To miał być koniec komisji lekarskich w ZUS. Kontrowersyjna zmiana bo zasadą jest, że II instancja, to w szeregu instytucjach kilka osób (np. trzech sędziów w sądach apelacyjnych). Wspólna decyzja kilku osób zmniejsza ryzyko błędu orzeczniczego. Jednak od 1 stycznia 2025 r. nie ma nowości, że:
1) w ZUS nie ma komisji lekarskich.
2) Są tylko decyzje jednoosobowe lekarzy orzeczników.
Poniżej w pliku Word treść projektu nowelizacji, którego nie udało się uchwalić Sejmowi:
Bo jest za mało lekarzy
Nowy system ma wynikać z braku lekarzy, o czym wprost napisano w uzasadnieniu zmian:
Ważne
Z uzasadnienia projektu nowelizacji:
Opisane zmiany wynikają z powstałych na przestrzeni lat w ZUS problemów z zatrudnieniem lekarzy orzeczników, których średnia wieku jest coraz wyższa (średni wiek lekarzy zatrudnionych w ZUS – to powyżej 60 lat), co w efekcie prowadzi do niedoboru kadr i możliwości sprawnego, opartego na najwyższych standardach wiedzy medycznej, działania w zakresie orzecznictwa lekarskiego. ZUS zatrudnia obecnie (stan na wrzesień 2024 r.) w orzecznictwie lekarskim, łącznie z lekarzami zatrudnionymi w Centrali ZUS, 688 lekarzy w łącznym wymiarze 546 etatów. Wszyscy lekarze są zatrudnieni na podstawie umów o pracę. Natomiast 355 etatów lekarzy jest nieobsadzonych (40% z etatów przewidzianych w planie zatrudnienia ZUS).
WAŻNE! W ZUS miały orzekać nawet pielęgniarki.
Rząd gwarantował, że lekarz orzecznik będzie tak samo bezstronny jak komisja lekarska (trzy osoby)
Wynikać to miał z takich zasad:
Zasada 1. Wyłączenie lekarza w pierwszej instancji w danej sprawie od orzekania w tej sprawie toczącym się w drugiej instancji.
Zasada 2. Rozporządzenie wprowadzi rygorystyczne zasady dla II instancji. Lekarz na tym poziomie będzie musiał mieć odpowiednią:
- specjalizację - specjalizacja dla schorzenia osoby orzekanej, ale także specjalizacja pokrewna albo
- wydanie orzeczenia zostanie poprzedzone wydaniem opinii specjalistycznej przez lekarza konsultanta o specjalizacji odpowiadającej schorzeniu osoby orzekanej – gdy nie ma możliwości wydania orzeczenia przez lekarza o właściwej specjalizacji;
- w przypadkach skomplikowanych i trudnych kierowanie sprawy do rozpatrzenia przez lekarza posiadającego większe doświadczenie w orzecznictwie lekarskim.
Podstawa prawna tych zmian? Komisje lekarskie wykreślone z art. 68 ustawy o systemie społecznym
Taki był plan:
Do zakresu działania ZUS nie należy już orzekanie przez lekarzy orzeczników Zakładu oraz komisje lekarskie Zakładu dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Znika to zadanie z art. 68 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W to miejsce pojawić się miało od 1 stycznia 2025 r. takie zadanie:
Ważne
Orzekanie przez lekarzy orzeczników oraz specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne dla potrzeb ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, innych świadczeń należących do właściwości Zakładu oraz dla celów realizacji zadań zleconych Zakładowi na podstawie innych ustaw, a także kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy.