ZUS wypłaca 348,22 zł miesięcznie. Dwie grupy dostają pieniądze, ale tylko jedna musi złożyć wniosek

Spora grupa seniorów oraz osób niezdolnych do pracy z powodu choroby może skorzystać ze specjalnego dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego przez ZUS. W artykule wyjaśniamy, komu przysługuje ten dodatek w 2025 roku, ile dokładnie wynosi, jak go uzyskać i jakich formalności unikać. Przedstawiamy również różnice między dodatkiem a zasiłkiem pielęgnacyjnym, zasady ich zbiegu, a także podajemy powiązane przepisy prawne, najnowsze dane i praktyczne porady dla seniorów i ich rodzin.

Czym jest dodatek pielęgnacyjny i komu przysługuje?

Dodatek pielęgnacyjny to comiesięczne świadczenie wypłacane przez ZUS na podstawie art. 75 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. 2022 poz. 504). Od 1 marca 2025 r. przysługuje w wysokości 348,22 zł miesięcznie.

Prawo do dodatku mają:

• osoby, które ukończyły 75 lat – świadczenie przyznawane jest automatycznie przez ZUS,
• osoby całkowicie niezdolne do pracy i do samodzielnej egzystencji – muszą złożyć wniosek z dokumentacją medyczną.

Warto pamiętać, że dodatek nie przysługuje osobom przebywającym w zakładach opiekuńczo-leczniczych lub pielęgnacyjno-opiekuńczych, chyba że opuściły placówkę na co najmniej 2 tygodnie w miesiącu.

Ile wynosi dodatek pielęgnacyjny w 2025 r.? Aktualna kwota

Od marca 2025 r. dodatek pielęgnacyjny wynosi 348,22 zł, co jest efektem corocznej waloryzacji emerytur i rent. Wskaźnik waloryzacji na ten rok wyniósł 105,5%, zgodnie z komunikatem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 14 lutego 2025 r. (M.P. 2025 poz. 129).

Podwyżka dodatku pielęgnacyjnego była w tym roku raczej symboliczna - wyniosła niewiele ponad 18 zł.

• 2024: 330,07 zł
• 2025: 348,22 zł

Jak uzyskać dodatek pielęgnacyjny z ZUS?

Procedura uzyskania dodatku pielęgnacyjnego różni się w zależności od podstawy przyznania:

Automatycznie (po 75. roku życia):

• Świadczenie przyznaje ZUS z urzędu – nie trzeba składać wniosku.
• Wypłata następuje od miesiąca po ukończeniu 75 lat.

Na podstawie orzeczenia o niezdolności do pracy:

• Konieczne złożenie wniosku do ZUS.
• Wymagane zaświadczenie lekarskie (druk OL-9), nie starsze niż miesiąc.
• Dokumenty można złożyć osobiście, przez pełnomocnika, pocztą lub przez ePUAP.

Wniosek należy przygotować starannie, aby uniknąć odmowy lub opóźnień. W przypadku trudności z mobilnością możliwa jest pomoc pełnomocnika lub pracownika ZUS.

Dodatek pielęgnacyjny - terminy wypłat w 2025 roku

Dodatek pielęgnacyjny wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Oto podstawowe zasady:

• Wypłacany jest razem z emeryturą lub rentą — tego samego dnia, w którym ZUS wypłaca podstawowe świadczenie.
• ZUS wypłaca świadczenia w ustalonych, stałych terminach w miesiącu: 1, 5, 6, 10, 15, 20 i 25 dnia każdego miesiąca.
• Jeśli termin wypłaty przypada na dzień wolny od pracy (np. weekend lub święto), ZUS realizuje wypłatę wcześniej, tak by pieniądze dotarły na czas.

Dodatek pielęgnacyjny a zasiłek pielęgnacyjny – nie pobierzesz obu!

Polacy często mylą dodatek pielęgnacyjny z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Tymczasem to dwa zupełnie różne świadczenia. Zasiłek pielęgnacyjny jest wypłacany przez gminy, na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255). Od listopada 2024 r. jego wysokość wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niezdolnym do samodzielnej egzystencji:

• osobom niepełnosprawnym poniżej 16. roku życia;
• osobom niepełnosprawnym powyżej 16. roku życia, jeśli: posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli powstała ona przed ukończeniem 21. roku życia;
• osobom, które ukończyły 75. rok życia, które nie otrzymują dodatku pielęgnacyjnego.

Nie można pobierać obu świadczeń równocześnie. Jeśli ZUS przyzna dodatek, a gmina już wypłaciła zasiłek – emerytura zostanie pomniejszona o nienależnie pobrane środki.

Tak było w przypadku pani Jolanty z Poznania, która po przyznaniu dodatku pielęgnacyjnego przez ZUS nieświadomie nadal pobierała zasiłek pielęgnacyjny z gminy. Gdy sprawa wyszła na jaw, ZUS potrącił jej z emerytury nadpłatę. Pani Jolanta złożyła wniosek do urzędu gminy o umorzenie części kwoty, powołując się na trudną sytuację zdrowotną i materialną. Gmina zgodziła się rozłożyć spłatę na raty.

Wyjątkiem są sytuacje szczególnie trudne – wtedy gmina może:

• umorzyć nadpłatę,
• rozłożyć ją na raty,
• odroczyć termin zwrotu (art. 30 ust. 9 ww. ustawy).

Orzeczenie NSA z 28.06.2024 r., sygn. I OSK 1559/23, potwierdziło te zasady.

Czy dodatek pielęgnacyjny podlega opodatkowaniu?

Nie. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 100 ustawy o PIT (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350), dodatki pielęgnacyjne są zwolnione z podatku dochodowego. Oznacza to, że seniorzy otrzymują pełną kwotę świadczenia – 348,22 zł miesięcznie „na rękę”. Jest to szczególnie istotne dla osób o niskich dochodach, które nie mogą liczyć na inne ulgi.

Dane GUS – jak zmienia się wsparcie dla seniorów?

Dodatek pielęgnacyjny istnieje od 1999 r., ale jego realna wartość systematycznie maleje względem inflacji. Według danych GUS:

• w 2010 r. dodatek stanowił ok. 17% minimalnej emerytury,
• w 2025 r. to już tylko ok. 11%.

Równocześnie rośnie liczba seniorów – w 2025 r. osoby 75+ stanowią ponad 11% populacji Polski, co stanowi wyzwanie dla systemu emerytalnego i opieki zdrowotnej.

Źródła i akty prawne:

• Ustawa o emeryturach i rentach z FUS: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19981220904
• Ustawa o świadczeniach rodzinnych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20032282255