W IV kw. 2022 r. polski eksport do Rosji wyniósł 1,2 mld euro. To wprawdzie o 44 proc. mniej niż rok wcześniej, ale równocześnie był to wynik lepszy niż w II czy III kw. 2022 r.
Jeszcze w styczniu-lutym 2022 r., czyli u progu wojny na Ukrainie, eksport z Polski do Rosji przekraczał 600 mln euro miesięczne. Już w marcu spadł o połowę, do nieco ponad 300 mln euro, a miesiąc później było to nawet mniej niż 200 mln euro. Kraje Zachodu zaczęły wtedy wprowadzać sankcje na Rosję. Część z nich dotyczyła ograniczeń eksportu wybranych grup towarów. Polska najwyraźniej nie była ich dostawcą, bo od czerwca 2022 r. miesięczna wartość eksportu wzrosła i systematycznie przekracza 300 mln euro. W październiku i listopadzie ub.r. wynosiła nawet ponad 400 mln euro.
Polska na trzecim miejscu wśród unijnych dostawców
W całym 2022 r. eksport z Polski do Rosji wyniósł niemal 4,7 mld euro. Był o 40 proc. mniejszy niż rok wcześniej. Polska zajmowała trzecie miejsce wśród unijnych dostawców na rosyjski rynek. Wyprzedzały nas Niemcy, których sprzedaż do Rosji wynosiła 14,1 mld euro (była o 44 proc. mniejsza niż rok wcześniej), oraz Włochy, które zanotowały spadek zaledwie o 23 proc. do poziomu 5,8 mld euro.
Większy spadek eksportu niż Polska miał miejsce w przypadku Niderlandów (45 proc.), Francji (52 proc.) i Finlandii (44 proc.). Z kolei Łotwa zanotowała wzrost o 16 proc., do 2,2 mld euro, a Estonia – o 4 proc. do 744 mln euro. Wzrósł również eksport do Rosji z Bułgarii – o 14 proc., do 479 mln euro.
W styczniu eksport z Polski do Rosji wyniósł 320 mln euro. Utrzymał się więc powyżej poziomu 300 mln euro, choć równocześnie był najniższy od czerwca 2022 r.
/>
Co sprzedajemy Moskwie?
Co w ub.r. eksportowaliśmy do Rosji? Najważniejsza grupa produktów to wyroby przemysłu maszynowego. Na rynek agresora w wojnie z Ukrainą trafiły tego typu wyroby z Polski o wartości niemal 830 mln euro. To jednak o 57 proc. mniej niż rok wcześniej. Na drugim miejscu były tworzywa sztuczne i wyroby z nich. Sprzedaż tego rodzaju towarów miała wartość 371 mln euro. W porównaniu z 2021 rokiem zmniejszyła się o 21 proc. Trzecią pozycję – sprzedaż o wartości 353 mln euro – zajęły produkty farmaceutyczne. Tu jednak mieliśmy do czynienia nie ze spadkiem, a ze wzrostem sprzedaży o 18 proc. Inną grupą towarów, gdzie Polska zanotowała w ub.r. wzrost eksportu do Rosji, było obuwie.
Wśród produktów, które miały duże znaczenie w naszym eksporcie do Rosji w 2021 r., o 69 proc., do 215 mln euro, zmniejszyła się sprzedaż pojazdów, o 51 proc., do 328 mln euro, spadła sprzedaż wyrobów elektrycznych. Liderami spadków sprzedaży, jak można się domyślać, były materiały wybuchowe (o 97 proc.) oraz broń i amunicja (o 94 proc.). W obu tych przypadkach na rosyjski rynek trafiły artykuły z Polski łącznie o wartości kilkunastu tysięcy euro.
/>
Warszawa obniżyła import z Rosji…
Większe sukcesy niż w obniżaniu eksportu zanotowaliśmy w ub.r. w zmniejszeniu importu z Rosji. W IV kwartale 2022 r. wyniósł on 2,3 mld euro i był o 61 proc. mniejszy niż rok wcześniej. To wszystko pomimo wzrostu cen surowców energetycznych, które były głównym składnikiem naszego importu z Rosji. W efekcie Polska spadła na siódme miejsce na liście największych unijnych odbiorców z Rosji. Rok wcześniej byliśmy jeszcze na drugiej pozycji.
Liderami pozostają Niemcy, którzy w IV kw. 2022 r. odebrali dostawy z Rosji o wartości 4,1 mld euro. To o 49 proc. mniej niż rok wcześniej. Na drugim miejscu są Niderlandy, które jednak zanotowały wzrost importu o 23 proc. do 3,8 mld euro. Znaczący wzrost miał miejsce w przypadku Węgier, które w ostatnich trzech miesiącach ub.r. przesunęły się na trzecie miejsce z 13. pozycji rok wcześniej. To efekt wzrostu importu o 194 proc. do 3,6 mld euro. Duże wzrosty odnotowano również w przypadku Słowenii (347 proc.) czy Bułgarii (61 proc.). Oba te kraje kupowały jednak w Rosji stosunkowo niewiele. Wartość importu Słowenii z Rosji q czwartym kwartale ub.r. to 314 mln euro, a Bułgarii 1,4 mld euro.
/>
…ale nie wszystkim się udało
Biorąc pod uwagę cały 2022 rok, Polska należała do nielicznej grupy krajów, którym udało się ograniczyć import z Rosji. W naszym przypadku spadł on o 9 proc. do 15,1 mld euro. Finlandia ograniczyła import z Rosji o 38 proc., do 5,2 mld euro a Litwa o 43 proc., do 2,4 mld euro.
W Niemczech odnotowano wzrost o 6 proc. do 29,9 mld euro, a w Niderlandach podwojenie importu do poziomu 20,1 mld euro. O 122 proc. - do 9,2 mld euro wzrósł import z Rosji do Grecji, a o 155 proc. - do 10,9 mld euro – do Węgier.
Odpowiadały za to w głównej mierze surowce energetyczne. Ich import z Rosji do Niemiec wyniósł w całym ub.r. 18,4 mld euro, a do Holandii 12,5 mld euro. W przypadku Polski było to 9,6 mld euro wobec 8,9 mld euro rok wcześniej. W opublikowanym kilka dni temu podsumowaniu obrotów towarowych w styczniu nasz Główny Urząd Statystyczny (GUS) podał, że Rosja znalazła się na 9. miejscu wśród najważniejszych dostawców na nasz rynek z udziałem na poziomie 2,3 proc. wobec 6,3 proc. rok wcześniej. Wyżej była Arabia Saudyjska, nasz nowy główny kontrahent w zakresie sprzedaży paliw.