" W II kw. 2008 r. utrwaliły się negatywne tendencje, zarówno w odniesieniu do bieżącej sytuacji ekonomicznej ankietowanych przedsiębiorstw, jak również w obszarze prognoz na III kw. br. Zmniejszył się odsetek firm deklarujących brak problemów. [...]. Pogorszenie sytuacji bieżącej obserwowano w większości analizowanych grup przedsiębiorstw. O dalszej poprawie poinformowały przede wszystkim przedsiębiorstwa budowlane oraz firmy oferujące swoje produkty i usługi wyłącznie na rynku krajowym" - podano w raporcie banku centralnego.
Również oceny przewidywanego popytu w III kw. nie są dobre.
"Wskaźniki prognoz popytu i produkcji sugerują obniżenie dynamiki sprzedaży oraz produkcji w analizowanej grupie przedsiębiorstw w III kw. 2008 r. Pogorszenie nastrojów wynika ze spadku optymizmu prognoz przedsiębiorstw przemysłowych, szczególnie tych, które większość swojej produkcji kierują na eksport. [...] Natomiast w budownictwie oraz handlu odnotowano poprawę nastrojów. Niezmiennie, najwięcej optymizmu wykazują przedsiębiorstwa budowlane" - czytamy w raporcie.
Ankietowani przedsiębiorcy deklarują w III kw. br. utrzymanie wysokiej aktywności inwestycyjnej, zbliżonej do poziomu z poprzedniego kwartału br., ale wyraźnie poniżej wartości z III kw. 2007 r.
Jednocześnie przedsiębiorcy deklarują mniejszą chęć do zwiększania zatrudnienia, zwracając jednocześnie uwagę, że problem braku rąk do pracy przestał być już tak dotkliwy, jak wcześniej. Zwiększenie liczby pracowników w III kw. 2008 r. przewidywane jest przede wszystkim w budownictwie.
Sytuacja na rynku pracy automatycznie przekłada się na oczekiwania płacowe pracobiorców. Zdaniem NBP, podwyżki płac w III kw. 2008 r. obejmą mniej firm niż w rekordowych dwóch poprzednich kwartałach, ale i mniej niż w analogicznym okresie ub. r. Niższa jest również średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń.
Ankietowane przedsiębiorstwa deklarują zamiar dalszego zwiększenia zadłużenia z tytułu kredytów bankowych, choć dotyczy to głównie firm największych. Według NBP warty podkreślenia jest fakt, że w II kw. br. wzrostowi zobowiązań z tytułu kredytu towarzyszył spadek udziału odrzuconych wniosków kredytowych.
NBP dodaje, że II kw. 2008 r. pogorszeniu uległa płynność finansowa respondentów. Odnotowano nieznaczną poprawę obsługi zobowiązań kredytowych, ale z drugiej strony pogorszeniu uległa obsługa zobowiązań handlowych. Zdolność przedsiębiorstw do obsługi zobowiązań pozostaje jednak na wysokim poziomie. Około 40% badanych firm deklaruje, że posiada środki pieniężne przekraczające ich bieżące potrzeby.
Obawy o swoją przyszłość zaczęli natomiast zgłaszać eksporterzy, którzy mocno odczuli wzrost wartości złotego. "Umocnienie złotego w relacji do euro oraz dolara wpłynęło negatywnie na klimat koniunktury w obszarze sprzedaży eksportowej. W wyniku spadku opłacalności eksportu przedsiębiorstwa mniej optymistycznie oceniały zarówno stan eksportu, jak i jego prognozy. Aprecjacja złotego sprzyja natomiast importowi. Odsetek importerów w analizowanej próbie oraz udział importu zaopatrzeniowego w kosztach badanych przedsiębiorstw utrzymują się na wysokim poziomie" - wynika z badań NBP.
Przedsiębiorstwa spodziewają się natomiast niewielkiego obniżenia względem poprzedniego kwartału dynamiki cen produktów i usług przez nich oferowanych oraz utrzymania cen surowców i materiałów na poziomie z poprzedniego kwartału. Sytuacja jest jednak zróżnicowana w poszczególnych branżach.
"Spadku można oczekiwać w budownictwie oraz w usługach, zaś niewielki wzrost dynamiki cen przewiduje przemysł. Nasiliły się natomiast oczekiwania odnośnie dalszego wzrostu dynamiki cen towarów i usług. W ciągu kwartału gwałtownie obniżyła się przewaga przedsiębiorstw uzyskujących wzrost marży na sprzedaży krajowej nad przedsiębiorstwami, w których marże spadły. Przyczyną spadku marż był przede wszystkim wzrost cen surowców i materiałów, a w dalszej kolejności wzrost płac" - wynika z raportu.
Podstawą opracowania są wyniki szybkiego monitoringu NBP, przeprowadzonego w czerwcu br. roku na próbie 805 podmiotów niefinansowych, reprezentujących wszystkie sekcje PKD (poza rolnictwem, rybołówstwem i leśnictwem), zarówno sektor niepubliczny, jak i publiczny, przedsiębiorstwa z sektora MSP oraz duże jednostki.
SŁ, ISB
