Na Zamku Królewskim w Warszawie prezydent Lech Kaczyński wręczył odznaczenia państwowe i nominacje generalskie.

Jan Olszewski - b. premier RP, adwokat i obrońca w wielu procesach politycznych w czasach PRL odebrał w niedzielę na Zamku Królewskim Order Orła Białego - najwyższe odznaczenie państwowe.

Prezydent Lech Kaczyński wręczył w niedzielę na Zamku Królewskim w Warszawie w czasie uroczystości z okazji 218. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3. Maja ordery i odznaczenia państwowe.

Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali m.in.: Walery Choroszewski, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, minister informacji w ostatnim rządzie na uchodźstwie a także Wiesława Śmiechowska, represjonowana i więziona przez komunistów córka Antoniego Pajdak, sądzonego w procesie szesnastu oraz Jerzy Śmiechowski, żołnierz NSZ i AK, uczestnik powstania warszawskiego, represjonowany w czasach PRL.

Reklama

Odznaczenie to otrzymali także: Maksymilian Ciężki, dowódca biura szyfrów polskiego wywiadu, który brał udział w pracach nad złamaniem kodu Enigmy oraz pośmiertnie ks. Roman Kotlarz kapłan represjonowany przez reżim komunistyczny jako "radomski bandyta", zmarły w 1976 r. w niewyjaśnionych okolicznościach.

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski otrzymali m.in. Jacek Sauk, działacz "Solidarności", współzałożyciel niezależnego wydawnictwa "Okno" i Jan Pietrzak, satyryk i aktor, autor pieśni "Żeby Polska była Polską".

Prezydent odznaczył także adwokatów stanu wojennego: Krzyż Komandorsk Orderu Odrodzenia Polski otrzymały m.in. Zofia Adamowicz, Anna Bogucka-Skoworońska i Anna Kurska, zaś Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski - Edward Rzepka i Stefan Śnieżko.

Wśród odznaczonych znaleźli się także piosenkarka Edyta Geppert, muzyk Stanisław Soyka, a także biegaczka narciarska, mistrzyni świata, zdobywczyni Pucharu Świata i medalistka olimpijska Justyna Kowalczyk.

W archikatedrze św. Jana zostanie odprawiona msza święta w intencji ojczyzny. Po podniesieniu flagi i odczytaniu preambuły Konstytucji 3 maja prezydent wygłosi przemówienie. Celebrę na Placu Zamkowym zakończą pokaz musztry paradnej oraz defilada z udziałem pododdziałów rekonstrukcyjnych i pocztów sztandarowych. Przedstawiciele najwyższych władz państwowych, wojska, organizacji politycznych i społecznych złożą wieńce na Grobie Nieznanego Żołnierza.

Jak co roku święto Konstytucji 3 maja uczci specjalną sesją Trybunał Konstytucyjny, udział w niej weźmie unijna komisarz Danuta Huebner.

Władze Warszawy przygotowały imprezy plenerowe, w tym nawiązujący do czasów panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego piknik historyczny w Łazienkach Królewskich. Tam, w Pałacu na Wodzie, od 2 do 3 maja jest prezentowany oryginał Konstytucji 3 maja.

Uchwalona w 1791 roku Konstytucja 3 maja uchodzi w Polsce za drugą na świecie (po amerykańskiej) i pierwszą w Europie ustawę regulującą organizację władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli.

Pozostawiając w Polsce ustrój stanowy, pozbawiała jednak szlachtę prawa najwyższej zwierzchności wobec poddanych, przyjmując chłopów "pod opiekę prawa i rządu krajowego". Konstytucja zatwierdziła prawo mieszczan do nabywania dóbr i uzyskiwania szlachectwa.

Konstytucja centralizowała państwo, znosząc odrębność między Koroną i Litwą, oraz wprowadzając jednolity rząd, skarb i wojsko. Za religię panującą uznano katolicyzm - przy tolerancji dla innych uznawanych przez państwo wyznań apostazja pozostawała przestępstwem.

Konstytucja wprowadziła trójpodział władzy - ustawodawczą miał sprawować dwuizbowy parlament; wykonawczą przyznawała królowi i jego ministrom. Sądownictwo miało zostać zreorganizowane i podzielone na stale urzędujące sądy ziemskie i miejskie oraz nadzorujące je Trybunał Koronny i sądy asesorskie.

Ustawa znosiła wolną elekcję; po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego tron miał być dziedziczony przez saską dynastię Wettynów; tylko w razie wymarcia rodziny królewskiej szlachta miała wybierać nową dynastię.

Próba wprowadzenia konstytucji w życie została przekreślona już w połowie 1792 roku. Przyczyniła się do tego Konfederacja Targowicka (zawiązana przez przywódców obozu magnackiego w celu przywrócenia poprzedniego ustroju) i wkroczenie wojsk rosyjskich.