Każdemu z nas zdarzało się myśleć, co można byłoby zrobić z milionową wygraną na loterii. Taka zabawa z wyobraźnią jednak szybko się kończy, gdy faktycznie dojdzie do wygranej, przekonują eksperci. Głównie z powodu chciwości naszego otoczenia, a także starej, dobrze znanej zasady, że pieniądze szczęścia nie dają, a nawet mogą zwiększać ryzyko naszego bankructwa.

Pieniądze szczęścia nie dają

Była matką trójki dzieci, pracowała na cztery etaty i mieszkała w niewielkim mieszkaniu. W ubiegłym roku wygrała na loterii i jej życie zmieniło się w … koszmar. Po odebraniu pieniędzy, nie zrobiła nic ekstrawaganckiego - zapłaciła podatek, kupiła nowy dom, powiększyła swoją garderobę, zrezygnowała z 3 prac na rzecz jednej. I wtedy pojawiły się telefony: propozycje małżeństwa, obietnice, oskarżenia, groźby. Członkowie jej rodziny zaczęli wtrącać się do jej życia i kontrolować jej pieniądze.

>>> Czytaj też: 1460 lat pracy za średnią pensję, czyli wielka kumulacja w Lotto

Badania psychologów pokazały, że wraz ze wzrostem dochodów danego gospodarstwa domowego wzrasta poziom szczęścia jednak tylko do pewnego poziomu. Opublikowane w sprawozdaniu amerykańskiej Państwowej Akademii Nauk badania pokazują, że poziom satysfakcji z życia rośnie wraz ze zwiększaniem się dochodu gospodarstwa domowego, jednak już po osiągnięciu poziomu 75 tys. dol. rocznie, poziom satysfakcji zaczyna spadać.

Reklama

Z kolei wyniki badań nad osobami, które wygrywały loterie pieniężne, mogą jednak prowadzić do sprzecznych wniosków. I tak według badania z 2006 roku Brytyjczycy, którzy wygrali na loterii kwoty do 200 tys. dol., po dwóch latach okazywali się bardziej szczęśliwi niż przed wygraną. Natomiast inne badanie z 1978 roku, w którym porównywano 22 osoby, które wygrały na loterii z tymi, które nie wygrały, nie wykazało różnicy w poziomie szczęścia u obu tych grup.

>>> Zobacz wyniki losowania historycznej kumulacji Lotto z wygraną 56 mln zł

“Pewnie snułeś fantazyjne wyobrażenia o tym, co zrobiłbyś z wygranymi pieniędzmi. Jeśli wcześniej wiodło ci się całkiem nieźle i miałeś wyraźne plany, gdzie chcesz się znaleźć za pięć lat, wygrana pomoże ci się tam dostać. Jeśli jednak nie masz jasnych celów, wygrane pieniądze raczej cię przerosną i możesz się zakopać w problemach jeszcze bardziej niż przed wygraną” – przekonuje jeden z profesorów psychologii.

Wygrana zwiększa szanse na … bankructwo

Ekonomiści z University of Kentucky, University of Pittsburgh i Vanderbilt University chcieli odpowiedzieć na pytanie, co się dzieje, gdy jednostka znajdująca się w kłopotach finansowych, otrzyma dużą sumę pieniędzy. Uczestnicy badania zebrali dane od blisko 35 tys. osób, które wygrały loterie finansowe Florida's Fantasy do kwoty 150 tys. dol. w latach 1993-2002 i porównali to z rejestrem bankructw z tego okresu.

Wyniki okazały się zaskakujące, wygrana bowiem w niewielkim stopniu redukuje ryzyko bankructwa, a nawet je podnosi. Więcej niż 1900 osób, które wygrały, zbankrutowały w ciągu 5 lat od wygranej. Ta liczba oznacza, że 1 proc. wszystkich uczestników tej loterii zbankrutuje w danym roku, a prawdopodobieństwo bankructwa jest dwa razy wyższe niż w przypadku szerszej populacji.

Osoby, które wygrywały duże sumy pieniędzy (od 50 tys. dol. do 150 tys. dol.), charakteryzowały się o połowę większym prawdopodobieństwem bankructwa w okresie dwóch lat od wygranej niż osoby, które wygrały małe sumy; natomiast prawdopodobieństwo bankructwa dla obu tych grup w przeciągu od 3 do 5 lat od wygranej było takie damo. „Wyniki tego badania pokazują, że oddanie ludziom od 50 do 150 tys. dol. jedynie opóźni w czasie ich bankructwo” – podsumowują autorzy badań.

Pojawiło się kilka teorii wyjaśniających te zaskakujące wyniki badań. Jedne z nich głoszą, że zarobki osób, które wygrywały na loterii, kształtowały się poniżej średniej i osoby te nie były dobrze wyedukowane, zaś ich wiedza na temat finansów była niższa niż średnia w społeczeństwie. Ekonomiści behawioralni z kolei tłumaczyli, że ci, którzy wygrali duże pieniądze, mniej ostrożnie traktowali wygraną niż wcześniej zarobione przez siebie pieniądze. A może zwyczajnie zwycięzcy loterii zbyt szybko rozwijali w sobie upodobanie do luksusu, które z czasem zaczęło przekraczać ich możliwości finansowe?

Bez względu na to, jaka jest odpowiedź na to pytanie, warto głębiej zastanowić się przed kupnem losu na loterii pieniężnej. Skoro pieniądze szczęścia nie dają, a wygrana jedynie zwiększa ryzyko bankructwa, to czy nie lepiej będzie jednak zainwestować te pieniądze w coś innego niż loteria i zarobić miliony w bardziej regularny sposób?

ikona lupy />
Firma, bankructwo, upadłość Fot. Shutterstock / ShutterStock