Hamulcem okazało się znaczące ograniczenie w dostępie do kredytów - twierdzą autorzy raportu Cushman & Wakefield.
Różnorodne obiekty
W II kwartale roku - podobnie jak w poprzednich trzech miesiącach - w Polsce oddano do użytku ok. 154 tys. m kw. powierzchni handlowych.. Największym wydarzeniem było ukończenie na Dolnym Śląsku centrum Renoma Wrocław i Cuprum Arena w Lubinie.
Oddawane obecnie obiekty są różnorodne zarówno pod względem lokalizacji (duże, średnie i małe miasta) oraz charakteru (obiekty śródmiejskie, dzielnicowe i podmiejskie). Jednocześnie sygnały z rynku wskazują na możliwe przesunięcie części planowanych w 2009 r. otwarć na kolejny rok.
Sporym wydarzeniem było również otwarcie pierwszej kawiarni amerykańskiej sieci Starbucks przy Nowym Świecie w Warszawie.
Dynamika zmian
Autorzy raportu Cushman & Wakefield wskazują, że sytuacja na rynku najmu sieci handlowych jest obecnie bardzo dynamiczna.
Z jednej strony decyzje o lokalizacji nowych sklepów podejmowane są z dużą ostrożnością. Strategie ekspansji i formaty sklepów podlegają ciągłej modyfikacji. Renegocjowane są też warunki najmu (po niższy cenach), jak i wprowadzane na skalę zachęty w postaci upustów.
Z drugiej strony obserwujemy zjawiska nowych wejść na rynek, konsolidacji i przejęć. Obserwujemy także powstawanie rynku wtórnego najmu powierzchni w centrach handlowych: kilka sieci poszukuje podnajemców na swoje lokale.
- Zjawisko to dotyczy głównie firm spoza sektora spożywczego. Takich klientów w całym kraju szuka np. sieć Euroapteka – mówi Katarzyna Janicka z Cushman & Wakefield Polska.
Z ciekawszych transakcji w okresie kwiecień-czerwiec warto odnotować wynajem 745 m kw. przez sieć Cubus w centrum IKEA Port Łódź, przez firmę EMPiK 547 m kw. w centrum Klif w Gdyni czy 317 m kw. w centrum Malta w Poznaniu przez sklep Mothercare.
Prognoza
W II kwartale w budowie pozostawało ok. 890 tys. m kw. powierzchni centrów handlowych, które trafią na rynek w latach 2009-2011. Jednocześnie ok. 250 tys. m kw. powierzchni oczekuje na decyzje o wznowieniu budowy.
– Decyzje zapadają bardzo szybko. Praktycznie zmieniają się z miesiąca na miesiąc w różnych częściach kraju – dodaje Katarzyna Janicka.
Realizacja kolejnych inwestycji na polskim rynku związana jest ściśle z dostępem deweloperów do finansowania i kondycją rynku najmu.
Można jednak już stwierdzić, że handlowy rynek inwestycyjny wykazuje pierwsze oznaki ożywienia, a popyt skoncentrowany jest głównie wokół wolnostojących sklepów spożywczych i sklepów z materiałami budowlanymi. Są one sprzedawane w pakietach i stanowią ciekawą i bezpieczną alternatywę dla inwestorów instytucjonalnych.
