rozwiń >

Co to jest emerytura pomostowa 2025?

To specjalny rodzaj wcześniejszej emerytury przeznaczony dla osób, które pracowały w szczególnych warunkach np. przy szkodliwych substancjach, pod ziemią, na wysokościach lub wykonywały prace o szczególnym charakterze np. maszynista, pilot, artysta estradowy. Świadczenie to przysługuje osobom, które spełniają konkretne warunki wiekowe, stażowe i zawodowe – z naciskiem na charakter pracy.

Wcześniejsza emerytura dla 55-latek i 60-latków – kto ma prawo?

Aby przejść na emeryturę pomostową w 2025 roku, trzeba spełnić łącznie wszystkie poniższe warunki:

  • co najmniej 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),
  • minimum 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn (okresy składkowe i nieskładkowe),
  • co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
  • wykonywanie takiej pracy przed lub po 1 stycznia 1999 r. (zmiany przepisów w 2024 r. umożliwiają także uzyskanie świadczenia tym, którzy zaczęli taką pracę dopiero po 2008 r.).

Oficjalny wykaz stanowisk uprawniających do emerytury pomostowej 2025

Oficjalny i wiążący wykaz stanowisk pracy znajduje się w załącznikach do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ten dokument zawiera dwa kluczowe załączniki: Wykaz A dla prac w szczególnych warunkach i Wykaz B dla prac o szczególnym charakterze. To właśnie na podstawie tego aktu prawnego ZUS weryfikuje uprawnienia i sprawdza, czy praca była wykonywana wg z wykazu stanowisk pracy. Poniżej opracowanie ZUS do pobrania.

Wcześniejsza emerytura po 55 roku życia
pobierz plik

Wcześniejsza emerytura pomostowa na szczególnych zasadach

ZUS przyznaje również emeryturę pomostową na szczególnych zasadach, jeśli niektóre prace były wykonywane w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienione w nowych wykazach prac.

Emerytura ta przysługuje na ogół w niższym wieku emerytalnym niż 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni), a niekiedy również mimo krótszego niż 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

W niektórych przypadkach o uzyskaniu emerytury pomostowej decyduje także stan zdrowia. Trzeba wówczas uzyskać orzeczenie o niezdolności do wykonywania pracy w danym zawodzie, np. jeśli jesteś pracownikiem lotnictwa, hutnikiem, a także maszynistą pojazdów trakcyjnych.

Ponadto aby uzyskać emeryturę pomostową na szczególnych zasadach, oprócz spełnienia dodatkowych warunków wymienionych w ustawie, trzeba również:

  • mieć staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe), który wynosi co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni),
  • wykonywać po 31 grudnia 2008 r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w odpowiednich punktach nowych wykazów prac.

Za pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze – zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy emerytalnej oraz w przepisach rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego – uznaje się m.in.:

  • pracowników organów kontroli państwowej,
  • pracowników organów administracji celnej,
  • osoby wykonujące działalność twórczą lub artystyczną,
  • dziennikarzy zatrudnionych w redakcjach dzienników, czasopism, w radiu, telewizji oraz w organach prasowych, informacyjnych, publicystycznych albo fotograficznych, objętych układem zbiorowym pracy dziennikarzy,
  • nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela,
  • żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Celnej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej, jeżeli nie spełniają warunków lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób,
  • pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a–5 i 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej.

Ile wynosi emerytura pomostowa w 2025 roku?

Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż minimalna emerytura. Od marca 2025 roku wynosi ona 1878,91 zł brutto – minimalna kwota emerytury pomostowej. Świadczenie może być wyższe – zależy od kapitału początkowego i zgromadzonych składek.

Jakie dokumenty trzeba złożyć, aby dostać emeryturę pomostową?

Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć do ZUS:

  • wniosek EPOM (formularz dostępny online),
  • zaświadczenie o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
  • orzeczenie o niezdolności do pracy (jeśli wymagane),
  • dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy,
  • dokumenty do ustalenia kapitału początkowego (jeśli ZUS go nie ma).

Termin składania wniosku - najwcześniej 30 dni przed spełnieniem warunków lub planowanym przejściem na emeryturę.

Kiedy ustaje prawo do emerytury pomostowej?

Prawo do emerytury pomostowej wygasa, gdy:

  • osiągnięto wiek 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) i nabyto prawo do zwykłej emerytury,
  • w przypadku śmierci uprawnionego.

Czy można odwołać się od decyzji ZUS?

Tak. W przypadku odmowy ZUS można:

  • odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych,
  • masz na to 30 dni od otrzymania decyzji,
  • odwołanie można złożyć pisemnie lub ustnie w oddziale ZUS.

Czy mogę przejść na emeryturę pomostową mając 55 lat?

Tak – jeśli jesteś kobietą, masz minimum 20 lat stażu i pracowałaś co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Czy emerytura pomostowa jest niższa niż zwykła?

Może być, ale nie musi. Wszystko zależy od indywidualnego kapitału emerytalnego. Świadczenie nie może być jednak niższe niż 1878,91 zł brutto.

Czy muszę rozwiązać umowę o pracę, żeby otrzymać świadczenie?

Tak – jednym z warunków jest rozwiązanie stosunku pracy przed przyznaniem świadczenia.

Czy mogę dostać pomostówkę, jeśli nie pracowałam w szczególnych warunkach przed 1999 rokiem?

Tak – po zmianie przepisów w 2024 r. nie trzeba spełniać tego warunku.

Okresy pracy w szczególnych warunkach nie podlegają sumowaniu z okresami pracy w szczególnym charakterze.

Rodzaje prac w szczególnych warunkach

Wykaz A

  • Dział I Prace w górnictwie
  • Dział II Prace w energetyce
  • Dział III Prace w hutnictwie i przemyśle metalowym
  • Dział IV Prace w chemii
  • Dział V Prace w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych
  • Dział VI Prace w leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym
  • Dział VII Prace w przemyśle lekkim
  • Dział VIII Prace w transporcie i łączności
  • Dział IX Prace w gospodarce komunalnej
  • Dział X Prace w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym
  • Dział XI Prace w przemyśle poligraficznym
  • Dział XII Prace w służbie zdrowia i opiece społecznej
  • Dział XIII Prace w zespołach formujących szkło
  • Dział XIV Prace różne

Wykaz B zawiera poszczególne rodzaje prac skatalogowane w 4 działach:

  • Dział I Prace na statkach żeglugi powietrznej
  • Dział II Prace w portach morskich
  • Dział III Prace gorące w hutach żelaza i stali oraz hutach metali nieżelaznych
  • Dział IV Prace różne