W najbardziej popularnych obecnie modelach biznesowych relacje z klientami, operacje księgowe, obsługa poczty elektronicznej i zarządzanie innymi wewnętrznymi i zewnętrznymi procesami firm odbywa się fizycznie poza nimi, na platformach internetowych. Pozwala to przedsiębiorstwom unikać znacznych wydatków na inwestycje i zmniejszać koszty bieżącego funkcjonowania. Nie są potrzebne własne wielkie moce obliczeniowe i bardzo silne komputery. Firmy po potrzebne oprogramowanie, aplikacje i inne elektroniczne narzędzia sięgają do rozwiązań dostępnych online w internetowej przestrzeni.
Usługi takie świadczą wyspecjalizowane firmy magazynowania i przetwarzania danych. Z różnych przyczyn – braku specjalistów, umiejętności, doświadczeń, a często nawet wiedzy jak Internet może wspomóc działalność biznesową i poprawić relacje z klientami – z usług dostępnych w chmurze internetowej korzysta jedynie 41 proc. przedsiębiorstw zarejestrowanych w krajach należących do Unii Europejskiej – wynika z danych Eurostatu.
/>
Dokumentacja europejskiej instytucji statystycznej pozwala śledzić postępy w cyfrowym rozwoju firm. Ma on ulec wydatnemu przyspieszeniu w ramach przedsięwzięć hasłowo określanych mianem europejskiej Cyfrowej Dekady. Wśród postawionych celów, których realizacja będzie mogła liczyć w najbliższych latach na wsparcie ze środków europejskich zakłada się, że do 2030 r. udział firm korzystających z usług dostępnych w chmurze internetowej ma wzrosnąć do 75 proc. Podstawowy poziom umiejętności cyfrowych osiągnąć ma w tym czasie aż 90 proc. przedsiębiorstw zaliczanych do sektora małych i średnich firm. Chodzi o firmy, które zatrudniają – wedle przyjętych kryteriów UE – od 10 do 249 pracowników.
Liderami duże firmy
Nie ma obaw jeśli chodzi o cyfryzację dużych przedsiębiorstw, zatrudniających co najmniej 250 pracowników. Właściwie już dziś, en gros, spełniają one cele postawione do osiągnięcia w okresie Cyfrowej Dekady. Z danych Eurostatu wynika, że aż 72 proc. takich firm zarejestrowanych w krajach należących do UE korzystało w 2021 r. z usług świadczonych w chmurze internetowej. Każdy rok przynosi tu znaczne postępy. Jeszcze w 2018 r. odsetek ten wynosił tylko 53 proc.
W danych tych kryją się jednak różne cyfrowe niuanse. Usługi świadczone w chmurze to bardzo pojemne określenie, prawie jak sama chmura internetowa. Należy do nich np. zarządzanie pocztą elektroniczną firm. Z usług takich korzystało w 2021 r. 56 proc. dużych przedsiębiorstw unijnych. Podobny był odsetek dużych firm (53 proc.) korzystających ze zlokalizowanych w chmurze usług przechowywania danych, a także oprogramowania biurowego. Znacznie słabiej – nawet w przypadku dużych firm – wygląda korzystanie z zewnętrznych usług zarządzania relacjami z klientami (systemy CRM), z zewnętrznej mocy obliczeniowej, czy z systemów księgowych. Usługi takie kupuje mniej niż 30 proc. dużych europejskich firm.
W cyfryzacji największych przedsiębiorstw najdalej posunięte są już kraje skandynawskie. W Finlandii z usług zlokalizowanych w chmurze korzysta już 99 na 100 dużych przedsiębiorstw. W sąsiedniej Szwecji odsetek ten sięga 94 proc., w pozostającej poza Unią Norwegii – 90 proc. Podobnie jest w Belgii. W Rumunii, gdzie cyfryzacja dużych firm jest najmniej zaawansowana spośród krajów UE, udział ten sięgał w 2021 r. jedynie 33 proc.
Duże polskie firmy nie odstają w praktyce od średniej unijnej. Z danych Eurostatu wynika, że z rozwiązań cyfrowych zlokalizowanych w chmurze korzystało w 2021 r. 72 proc. zarejestrowanych w naszym kraju firm zatrudniających 250 i więcej pracowników. Z zewnętrznych usług do zarządzania systemami pocztowymi korzysta – podobnie jak to jest w całej UE – 56 proc. dużych firm. W korzystaniu ze zlokalizowanych „w chmurze” usług oprogramowania biurowego polskie duże firmy są nawet bardziej zaawansowane (58 proc. wobec 53 proc.) niż przeciętne duże przedsiębiorstwa europejskie.
Obraz cyfryzacji europejskich (i polskich) przedsiębiorstw wygląda o wiele gorzej w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (zatrudniających od 10 do 249 pracowników). Statystyka wskazuje, że to przede wszystkim do tej kategorii przedsiębiorstw kierowane powinny być w najbliższych latach programy cyfryzacji biznesu. W skali UE z usług świadczonych w chmurze korzystało w 2021 r. jedynie 40 proc. firm europejskiego sektora MŚP. W przypadku małych firm (zatrudniających od 10 do 49 pracowników) udział ten jest jeszcze niższy i wynosi 38 proc. Brakuje niestety statystycznej dokumentacji dotyczącej cyfryzacji jeszcze mniejszych firm, zatrudniających do 9 pracowników.
Małe i średnie pozostają w tyle
Małe i średnie firmy w znacznie mniejszym zakresie niż duże korzystają z różnych kategorii usług zlokalizowanych w chmurze internetowej. Najwyższy jest odsetek firm korzystających z rozwiązań związanych z zarządzaniem firmowa pocztą elektroniczną (32 proc.). Z usług przechowywania danych i oprogramowania biurowego korzysta mniej więcej jedna czwarta małych i średnich firm unijnych. W zarzadzaniu relacjami z klientami na rozwiązania takie decyduje się jedynie co dziesiąta firma sektora MŚP.
/>
Podobnie jak w przypadku dużych firm w cyfryzacji swoich procesów biznesowych najbardziej zaawansowane są małe i średnie przedsiębiorstwa krajów północnej części naszego kontynentu. Z usług w chmurze korzysta trzy czwarte firm MŚP w Finlandii i w Szwecji. Nieznacznie jedynie ustępują im małe i średnie firmy w Danii, Niderlandach i Norwegii, gdzie z rozwiązań „chmurowych” korzysta więcej niż 60 proc. tamtejszych małych i średnich firm. Warto zwrócić uwagę na znaczne pod tym względem zaawansowanie firm we Włoszech, gdzie po zewnętrzne usługi cyfrowe sięga 60 proc. tamtejszego sektora MŚP.
W okresie ostatnich dwóch lat – jak wynika z danych Eurostatu – tempo cyfryzacji małych i średnich firm w naszym kraju znacznie przyspieszyło. Małe i średnie firmy w Polsce są jednak niestety nadal znacznie słabiej zaawansowane pod względem cyfrowym niż przeciętnie w Unii. Jeszcze w 2018 r. udział firm korzystających z usług wynosił jedynie 10 proc. Do 2021 r. odsetek małych i średnich firm korzystających z usług w chmurze wzrósł w Polsce do 27 proc. firm tego sektora, ale obecna średnia unijna wynosi już 40 proc.
Firmy MŚP w Polsce najczęściej korzystają (21 proc. przedsiębiorstw tego sektora) z zarządzania usługami pocztowymi. Nieco rzadziej (17 proc.) z usług biurowych. W przypadku oprogramowania finansowo-księgowego, czy w zarządzaniu relacjami z klientami po usługi „chmurowe” sięga rzadziej niż co 10 firma MŚP w naszym kraju.