Ponowne przeliczenie emerytury i renty. Kto może starać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty? Jak wygląda proces ponownego przeliczenia emerytur i rent? Kiedy złożyć wniosek ERPO?

Ponowne przeliczenie emerytury i renty. Kto może starać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty? Jak wygląda proces ponownego przeliczenia emerytur i rent? Kiedy złożyć wniosek ERPO?

ERPO to wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego. Umożliwia on ponowne rozpatrzenie wysokości Twojej emerytury lub renty przez ZUS. Celem jest potencjalne zwiększenie kwoty otrzymywanego świadczenia.

Kto może starać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty?

O ponowne przeliczenie emerytury lub renty może starać się każda osoba, która pobiera świadczenie, jeśli po jego przyznaniu nastąpiły zmiany w jej sytuacji zawodowej lub dokumentacji, które mogą wpłynąć na wysokość świadczenia. Kto więc może ubiegać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty?

• Osoby, które po przejściu na emeryturę lub rentę nadal pracują, lub opłacają składki na ubezpieczenie społeczne: ZUS może doliczyć okresy składkowe i ponownie obliczyć świadczenie.
• Osoby, które po przyznaniu świadczenia dysponują nowymi dokumentami potwierdzającymi wcześniejsze zatrudnienie lub zarobki: Dotyczy to również sytuacji, gdy wcześniej nie można było przedstawić wszystkich wymaganych dokumentów.
• Kobiety, które wychowywały dzieci przed 1999 rokiem: Istnieje możliwość doliczenia okresów wychowywania dzieci do stażu pracy.
• Osoby, które studiowały przed 1999 rokiem: Okres studiów może być uwzględniony przy ponownym przeliczeniu emerytury.
• Osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę, a obecnie osiągnęły wiek emerytalny: Ponowne przeliczenie może nastąpić po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn).
• Osoby, które złożyły wniosek o emeryturę lub rentę w czerwcu 2009-2019 roku: ZUS ma obowiązek automatycznie przeliczyć ich świadczenia.
• Osoby, które złożyły wniosek o emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy: Można złożyć wniosek o ponowne przeliczenie, jeśli nastąpiła zmiana sytuacji ubezpieczeniowej, np. poprawa stanu zdrowia.

Wniosek ERPO - kiedy warto go złożyć?

Wniosek ERPO warto złożyć:

• Gdy po przyznaniu świadczenia pracowałeś i odprowadzałeś składki na ubezpieczenie społeczne.
• Gdy uzyskałeś nowe dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia lub zarobki, które nie były wcześniej uwzględnione.
• Gdy zmieniły się tablice średniego dalszego trwania życia, co może wpłynąć na wysokość świadczenia.

Formularz ERPO można znaleźć na stronie internetowej ZUS lub w placówkach ZUS. Wniosek ERPO można złożyć w dowolnym momencie po przyznaniu prawa do emerytury lub renty. Przeliczenie świadczenia następuje od miesiąca, w którym złożono wniosek. Jeśli po przeliczeniu okaże się, że nowe świadczenie byłoby niższe, ZUS będzie nadal wypłacał dotychczasową, wyższą kwotę. Wniosek można złożyć w ZUS.

W jakich sytuacjach można przeliczyć emeryturę lub rentę?

Emeryturę lub rentę można przeliczyć w następujących sytuacjach:

• Brak dokumentów przy składaniu wniosku: Jeśli w momencie ubiegania się o świadczenie nie miałeś wszystkich dokumentów potwierdzających okresy ubezpieczenia, które mogłyby wpłynąć na jego wysokość.
• Nowe dokumenty o zarobkach: Możesz udokumentować swoje zarobki z okresu przed przejściem na emeryturę lub rentę, lub te uzyskane już po przyznaniu świadczenia.
• Praca po przyznaniu świadczenia: Po otrzymaniu emerytury lub renty podjąłeś pracę, lub opłacałeś składki na ubezpieczenie społeczne.

Przeliczenie świadczenia odbywa się na wniosek osoby uprawnionej. Wysokość świadczenia może ulec zmianie po przeliczeniu, zarówno na korzyść, jak i niekorzyść świadczeniobiorcy. W niektórych przypadkach, zmiany w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, mogą również wpłynąć na możliwość korzystniejszego przeliczenia świadczenia. W przypadku tak zwanych emerytur czerwcowych z lat 2009-2019, będzie możliwość ponownego przeliczenia emerytur i rent rodzinnych, po 1 lipca 2025 roku. Warto dodać, że w przypadku, gdy przeliczenie wykazałoby niższą kwotę świadczenia, osoba uprawniona nadal będzie otrzymywać świadczenie w dotychczasowej wysokości.

Kiedy można ponownie przeliczyć emeryturę?

Przeliczyć emeryturę możesz, jeśli po przejściu na emeryturę kontynuowałeś pracę lub odprowadzałeś składki emerytalne i rentowe z innego tytułu, a także jeśli pojawiły się nowe dokumenty, które mogą zmienić wysokość Twojego kapitału początkowego, dotyczące okresów składkowych, nieskładkowych lub wynagrodzenia sprzed emerytury.

Ponowne przeliczenie emerytury lub renty a praca po przyznaniu świadczenia

Możesz także ubiegać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty, jeśli po jej przyznaniu nie pracowałeś, w następujących sytuacjach:

1. Uzupełnienie okresów składkowych sprzed przyznania świadczenia: Jeśli posiadasz dokumenty potwierdzające okresy składkowe, których wcześniej nie przedstawiłeś, możesz je dołączyć do wniosku o przeliczenie. Za każdy miesiąc udokumentowanego okresu składkowego otrzymasz 1,3 proc. podstawy wymiaru świadczenia. Wniosek możesz złożyć w dowolnym momencie, np. po odnalezieniu dokumentów. Ważne, jeśli dołączone dokumenty będą potwierdzać tylko okres zatrudnienia na umowę o pracę, ZUS może przyjąć tylko wynagrodzenie minimalne.
2. Udokumentowanie zarobków sprzed 2009 roku: Jeśli Twoja emerytura lub renta została przyznana przed 2009 rokiem i nie mogłeś wcześniej udokumentować zarobków, możesz złożyć wniosek o przeliczenie. W tym przypadku nie musisz dołączać żadnych dokumentów, a ZUS uwzględni wynagrodzenie minimalne za te okresy.
3. Świadczenia przyznane po 2008 roku: Jeśli Twoje świadczenie zostało przyznane po 31 grudnia 2008 roku, ZUS automatycznie uwzględnił minimalne wynagrodzenie, jeśli udokumentowałeś zatrudnienie, ale nie dostarczyłeś dokumentów o zarobkach. W takim przypadku nie musisz składać wniosku o przeliczenie.
4. Zmiany w przepisach od 1 stycznia 2022 roku: Od 1 stycznia 2022 roku zmieniono przepisy dotyczące przeliczania emerytur i rent. Obecnie dolicza się tylko okresy składkowe, wcześniej nieuwzględnione w świadczeniu. Okresy nieskładkowe nie są brane pod uwagę, niezależnie od tego, kiedy je nabyto.
5. Jeśli odnajdziesz dokumenty potwierdzające Twoje rzeczywiste zarobki z okresu przed przyznaniem emerytury lub renty, możesz złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia. W takim przypadku ZUS ponownie obliczy Twoją emeryturę lub rentę, uwzględniając udokumentowane zarobki.

Jeśli po przyznaniu emerytury lub renty kontynuujesz pracę zarobkową i jesteś objęty ubezpieczeniem emerytalno-rentowym, również masz możliwość ponownego przeliczenia swojego świadczenia. Istnieją dwie główne sytuacje, w których możesz to zrobić:

1. Doliczenie okresów składkowych: Możesz złożyć wniosek o doliczenie okresów składkowych, które nabyłeś po przyznaniu świadczenia. Wniosek ten można składać raz w roku, po zakończeniu każdego kwartału kalendarzowego.
2. Przeliczenie podstawy wymiaru: Jeśli Twoje wynagrodzenie po przyznaniu świadczenia wpływa na wysokość podstawy wymiaru emerytury lub renty, możesz złożyć wniosek o jej przeliczenie. Przy przeliczaniu podstawy wymiaru możesz uwzględnić zarobki: z dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych ubezpieczenia, z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających rok złożenia wniosku. Możesz wskazać zarobki z okresu po przyznaniu emerytury lub renty, co może podwyższyć Twoje świadczenie, jeśli wskaźnik wysokości podstawy wymiaru będzie wyższy. Podstawę wymiaru oraz wysokość świadczenia obliczymy przy zastosowaniu kwoty bazowej ostatnio przyjętej do obliczenia świadczenia.

Ważne: Do wniosku o przeliczenie należy dołączyć dokumenty, których wcześniej nie dostarczyłeś, a które są niezbędne do ponownego obliczenia wysokości świadczenia (np. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach - druk ERP-7, legitymację ubezpieczeniową, świadectwo pracy).

Jak jest przeliczana emerytura po kontynuacji pracy?

Składki zgromadzone po przyznaniu emerytury są dzielone przez średnie dalsze trwanie życia, ustalone w dniu złożenia wniosku o przeliczenie. Uwzględniane są tylko składki zgromadzone od miesiąca, w którym zacząłeś pobierać emeryturę, do miesiąca złożenia wniosku. Składki te są waloryzowane. Zasady te dotyczą emerytur obliczonych na nowych zasadach lub w sposób mieszany.

Wniosek o ponowne przeliczenie emerytury lub renty - kiedy złożyć?

Jeśli nadal pracujesz, wniosek możesz złożyć po upływie roku kalendarzowego. Jeśli zakończyłeś pracę, wniosek możesz złożyć od razu po jej zakończeniu. Emerytura zostanie przeliczona od miesiąca, w którym złożysz wniosek. Wniosek o przeliczenie emerytury składasz w ZUS, a ZUS nie może odrzucić wniosku o ponowne przeliczenie emerytury. Jeśli po przeliczeniu okaże się, że Twoja emerytura byłaby niższa, nadal będziesz otrzymywać dotychczasową kwotę.

Wniosek o ponowne obliczenie kapitału początkowego

Jeśli posiadasz dokumenty potwierdzające Twoją pracę przed 1999 rokiem, możemy dokonać ponownego obliczenia Twojego kapitału początkowego. Kapitał ten jest istotną częścią Twojej przyszłej emerytury. Wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (EKP) możesz złożyć w dowolnym momencie.

Podstawa prawna to Art. 108 – 113 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.