Ten radykalny pogląd ZUS sformułował w stosunku do zadłużonej w ZUS osoby niepełnosprawnej o znacznym stopniu niepełnosprawności, która wymagała całodobowej opieki i była całkowicie niesamodzielna. Cytat znalazłem w dokumentachze sprawy przedWSA we Wrocławiu (III SA/Wr 308/24). ZUS przegrał tą sprawę i ponownie będzie musiał rozpatrzyć wniosek opiekuna osoby niepełnosprawnej. Wyrok na razie jest nieprawomocny.

WSA: Renta 2000 zł (minus komornik) i świadczenie pielęgnacyjne nie dają prawa do umorzenia długów w ZUS

Budżet gospodarstwa domowego to 5079,71 zł i stanowi:

1) renta z tytułu niezdolności do pracy (2091,71 zł) oraz

2) pobierane przez opiekuna prawnego świadczenie pielęgnacyjne (2988 zł).

ZUS: "Budżet ten kształtuje się na znacznie wyższym poziomie od minimum socjalnego ustalonego 4 kwietnia 2024 r. na podstawie danych z GUS przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w IV kwartale 2023 r., które dla 2-osobowego gospodarstwa pracowniczego wynosi 2.950,02 zł i pozwala na sfinansowanie w całości wykazanych wydatków na utrzymanie (2.000 zł) i leczenie (500 zł) oraz regulowanie innych zobowiązań pieniężnych (300 zł). Do dyspozycji pozostaje kwota 2.279,71 zł, tj. 1.139,85 zł/os. Zatem, zdaniem ZUS, w niniejszej sprawie nie można stwierdzić zaistnienia sytuacji ubóstwa. ZUS dodał, że państwo polskie wspiera w ostatnich latach finansowo emerytów przyznając im dodatkowe świadczenia pieniężne w postaci trzynastej i czternastej emerytury, co z pewnością ma pozytywny wpływ na poziom zaspokajania niezbędnych potrzeb życiowych."

, że budżet gospodarstwa domowego skarżącego wynosi 5.079,71 zł i stanowi jego rentę z tytułu niezdolności do pracy (2.091,71 zł) oraz pobierane przez opiekuna prawnego świadczenie pielęgnacyjne (2.988 zł). Budżet ten kształtuje się na znacznie wyższym poziomie od minimum socjalnego ustalonego 4 kwietnia 2024 r. na podstawie danych z GUS przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych w IV kwartale 2023 r., które dla 2-osobowego gospodarstwa pracowniczego wynosi 2.950,02 zł i pozwala na sfinansowanie w całości wykazanych wydatków na utrzymanie (2.000 zł) i leczenie (500 zł) oraz regulowanie innych zobowiązań pieniężnych (300 zł). Do dyspozycji pozostaje kwota 2.279,71 zł, tj. 1.139,85 zł/os. Zatem, zdaniem ZUS, w niniejszej sprawie nie można stwierdzić zaistnienia sytuacji ubóstwa. ZUS dodał, że państwo polskie wspiera w ostatnich latach finansowo emerytów przyznając im dodatkowe świadczenia pieniężne w postaci trzynastej i czternastej emerytury, co z pewnością ma pozytywny wpływ na poziom zaspokajania niezbędnych potrzeb życiowych.

Ważne zastrzeżenie - Sąd nie może zmusić ZUS do przyznania ulgi

Decyzje dotyczące umorzenia zaległych składek na ubezpieczenie społeczne są podejmowane w ramach tzw. uznania administracyjnego. Ustawodawca, dając organom możliwość swobodnego podejmowania decyzji w tej kwestii, wprowadził pewien "luz decyzyjny" w administracyjnym systemie prawnym. Oznacza to możliwość, ale niestety nie obowiązek, umorzenia takich należności.

Sąd kontroluje legalność takiej decyzji, oceniając prawidłowość przeprowadzonego postępowania oraz formalną stronę decyzji, a nie zasadność jej wydania. Kontrola obejmuje zarówno interpretację prawa materialnego, jak i właściwe przeprowadzenie postępowania dowodowego, uwzględniającego zasady dowodzenia zawarte w Kodeksie postępowania administracyjnego, kompletność materiału dowodowego oraz jego ocenę.

Gdy ustawodawca daje organowi możliwość uznaniowego rozstrzygnięcia sprawy, sądowa kontrola decyzji obejmuje jedynie postępowanie poprzedzające jej wydanie, a nie rozstrzygnięcie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

ZUS: Nie dajesz sobie rady z czynszem za mieszkanie? Nie możemy umarzać zaległych składek z tego powodu

ZUS przegrał sprawę przed WSA dlatego, że uwzględnił wydatki na czynsz oraz koszty leczenia, ale pominął wszystkie tzw. podstawowe potrzeby życiowe (wydatki na żywność, higienę osobistą). Sąd podkreślił, że dom, w którym mieszka osoba o znacznym stopniu niepełnosprawności (dodatkowo całkowicie niezdolna do pracy i samodzielnej egzystencji), jest obciążony dużymi wydatkami związanymi z niepełnosprawnością, których nie ponosi typowe gospodarstwo domowe tworzone przez osoby zdrowe. Osoba, która wystąpiła o umorzenie zaległych składek ubezpieczeniowych, miała bardzo trudną sytuację zdrowotną. Wymaga całodobowej opieki, rehabilitacji, środków higienicznych i oczywiście leków.

WSA ustalił, że ZUS pomylił się co do wysokości dochodów tej rodziny - renta wynosiła 2091,71 zł. To była prawda, ale tę kwotę obciążały potrącenia komornicze w wysokości 412,44 zł. Wypłacana renta wynosiła 1679,27 zł. To przykład błędów, które popełnił ZUS w tej sprawie.

SN: Przy stracie emeryta 23 000 zł ZUS legalnie odda 3000 zł. Przy ponownym przeliczeniu emerytury nie oddaje się wszystkich pieniędzy
SN: Przy stracie emeryta 23 000 zł ZUS legalnie odda 3000 zł. Przy ponownym przeliczeniu emerytury nie oddaje się wszystkich pieniędzy

Zobacz również

Co to jest ustalone minimum socjalne

Koncepcja minimum socjalnego. O co w niej chodzi? Jest to kwota, która zabezpieczy istotne, podstawowe potrzeby każdego z nas. Poziom minimum socjalnego ZUS wyznacza w oparciu o dane GUS i statystyczne założenia dotyczące ponoszonych wydatków. ZUS powinien uwzględnić zwiększone:

1) wydatki na ochronę zdrowia,

2) konieczność ponoszenia dodatkowych wydatków np. na środki higieny dla osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Dane te nie są brane pod uwagę w wartościach statystycznych takich jak GUS. Przecież mogą rzutować na faktyczne możliwości finansowe strony w konkretnym przypadku. WSA wytknął ZUS nie uwzględnienie tych danych.