Podczas gdy należące do Unii kraje południa mają problemy z finansami publicznymi, Turcja, która od prawie pół wieku bezskutecznie stara się o członkostwo, może być dla nich wzorem do naśladowania.
Turecki urząd statystyczny podał wczoraj skorygowane wartości wzrostu gospodarczego za czwarty kwartał i cały zeszły rok. W trzech ostatnich miesiącach 2010 r. wyniósł on aż 9,2 proc. PKB, dzięki czemu ubiegły rok turecka gospodarka zakończyła z imponującym wynikiem 8,9 proc. (a nie 7,8 proc., jak do tej pory podawano). Nawet jeśli ten wynik jest częściowo efektem statystycznym (w 2009 r. gospodarka skurczyła się o 4,7 proc.), to i tak jest on lepszy od wszystkich krajów UE. W tym w szczególności od tych z południa. Grecja już w zeszłym roku musiała skorzystać z bailoutu, Portugalia jest teraz najbardziej prawdopodobnym kandydatem do pójścia w jej ślady, Hiszpania oprócz problemów finansowych ma najwyższe bezrobocie w UE, a Włochy – najwyższy dług publiczny.
>>> Czytaj też: Tusk: Turcja i Polska mogą być tygrysami globalnej gospodarki
Turcja może się natomiast pochwalić dynamiczną i elastyczną gospodarką, w której coraz większą rolę odgrywają sektor prywatny i branże takie jak przemysł motoryzacyjny czy elektrotechniczny. Ma coraz lepiej wykształconą, ale wciąż tanią w porównaniu z Zachodem siłę roboczą. Rośnie popyt wewnętrzny będący efektem dużej i młodej populacji. Co równie ważne, turecka gospodarka przeszła przez kryzys bez dokapitalizowywania banków przez państwo i nie korzystała z zagranicznych pożyczek. W tym roku premier Recep Tayyip Erdogan zakończył rozmowy na ten temat z Międzynarodowym Funduszem Walutowym ogłaszając, że jego kraj poradzi sam sobie.
Reklama
I na razie tak jest. Dzięki wyższym, niż zakładano, dochodom z podatków w pierwszych dwóch miesiącach tego roku Turcja zanotowała nadwyżkę budżetową. Ministerstwo finansów chce, by deficyt budżetowy spadł w tym roku z 3,6 proc. PKB do 2,8 proc., a dług publiczny – do 42,3 proc. Te wskaźniki są możliwe do osiągnięcia, bo prognozy gospodarcze na ten rok są optymistyczne. Rząd zakładał, że tegoroczny wzrost wyniesie 4,5 proc., lecz analitycy przewidują, iż będzie to nawet do 7,4 proc. PKB.
W przypadku Turcji problemem – przynajmniej według tamtejszego banku centralnego – może być zbyt szybkie tempo wzrostu. To efekt dynamicznego rozwoju rynku kredytów, bo będące w dobrej kondycji banki chętnie je udzielają. Dlatego bank centralny zapowiedział, że zaostrzy wymagania kredytowe dla banków komercyjnych i będzie dążył do lekkiego schłodzenia gospodarki.
Premier Erdogan, początkowo z racji islamistycznych korzeni jego partii traktowany z nieufnością, spokojnie może myśleć o czerwcowych wyborach parlamentarnych. Najpewniej będzie rzadził trzecią kadencję.
>>> Czytaj też: Polska zbankrutuje po Rosji i Turcji
Eksportujemy do Turcji więcej, niż sprowadzamy
Po raz pierwszy od wielu lat Polska w ubiegłym roku wypracowała nadwyżkę w handlu z Turcją, i to wartą blisko 400 mln dolarów. Wszystko dzięki bardzo dynamicznemu wzrostowi (o 42 proc.) naszego eksportu. W znacznym stopniu to zasługa zagranicznych koncernów obecnych w naszym kraju. Polska eksportuje do Turcji samochody (Fiat, Volkswagen, GM, Toyota), AGD (LG, Philips, Indesit), wyroby chemiczne (Avon, Benckiser) i spożywcze, a w szczególności czekoladowe (Ferrero, Altadis). Poza tym sprzedajemy do Turcji kotły przemysłowe, urządzenia mechaniczne i elektryczne. W zeszłym roku do Turcji po raz pierwszy trafiło też polskie mięso. Łącznie nasz eksport osiągnął w 2010 roku 4,6 mld dolarów. Import był już wyraźnie mniejszy (3,7 mld dolarów) i wzrósł w stosunku do poprzedniego roku o 10 proc. Z Turcji sprowadzamy przede wszystkim dzianiny, bawełnę, tekstylia, dywany, a także aluminium, owoce, orzechy oraz przetwory spożywcze.