Aż 19 międzynarodowych firm o statusie jednorożca, czyli prywatnych biznesów z sektora IT wycenianych na ponad miliard dolarów, tworzy swoje oprogramowanie w centrach rozwojowych w Krakowie. Ich liczba wzrosła w rok o… 11. Osiem z nich to fintechy. Coraz więcej skupia się na rozwoju sztucznej inteligencji.
Najszybszy w Europie przyrost jednorożców i obecność niemal wszystkich globalnych gigantów IT przykuwa uwagę całego świata i... – Mamy klasyczny efekt kuli śnieżnej – komentuje Michał Piątkowski, CEO firmy MOTIFE, która we współpracy z ASPIRE, OMGKRK oraz Cushman & Wakefield wypuściła raport o krakowskim rynku IT w roku 2023.
Najdynamiczniej rosnący pod Wawelem, zatrudniający już 130 tys. pracowników, sektor globalnych usług dla biznesu opiera się w coraz większym stopniu na specjalistach i inżynierach IT. Jest ich już w grodzie Kraka przeszło 55 tys., a na koniec roku liczba ta przekroczy zapewne 60 tys.
Google i inni rozbudowują zespoły w Krakowie
„Krakow IT Market Report 2023” przygotowany przez MOTIFE wspólnie z ASPIRE, stowarzyszeniem globalnych potentatów, pokazuje, że w ostatnim roku wszyscy obecni w Krakowie potentaci rozbudowali swe centra w Krakowie, a jednocześnie co najmniej 40 nowych międzynarodowych firm IT — dwukrotnie- dwukotnie więcej niż w 2021 r. - utworzyło tu swoje zespoły i biura. W sumie jest ich już ponad pół tysiąca. Ponadto co dziesiąty polski start-up powstaje w Krakowie lub Metropolii Krakowskiej.
Sektor przeżywa przy tym rewolucję jakościową: w zasadzie nie ma już biur świadczących proste usługi, zamiast tego powstają kolejne centra badawczo-rozwojowe, pracujące nad świeżymi i zaawansowanymi technologiami. Symboliczne jest tu pojawienie się przy krakowskim Rynku Głównym nowego centrum Google; gigant z Mountain View rozwija w ulokowanym w zabytkowej kamienicy biurze z widokiem na wieżę Mariacką swą platformę chmurową (Google Cloud Platform).
Wszystko to wymaga zatrudnienia doświadczonych specjalistów o wysokich kompetencjach. Właśnie tacy są intensywnie poszukiwani przez ok. 90 procent pracodawców – nie tylko z sektora IT, ale też z innych, szybko cyfryzujących się branż, np. bankowości. Jak już pisaliśmy, największym pracodawcą IT w Krakowie został bank HSBC. Wyprzedził on w tym roku wieloletniego lidera – krakowski Comarch.
- Rośnie znaczenie firm fintech i usług finansowych, natomiast obszar tradycyjnych globalnych usług biznesowych rozszerzył się o badania i rozwój oprogramowania. Wystarczy spojrzeć na firmy takie, jak Heineken, Euroclear czy TechnipFMC. Równie ważnym trendem jest dynamiczny wzrost liczby jednorożców lub spółek pre-IPO o wycenie powyżej 1 mld dolarów. Coraz więcej takich biznesów decyduje się na założenie swoich centrów technologicznych w Krakowie – mówi Michał Piątkowski.
InPost i jednorożce obok wawelskiego smoka
Według danych CB Insights, w kwietniu 2023 r. na świecie było około 1 200 jednorożców, czyli prywatnych firm o wartości 1 miliarda dolarów lub więcej. Żaden z figurujących na liście nie narodził się w Polsce, ale – zdaniem ekspertów — szybki rozwój lokalnych firm, jak Booksy (rynek usług kosmetycznych) i Docplanner (MedTech), które zebrały ponad 140 milionów dolarów na rozwój, sugeruje, że to się może niebawem zmienić. Najbardziej prawdopodobnym pretendentem do tytułu pierwszego krakowskiego jednorożca wydaje się Brainly — szybko rozwijająca się firma EdTech, oferująca platformę peer-to-peer learning. Zebrała ona najwięcej funduszy wśród wszystkich startupów pod Wawelem i może pochwalić się najlepszym miejscem w rankingu Crunchbase ze wszystkich polskich przedsiębiorstw.
Pierwszym polskim i zarazem krakowskim jednorożcem mógł zostać InPost. Firma Rafała Brzoski wybrała jednak inną ścieżkę pozyskiwania kapitału na ekspansję na wielu światowych rynkach, dlatego – mimo że dzięki innowacyjnym rozwiązaniom osiągnęła wartość ok. 8 miliardów dolarów — nie spełnia kryteriów jednorożca.
- Choć nie dorobiliśmy się jeszcze własnych jednorożców, to dobrze reprezentowane są w Krakowie te, które narodziły się w innych krajach. Naliczyliśmy już 19 organizacji, które utworzyły zespoły badawczo-rozwojowe i wykorzystują pulę talentów i wiedzy informatycznej naszego miasta. Ich obecność podkreśla atrakcyjność Krakowa jako centrum technologicznego i zapewnia cenną ekspozycję przedsiębiorczości na lokalny ekosystem startupowy i pulę talentów – mówi Michał Piątkowski.
- Obecność jednorożców nie tylko czyni rynek IT pod Wawelem bardziej różnorodnym, ale też daje rodzimym specjalistom możliwość współtworzenia i rozwijania niesamowitych przedsięwzięć. To bezcenne doświadczenie edukacyjne i zawodowe. Pozwala uzyskać z pierwszej ręki wiedzę na temat procesów związanych z tworzeniem i skalowaniem udanych biznesów – podkreśla Andrew Hallam z Aspire.
Dla części jednorożców Kraków stał się niejako drugim domem i zarazem najważniejszym miejscem dla rozwoju i pomnażania wartości. Dotyczy to zwłaszcza fintechów, czyli start-upów rozwijających nowatorskie technologie w obszarze finansów i bankowości. Właśnie pod Wawelem tworzą i doskonalą popularne narzędzia technologiczne, w tym przełomowe aplikacje.
Oto lista działających w Krakowie jednorożców
- H20.ai (USA) – sztuczna inteligencja
- Whatnot (USA) – e-commerce
- Backbase (Holandia) – fintech
- Bitpanda (Austria) – fintech
- Zilch (Wielka Brytania) – fintech
- Kitopi – (ZEA, Dubaj) – foodtech
- BlockFi (USA) – fintech
- Revolut (Wielka Brytania) – fintech
- SpotOn (USA) – fintech
- ZEPZ (Wielka Brytania) – fintech
- Branch (USA) – oprogramowanie
- Papaya Global (USA) – fintech
- Kaseya (USA) – oprogramowanie
- Claudiary (USA) – oprogramowanie
- Relaitivity (USA) – oprogramowanie
- SmartRecruiters (USA) – oprogramowanie
- StaffBase (Niemcy) – oprogramowanie
- Tealium (USA) – oprogramowanie
- Project44 (USA) – łańcuchy dostaw