Weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów określające szczegółowe zasady ewakuacji ludności oraz ochrony mienia na wypadek wojny. Nowe regulacje przypisują istotne zadania wójtom, burmistrzom, prezydentom miast, starostom i wojewodom, którzy w sytuacji zagrożenia będą podejmować kluczowe decyzje. Dokument precyzuje, jak w praktyce ma przebiegać masowa ewakuacja ludności w przypadku wybuchu wojny lub klęski żywiołowej.

Plany masowej ewakuacji w razie wojny w Polsce. Co mówi rozporządzenie?

Rozporządzenie, wydane na podstawie ustawy z 5 grudnia 2024 roku o ochronie ludności i obronie cywilnej, szczegółowo opisuje procedury ewakuacji mieszkańców z terenów zagrożonych działaniami wojennymi lub klęskami żywiołowymi. Akt prawny wprowadza również nowe obowiązki dla jednostek samorządu terytorialnego.

W dokumencie wskazano, że w razie pojawienia się zagrożenia na obszarze gminy wójt, burmistrz lub prezydent miasta ma obowiązek niezwłocznie podjąć działania przygotowujące do ewakuacji ludności, opierając się na zapisach planu ewakuacji. Obejmują one m.in. ocenę skali zagrożenia, uruchomienie procedur alarmowych, wskazanie tras ewakuacyjnych oraz miejsc czasowego pobytu dla ewakuowanych.

Rola samorządów podczas masowej ewakuacji ludności. To trzeba wiedzieć

W przypadku podjęcia decyzji o ewakuacji na lokalne władze nałożono obowiązek natychmiastowego poinformowania mieszkańców. Do tego celu mają być wykorzystywane systemy ostrzegania i alarmowania, a także dostępne środki masowego przekazu. Rozporządzenie zobowiązuje samorządy również do aktywnego przeciwdziałania dezinformacji poprzez weryfikowanie komunikatów i ostrzeżeń pojawiających się na stronach innych instytucji oraz organów.

Każda decyzja i ustalenie dotyczące ewakuacji musi być niezwłocznie przekazywana właściwemu staroście przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Starosta, na którego obszarze wystąpiło zagrożenie, odpowiada natomiast za koordynację całego procesu oraz wsparcie gmin w realizacji działań ewakuacyjnych, działając w oparciu o plan ewakuacji ludności.

Masowa ewakuacja ludności w Polsce krok po kroku. Jak będzie przebiegać?

W razie wojny lub klęski żywiołowej ewakuacja ludności w Polsce ma odbywać się zgodnie z ustalonymi procedurami. Zadaniem wojewódzkich organów obrony cywilnej jest oszacowanie liczby dostępnych miejsc noclegowych, w tym w placówkach medycznych i domach pomocy społecznej, a także zabezpieczenie środków transportu niezbędnych do przewozu mieszkańców. Jednocześnie wyznaczone zostaną drogi oraz linie kolejowe możliwe do wykorzystania – z uwzględnieniem ich aktualnego stanu technicznego oraz ewentualnych uszkodzeń.

Za koordynację działań ewakuacyjnych odpowiadać będą wojewodowie i starostowie, którzy zapewnią przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi szczeblami administracji. Mieszkańcy obszarów objętych zagrożeniem mają otrzymywać komunikaty o ewakuacji za pośrednictwem systemów alarmowych, mediów, ulotek oraz wiadomości elektronicznych, których celem będzie ograniczenie ryzyka dezinformacji.

Oni jako pierwsi wyjadą w przypadku wojny. Rząd przedstawił plan ewakuacji ludności

W trakcie ewakuacji organy obrony cywilnej mają zapewnić bezpieczeństwo oraz utrzymanie porządku publicznego, wyznaczając punkty zbiórki i zabezpieczając odpowiedni sprzęt ratowniczy oraz pomoc medyczną. Priorytetem będzie ewakuacja dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych, chorych i z niepełnosprawnościami, w tym pacjentów szpitali oraz mieszkańców domów opieki. Transport tych grup ma być organizowany z udziałem zespołów ratownictwa medycznego oraz organizacji humanitarnych.

Co zabrać ze sobą w razie masowej ewakuacji? Kluczowe są pierwsze 72 godziny

Proces ewakuacji ma umożliwiać rodzinom wspólne przemieszczanie się. Każdej ewakuowanej osobie zapewnione zostaną podstawowe środki niezbędne do funkcjonowania, takie jak żywność, woda, odzież, środki higieniczne oraz leki. Jednocześnie przepisy przewidują ograniczenia dotyczące mienia zabieranego ze sobą. Mieszkańcy powinni ograniczyć się do rzeczy niezbędnych do przetrwania przez okres do 72 godzin.