Czym w ogóle jest Fundusz Medyczny?

Fundusz Medyczny powstał na mocy ustawy z 7 października 2020 r., z inicjatywy Prezydenta RP i we współpracy z Ministrem Zdrowia. Jego zadaniem jest dostarczanie dodatkowych środków finansowych na:

  • profilaktykę, diagnostykę i leczenie chorób cywilizacyjnych, w tym rzadkich, zakaźnych oraz nowotworów;
  • rozwój i modernizację infrastruktury ochrony zdrowia;
  • poprawę dostępności do wysokiej jakości świadczeń medycznych;
  • rozwój opieki zdrowotnej z uwzględnieniem potrzeb pacjenta i jego bliskich;
  • świadczenia zdrowotne dla osób do 18. roku życia;
  • leczenie udzielane poza granicami kraju.

Propozycja Prezydenta: dwa nowe subfundusze – na czas wojny oraz na leczenie chorób rzadkich u dzieci

Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał projekt ustawy, który zakłada utworzenie w ramach Funduszu Medycznego dwóch nowych subfunduszy:

  • Subfundusz infrastruktury bezpieczeństwa – skoncentrowany na inwestycjach zapewniających ciągłość działania szpitali w warunkach kryzysowych, w tym w czasie wojny.
  • Subfundusz chorób rzadkich u dzieci – gwarantujący stabilne, państwowe finansowanie terapii rzadkich i ultrarzadkich chorób u osób poniżej 18 lat. Ma on zapewnić stałe finansowanie leczenia najmłodszych pacjentów, których rodzice dziś często zmuszeni są prowadzić zbiórki w internecie.

Środki z Funduszu Medycznego mają również umożliwić stworzenie nowoczesnego Centrum Obsługi Pacjenta, które ułatwi uzyskiwanie informacji o terapii oraz dalszych krokach leczenia.

Pierwszy subfundusz Prezydenta: infrastruktura bezpieczeństwa

Nowelizacja umożliwia finansowanie inwestycji, dzięki którym szpitale mają być przygotowane do funkcjonowania w warunkach szczególnego zagrożenia. Chodzi m.in. o:

  • unowocześnianie budynków i wyposażenia,
  • rozbudowę zaplecza technicznego,
  • wzmacnianie systemów łączności i komunikacji,
  • tworzenie miejsc schronienia oraz centrów ratunkowych zdolnych do działania w trudnych warunkach.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, wojna trwająca od 2022 r. za wschodnią granicą pokazała, jak ważna jest odporność systemu ochrony zdrowia oraz, że w sytuacjach kryzysowych kluczowe jest utrzymanie ciągłości świadczeń. Program inwestycyjny będzie przygotowywany przez Ministra Zdrowia, przy koniecznej pozytywnej opinii Ministra Obrony Narodowej, ministra odpowiedzialnego za administrację publiczną oraz Szefa Kancelarii Prezydenta.

Drugi subfundusz Prezydenta: choroby rzadkie u dzieci

Celem subfunduszu jest zapewnienie równych i stabilnych możliwości leczenia chorób rzadkich i ultrarzadkich. Dziś wielu rodziców, pozbawionych realnego wsparcia, musi prowadzić publiczne zbiórki, aby opłacić niezwykle kosztowne terapie. To rozwiązanie niepewne, obciążające i często traumatyczne.

Nowy system ma:

  • usuwać bariery finansowe,
  • zapewniać dostęp do innowacyjnych terapii, w tym leków sierocych,
  • opierać finansowanie na kryteriach medycznych,
  • odpowiadać na potrzeby, które dotąd pozostawały niezaspokojone.

To krok w stronę przewidywalnego, solidarnego modelu finansowania leczenia dzieci – niezależnego od sytuacji materialnej ich rodziców.

Rząd będzie musiał przyjąć "Plan dla Chorób Rzadkich u Dzieci"

Rząd ma obowiązek przyjąć do końca 2026 r. pierwszy „Plan dla Chorób Rzadkich u Dzieci”. Plan ma być aktualizowany co dwa lata oraz będzie zawierał:

  • analizę obecnego systemu opieki,
  • identyfikację braków i potrzeb,
  • działania zwiększające dostęp do diagnostyki i leczenia, szczególnie w zakresie leków sierocych.

Finansowanie świadczeń dla dzieci z chorobami rzadkimi będzie realizowane poprzez dotacje dla NFZ. Łączna wysokość dotacji w jednym roku nie może przekroczyć 500 mln zł, a kwota będzie corocznie waloryzowana.

Lista chorób rzadkich znajduje się na stronie: chorobyrzadkie.gov.pl

Zbiórki na chore dzieci – zjawisko dramatyczne, ale często jedyne wyjście

Zasadne jest pytanie, dlaczego państwo, które bez trudu przeznacza miliardy na różnego rodzaju świadczenia społeczne – także dla osób, które nie znajdują się w sytuacji zagrożenia życia – nie potrafi znaleźć środków na ratowanie umierających dzieci. Rodzice zostawieni sami sobie zmuszeni są „żebrać” o pieniądze na leczenie, zdając los swoich dzieci na dobrą wolę darczyńców.

Dodatkowym problemem są liczne oszustwa. W czerwcu br. ujawniono aferę, w której grupa przestępcza, podszywając się pod organizatorów zbiórek na chore dzieci, wyłudziła ponad 15 mln zł. Oszuści wykorzystywali wizerunki ciężko chorych, a nawet zmarłych wcześniej dzieci. Rekrutowano bezdomnych, których szkolono do rozmów z darczyńcami. To pokazuje, że państwo powinno dążyć do stworzenia systemu, w którym tego rodzaju zbiórki przestają być potrzebne.

Nowy prezydencki projekt. Kiedy ustawa wejdzie w życie?

Nowe przepisy mają zacząć obowiązywać 15 grudnia 2025 r. W uzasadnieniu podkreślono, że szybkie uruchomienie środków jest konieczne, aby zapewnić ciągłość leczenia dzieci do 18. roku życia i uniknąć przerw w dostępności terapii.

Podstawa prawna:

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym RPW/38284/2025