej w przedmiocie petycji;
  • upoważnić członka Komisji do złożenia wniosku legislacyjnego w dyskusji nad danym punktem porządku obrad Senatu;
  • przedstawić Marszałkowi opinię w sprawie skorzystania przez Senat z przysługujących mu uprawnień konstytucyjnych, ustawowych lub regulaminowych.

Petycje stanowią formę bezpośredniego udziału obywateli w procesie sprawowania władzy. W odróżnieniu od inicjatywy ustawodawczej, wymagającej zebrania 100 000 podpisów, petycję może złożyć nawet jedna osoba – przedstawiająca problem, który często dotyczy szerokiego grona obywateli.