Trudna sytuacja finansowa polskich seniorów

Kwestia kondycji finansowej osób starszych w Polsce jest stale obecna w debacie publicznej. Pomimo wprowadzania przez państwo rozmaitych form finansowego wsparcia dla seniorów, realia ekonomiczne, takie jak dynamicznie rosnąca inflacja i stosunkowo niskie świadczenia emerytalne, stanowią dla tej grupy poważne wyzwania.

Po marcowej waloryzacji, minimalna emerytura w Polsce wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie. Należy jednak podkreślić, że znacząca część seniorów otrzymuje tak zwane emerytury groszowe. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), około 430-438 tysięcy osób pobiera świadczenia niższe niż minimalne. Dotyczy to głównie osób, które pracowały zbyt krótko, by nabyć pełne prawo do minimalnej emerytury. Otrzymują one świadczenia wynoszące zaledwie kilka, a nawet kilkadziesiąt złotych, a w skrajnych przypadkach są to jedynie grosze miesięcznie. Ta sytuacja jest poważnym problemem społecznym, który uwidacznia luki w systemie emerytalnym, niezapewniającym pełnej ochrony wszystkim obywatelom.

Seniorzy mogą liczyć na wsparcie finansowe

Polityka wobec seniorów obejmuje nie tylko podwyżki świadczeń podstawowych (waloryzację), ale także dodatkowe formy wsparcia. Najbardziej powszechne to "trzynasta" i "czternasta" emerytura. Trzynasta emerytura jest jednorazowym dodatkiem wypłacanym co roku w kwietniu, równym wysokości minimalnej emerytury. Przysługuje ona wszystkim emerytom i rencistom, o ile ich prawo do świadczenia nie było zawieszone na dzień 31 marca danego roku. Z kolei czternasta emerytura zazwyczaj trafia do beneficjentów jesienią, a jej wysokość jest uzależniona od kwoty głównego świadczenia. Jest ona przyznawana seniorom, których świadczenie nie przekracza 2900 zł brutto. Powyżej tej kwoty stosowana jest zasada „złotówka za złotówkę”, co oznacza stopniowe zmniejszanie dodatku.

Choć te dodatki nie rozwiązują głównego problemu, jakim są niskie świadczenia, stały się kluczowym elementem domowych budżetów wielu seniorów, stanowiąc istotny zastrzyk gotówki na bieżące potrzeby. Ponadto, seniorzy mogą korzystać z innych form pomocy, takich jak świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz ulgi w transporcie publicznym.

Dodatkowe 273 zł do emerytury – warunki dla beneficjentów

Wśród mniej nagłaśnianych, lecz istotnych form wsparcia, jest świadczenie ratownicze. Jest to comiesięczna wypłata przeznaczona dla emerytowanych ratowników górskich i strażaków ochotników, stanowiąca wyraz uznania za ich wieloletnią, nieodpłatną służbę. Aby otrzymać ten dodatek, należy spełnić ściśle określone kryteria stażowe i wiekowe:

  • Staż w służbie ratowniczej: 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet.
  • Minimalny wiek: 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet.

Dodatek przysługuje tym, którzy aktywnie uczestniczyli w akcjach ratowniczych przed 31 grudnia 2011 roku. Uczestnictwo to musi być potwierdzone pisemnie przez 3 osoby. Co najmniej jedna z tych osób musiała w przeszłości pełnić funkcje publiczne lub być zatrudniona w urzędzie samorządowym, a jej okres pracy musi przynajmniej częściowo pokrywać się z okresem uczestnictwa kandydata w akcjach ratunkowych.

Wysokość tego świadczenia ratowniczego to 273 zł i jest ono wypłacane co miesiąc, do 15. dnia, przelewem na konto bankowe lub w innej, wybranej przez beneficjenta formie. W bieżącym miesiącu (lub w najbliższym terminie), dodatkowe 273 zł powinny trafić do emerytowanych ratowników i strażaków do 15 października.

Wniosek o przyznanie tego wsparcia należy złożyć we właściwej komendzie powiatowej Państwowej Straży Pożarnej lub w placówkach organizacji ratowniczych: TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe) lub GOPR (Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe). Do wniosku trzeba załączyć dokumenty potwierdzające wymagany staż w danej formacji.