rozwiń >

Czy w 2025 roku można legalnie palić gałęzie na swojej działce?

Na podstawie Ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 roku, spalanie odpadów roślinnych, takich jak gałęzie, liście czy trawa, poza specjalistycznymi spalarniami – jest w Polsce nielegalne. Artykuł 191 tej ustawy przewiduje sankcje dla osób, które dokonują tzw. termicznego przekształcania odpadów poza spalarnią, co oznacza, że rozpalanie ogniska z gałęzi na własnym podwórku może zakończyć się mandatem, grzywną, a w skrajnych przypadkach – postępowaniem sądowym.

Przepisy te obejmują cały kraj – zarówno tereny miejskie, jak i wiejskie. Zakaz dotyczy posesji prywatnych, ogrodów, działek rekreacyjnych, a także ogródków działkowych (ROD), gdzie regulamin dodatkowo zabrania palenia jakichkolwiek odpadów zielonych.

Ponadto, art. 144 Kodeksu cywilnego nakazuje powstrzymanie się od działań, które mogłyby zakłócać korzystanie z nieruchomości sąsiednich, co obejmuje uciążliwości związane z dymem ze spalania odpadów roślinnych.

Dodatkowo, jeśli chodzi o ochronę przeciwpożarową, a palenie gałęzi, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, zabrania m.in.:

  • rozpalania ognia w miejscach, gdzie może dojść do zapalenia materiałów palnych,
  • składowania poza budynkami w odległości mniejszej niż 4 metry od granicy działki sąsiedniej materiałów palnych, w tym pozostałości roślinnych, gałęzi i chrustu.

Palenie gałęzi na własnej posesji i w ogrodzie – co grozi w 2025 roku? Wysokość kar

Nielegalne palenie odpadów roślinnych może skutkować:

  • Mandatem do 500 zł – w przypadku zgłoszenia przez sąsiada lub interwencji straży miejskiej.
  • Grzywną do 5000 zł – gdy spalanie powoduje uciążliwe zadymienie lub narusza przepisy środowiskowe.
  • Karą do 30 000 zł – za poważne naruszenie prawa, np. spalanie toksycznych materiałów lub odpadów przemysłowych.
  • Postępowaniem sądowym – jeżeli spalanie stwarza realne zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi, albo ryzyko pożaru.

Uprawnione do nakładania kar są: straż miejska, policja oraz Inspekcja Ochrony Środowiska.

Czy sąsiad może palić gałęzie na własnej działce? Co możesz zrobić?

Czujesz, że zadymienie z sąsiedztwa jest uciążliwe? Masz prawo reagować:

  • Najpierw porozmawiaj z sąsiadem i spróbuj wyjaśnić sprawę polubownie.
  • Jeśli to nie pomoże, zgłoś sytuację do straży miejskiej, gminnej lub policji – spalanie odpadów jest wykroczeniem.
  • Gdy problem się powtarza, możesz rozważyć kroki cywilne, powołując się na art. 144 Kodeksu cywilnego, który nakazuje powstrzymywać się od działań zakłócających korzystanie z cudzej nieruchomości (tzw. immisje).

Gdzie zgłaszać spalanie gałęzi w 2025 roku?

  • Straż miejska lub gminna – może natychmiast interweniować.
  • Policja – jeśli w okolicy nie ma straży.
  • Wydział ochrony środowiska w urzędzie gminy/miasta – może wszcząć postępowanie administracyjne.

Czy są jakieś wyjątki? Kiedy wolno palić gałęzie?

Choć ogólny zakaz obowiązuje, istnieją nieliczne wyjątki:

  • Wyznaczone strefy w niektórych gminach – niektóre samorządy lokalne dopuszczają spalanie zielonych odpadów w określonych warunkach.
  • W wyjątkowych sytuacjach rolnicy mogą spalać resztki roślinne na polu, ale muszą zachować środki ostrożności.
  • Jeśli gałęzie są odpowiednio wysuszone i używane jako opał np. w kominku czy piecu, ich spalanie może być legalne.
  • Po klęskach żywiołowych – np. po wichurach, gdy konieczne jest szybkie usunięcie uszkodzonych drzew.

Czy wieś to wyjątek? Czy na wsi wolno palić gałęzie?

Nie. Zakaz spalania odpadów roślinnych dotyczy również terenów wiejskich. Mieszkańcy wsi, podobnie jak mieszkańcy miast, mają obowiązek kompostować odpady zielone lub oddawać je do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK).

Legalne sposoby na pozbycie się gałęzi i odpadów roślinnych to:

  • Kompostowanie – najlepsze rozwiązanie dla ogrodu.
  • Rozdrabnianie – gałęzie można rozdrobnić i użyć jako ściółkę.
  • Oddanie do PSZOK-u – gminy często organizują zbiórki odpadów zielonych.
  • Tworzenie podpór i elementów ogrodowych – z gałęzi można wykonać ekologiczne konstrukcje w ogrodzie.

Naruszając przepisy, narażasz się nie tylko na karę, ale również przyczyniasz się do zanieczyszczenia powietrza. Wspólna odpowiedzialność za środowisko zaczyna się na własnym podwórku.