Jak szacuje Bank Światowy, w krajach o średnich i niskich dochodach jeszcze przed pandemią luka inwestycyjna w infrastrukturę wynosiła 2,7 bln dol. Zdaniem szefowej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen GlobalGateway stanowi „prawdziwą alternatywę” dla globalnego programu infrastrukturalnego Pekinu.

Jedwabny Szlak oplótł kraje Trzeciego Świata

W ciągu ostatnich kilku lat Chiny nawiązywały nowe kontakty handlowe i dyplomatyczne, które wzmacniały, wydając miliardy na budowę dróg, linii kolejowych i portów na całym świecie. Według amerykańskiego think tanku Rady ds. Stosunków Międzynarodowych, do marca 2021 roku do inicjatywy Pasa i Drogi dołączyło 139 krajów. Łączna wartość ich gospodarek stanowi 40 proc. światowego PKB. Jest to niezwykle istotna sprawa, gdyż od momentu rozpoczęcia realizacji projektu w 2013 r. Chiny są co jakiś czas oskarżane o obciążanie beneficjentów swoich inwestycji ogromnymi długami.

Według unijnych decydentów program Global Gateway pomoże w realizacji zadań, które mają sprostać najpilniejszym globalnym wyzwaniom: od zmian klimatu i ochrony środowiska po poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego i zwiększenie konkurencyjności i globalnych łańcuchów dostaw. Na realizację tych zadań w latach 2021-27 Unia Europejska chce przeznaczyć 300 mld euro.

Unijna alternatywa będzie się składała z dwóch członów: dotacji o wartości 18 mld euro oraz inwestycji państw członkowskich, na które przeznaczone będzie 280 mld euro. Finansowanie będzie pochodziło między innymi z sektora prywatnego i Europejskiego Banku Inwestycyjnego, podała Komisja Europejska w oświadczeniu.

Komisja poinformowała również, że rozważa utworzenie nowego instrumentu kredytowego dla europejskich firm sprzedających poza unijne rynki, co pomogłoby im konkurować z przedsiębiorstwami otrzymującymi duże dotacje od swoich rządów.

Poniżej prezentujemy konkretne działania, jakie Unia Europejska chce wdrożyć w ramach projektu Global Gateway.

Digitalizacja

Unia Europejska zainwestuje w tworzenie sieci światłowodowych między krajami, komunikację satelitarną i infrastrukturę chmurową. Ma to ułatwić rozwój globalnej współpracy i dostęp do danych oraz rozwój sztucznej inteligencji. Na program budowy 35 tysięcy km szybkiej sieci światłowodowej w Ameryce Łacińskiej zostanie przeznaczone dodatkowe 15 mln euro.

Czysta energia

W pierwszej kolejności Unia Europejska chce zintegrować krajowe systemy energetyczne. Jednocześnie Bruksela będzie naciskała na dalszą realizacją planu dekarbonizacji gospodarki i przejście na odnawialne źródła energii oraz zwiększenie produkcji wodoru ze źródeł odnawialnych. Kolejnym priorytetem wyznaczonym przez Brukselę jest działanie na rzecz wyeliminowania barier w międzynarodowym handlu wodorem. Na wsparcie rozwoju produkcji energii odnawialnej i poprawę efektywności energetycznej w Afryce Subsaharyjskiej i Afryce Północnej Unia zaplanowała przeznaczyć dotacje w wysokości 3,4 mld euro.

Transport

Idąc w ślady Chińczyków, Unia Europejska postanowiła również zainwestować w infrastrukturę transportową: koleje, drogi, porty, lotniska i przejścia graniczne. Pomoże to krajom objętym programem Global Gateway dalej rozwijać się gospodarczo i zdywersyfikować swoje łańcuchy dostaw. Bruksela zapewni dodatkowe 4,6 mld euro na budowę zrównoważonych połączeń transportowych, w tym utworzenie sieci transśródziemnomorskiej łączącej kraje Afryki Północnej z krajami unijnymi.

Zdrowie

Pandemia pokazała, że nie wszystkie państwa mają równe szanse na zakup szczepionek, czy leków. Nowy plan UE ma na celu pomóc tym krajom w rozwijaniu lokalnych zdolności produkcyjnych szczepionek i dywersyfikacji łańcuchów dostaw farmaceutycznych. Jako pierwsza, pomoc w tym zakresie otrzyma Afryka. Unijni decydenci postawili także na współpracę z Afrykańskimi Ośrodkami Kontroli i Zapobiegania Chorobom. Na razie Unia Europejska nie określiła kwoty, jaką przeznaczy na ten cel.

Edukacja i badania

UE chce dalej inwestować w edukację na całym świecie, w tym w rozwój nauki online. Dzięki partnerstwu na rzecz talentów zaoferuje młodym profesjonalistom możliwość przeniesienia się do Europy w celu podjęcia pracy lub odbycia szkolenia, a także zainwestuje dodatkowe 400 mln euro w swój sztandarowy program wymiany studenckiej Erasmus+.