- Nie mamy większego wyboru, jeżeli potraktujemy zmiany klimatu na serio i chcemy być konkurencyjni na rynku. Już w styczniu 2009 r. prezydent Obama ogłosił program inwestowania w energię odnawialną, a Chiny oparły wręcz cały plan odbudowy gospodarczej o czyste technologie - przyznaje komisarz unijny ds. badań Janez Potocnik - Jest to jednak dla nas dobra wiadomość, bo... oznacza wyzwanie dla Europy – dodaje przewrotnie.
Bruksela podkreśla jednak, że aby technologiczny wyścig z Amerykanami, Japończykami i Chińczykami zakończył się sukcesem, sektor prywatny musi się włączyć w badania dużo energiczniej niż do tej pory. Jak się bowiem okazuje, choć prywatni przedsiębiorcy w Unii finansują aż 69 proc. inwestycji w energetykę, to tylko 2-4 proc. wszystkich środków jest kierowane na badania nowych technologii.
Strategiczny Plan Technologii Energii (SET Plan)
...bo tak oficjalnie nazywa się ogłoszony przez Brukselę program, ma na celu wyposażenie krajów członkowskich UE w bogaty zasób różnych technologii związanych z energią, aby łatwiej mogły zrealizować cel ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery o 80 proc. do 2050 r. Strategia zakłada również uniezależnienie się od dostaw drogiej ropy i gazu, które pokrywają obecnie 80 proc. jej potrzeb energetycznych.
Dlatego na technologie związane z energią wiatru pójdzie 6 mld euro, badania nad energią nuklearną pochłoną 7 mld euro, a pozyskiwanie energii z biomasy i innych odpadków kolejne 9 mld euro. W energetyce atomowej prace skupia się na poprawie bezpieczeństwa pracy reaktorów, wytwarzaniu mniejszych ilości odpadów radioaktywnych, minimalizacji zagrożenia wykorzystania technologii pokojowych do celów militarnych.
Bruksela zamierza też przeznaczyć, co jest szczególnie ważne dla Polski, aż 13 mld euro na innowacje związane z „ wykorzystaniem węgla pod ziemią i magazynowaniem jego odpadów”. Uwolni to elektrownie od szkodliwej emisji dwutlenku węgla do atmosfery i zapewni spalenia pod ziemią. Polska może na ten cel otrzymać nawet kilkaset mln euro, ponieważ prace nad gazyfikacją węgla pod ziemią są prowadzone od lat na Górnym Śląsku.
Unia zamierza sporo pieniędzy przeznaczyć też na koordynację badań, co zapobiegnie kopiowaniu prac w ośrodkach i uczelniach 27 krajów członkowskich. – Już w 2007 r. badania wykazały, że nakłady publiczne na badania nad technologiami energetycznymi z wyjątkiem wykorzystania atomu są wyższe niż w USA, ale to nie przekłada się na jakość i sposoby ich wykorzystania - przyznał Potocnik. – Wydawaliśmy więcej z mniejszym skutkiem, w wyniku znacznego rozproszenia prac - podkreślił komisarz Potocnik.
SET Plan zakłada też zaangażowanie sporych środków w obszar zaawansowanych technologii (high-tech), które są zbyt ryzykowne i kosztowane, by zainteresować firmy komercyjne. Raport Komisji Europejskiej zalicza do nich np. prace nad napędem samochodów wprost z baterii słonecznych czy budowę baterii kumulujących 10 razy więcej energii niż obecnie stosowane. „Aby to wykorzystać musimy badać nowe obszary i poziomy skomplikowanych fizycznie i chemicznie zjawisk, które kontrolują, jak zachowują się i reagują różne materiały” - podkreśla raport Komisji.
/>