Trybunał orzekł tym samym o niekonstytucyjności przepisu tzw. ustawy skargowej. Zaskarżona norma wyłącza możliwość złożenia skargi na przewlekłość postępowania w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności orzeczeniu wydanemu w postępowaniu cywilnym.

Zdaniem Trybunału, wyłączenie sądowej kontroli postępowania klauzulowego podważa konstytucyjne prawo do sądu i stoi w sprzeczności z konstytucyjnym zakazem zamykania drogi sądowej.

"Podstawowym prawem jednostki jest bowiem możliwość weryfikacji podejmowanych i zaniechanych wobec niej czynności procesowych przez niezależny i niezawisły sąd wyższej instancji. Brak jest zaś konstytucyjnych wartości, które uzasadniałyby na gruncie ustawy skargowej osłabienie pozycji prawnoprocesowej uczestnika postępowania cywilnego w postaci zamknięcia mu drogi sądowej w zakresie ochrony jego prawa do terminowego załatwienia sprawy" - uznał Trybunał.

Jak podkreślił TK, konstytucja zawiera domniemanie drogi sądowej, w związku z czym - zdaniem Trybunału - wszelkie ograniczenia sądowej ochrony interesów jednostki muszą wynikać z ustawy zasadniczej i są dopuszczalne w absolutnie niezbędnym zakresie, jeżeli urzeczywistnienie wartości konstytucyjnej kolidującej z prawem do sądu nie jest możliwe w inny sposób.

Reklama

Skargę w tej sprawie do TK złożyła kobieta, na rzecz której sąd w wyroku zaocznym zasądził kilkaset złotych. Skarżąca złożyła wniosek o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności. Sąd nie podjął w tej sprawie żadnych czynności, wobec czego skarżąca wniosła do sądu okręgowego skargę na przewlekłość. Sąd okręgowy jednak odrzucił tę skargę i wskazał, że skargę na przewlekłość postępowania można wnieść jedynie w jego toku.

W skardze do TK podkreślono, że strona postępowania klauzulowego nie dysponuje środkiem prawnym przeciwdziałającym przewlekłości tego etapu postępowania, co - zdaniem skarżącej - narusza prawo do rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Według skarżącej, kontrolowana regulacja wyklucza możliwość uzyskania rekompensaty za nieuzasadnioną zwłokę w rozpoznaniu sprawy.

Zdanie odrębne złożył sędzia Stanisław Rymar.

TK wydał orzeczenie w pięcioosobowym składzie, któremu przewodniczył sędzia Stanisław Rymar; sprawozdawcą był sędzia Andrzej Zielonacki. Wyrok Trybunału jest ostateczny.(PAP)

autor: Mateusz Mikowski