Fundusze inwestujące w złoto funkcjonują w Polsce już od kilku lat. – Jednak w ostatnich miesiącach, gdy ceny metali szlachetnych biją historyczne rekordy na tym rynku cieszą się szczególną popularnością – mówi Jan Mazurek, główny analityk Investors TFI.

Nie tylko kruszec

Można je podzielić na kilka kategorii. Pierwsza z nich to fundusze oparte na notowaniach złota, tzw. ETF-ach (Exchange Traded Funds), których wartość naśladuje bieżący kurs kruszcu. Emitując udziały na rynku publicznym, kupują one jako zabezpieczenie złoto w postaci fizycznej. Największy tego rodzaju fundusz, SPDR Gold Trust, notowany na giełdzie w Nowym Jorku, posiada obecnie w aktywach około 1200 ton czystego złota.
Kolejna kategoria funduszy złota aktywnie zarządza aktywami na rynku instrumentów pochodnych (kontraktów terminowych lub opcji). Ulokowanie kapitału w takich funduszach pozwala na wykorzystanie umiejętności i doświadczenia specjalistów od zarządzania na rynkach metali szlachetnych i rynkach finansowych.
W najszersze spektrum aktywów lokuje trzecia kategoria funduszy, które w portfelach posiadają, oprócz instrumentów pochodnych, również akcje spółek związanych z branżą, obejmującą przedsiębiorstwa wydobywcze, dokonujące rafinacji złota lub firmy jubilerskie. W tym przypadku mówimy o funduszach akcyjnych, a nie stricte o funduszach złota, lecz często korzystają one z takiej etykiety jako wyróżnika.
– W Polsce dostępnych mamy kilka funduszy lokujących aktywa na rynku złota. Surowcowa hossa pozwoliła im w ubiegłym roku zarobić kilkadziesiąt procent – mówi Jan Mazurek.

Na całym świecie

Ale myśląc o surowcach, można inwestować nie tylko w złoto czy srebro. Na rynku dostępne są produkty koncentrujące się na przykład na rynku żywnościowym i surowców. Do tego typu podmiotów zaliczyć należy chociażby fundusz BPH Globalny Żywności i Surowców, Pioneer Surowców i Energii, PKO Surowców Globalny czy Idea Surowce.
Na spółkach koncentrujących swoją działalność na wydobyciu surowców opierają swoją politykę inwestycyjną fundusze takie jak HSBC Russia, który większość aktywów lokuje w firmy rosyjskie notowane na różnych giełdach.
Funduszy, które wybierając cele inwestycyjne, stosują kryterium geograficzne, jest dużo więcej. Przykłady to PKO Akcji Amerykańskich, PKO Akcji Azji i Pacyfiku, Quercus Bałkany i Turcja, Allianz Akcji Amerykańskich czy Noble Fund Africa. Gdzie dany podmiot inwestuje, sugeruje już sama nazwa.

Jak kupić część spółki z o.o.

Wśród kilkuset funduszy dostępnych na rynku znajdziemy także podmioty inwestujące w akcje spółek niepublicznych, czyli nienotowanych na giełdzie papierów wartościowych. Podmioty te to fundusze private equity.
Fundusz tego typu kupuje akcje lub udziały w spółkach, a po pewnym czasie sprzedaje posiadane walory kolejnemu inwestorowi lub wprowadza je na giełdę. Zysk z inwestycji powiększa aktywa funduszu.
Zarządzający funduszami private equity podejmują decyzje inwestycyjne, opierając się głównie na wynikach analizy fundamentalnej, która jest właściwa dla inwestycji długoterminowych. Na ich wycenę decydujący wpływ mają czynniki zależne od sytuacji spółki oraz jej otoczenia. Rynek giełdowy nie zawsze obiektywnie wycenia akcje, czasami inwestorzy podejmują decyzje pod wpływem emocji, sporo zamieszania mogą wprowadzić działania spekulacyjne lub niedozwolone manipulacje. Podczas bessy tanieją akcje nawet spółek o dobrej kondycji. Tymczasem wyniki inwestycyjne funduszy private equity są niewielkim stopniu skorelowane z wynikami funduszy inwestujących w akcje notowane na giełdzie. W praktyce fundusze private equity mogą przynosić wysokie zyski nawet w okresie bessy, co jednak wiąże się z koniecznością ulokowania kapitału na dłuższy czas, od 3 do 10 lat.
Większość funduszy private equity jest niedostępna dla inwestorów indywidualnych. Jednak jest grupa funduszy oferowanych publicznie, dostępnych dla szerszego grona odbiorców. Działają one na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych i są nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Ich polityka inwestycyjna jest uregulowana w statucie, a za jej realizację są odpowiedzialne towarzystwa funduszy inwestycyjnych.