Co to jest renta alkoholowa?

Renta alkoholowa to świadczenie dla osób, które z powodu uzależnienia od alkoholu stały się całkowicie lub częściowo niezdolne do pracy. Oznacza to, że samo rozpoznanie choroby alkoholowej nie wystarczy, konieczne jest orzeczenie lekarza ZUS o niezdolności do pracy.

Ile wynosi renta alkoholowa w 2025 roku?

Od 1 marca 2025 roku, po waloryzacji rent i emerytur, minimalne kwoty świadczenia wynoszą:

  • 1878,91 zł brutto – w przypadku całkowitej niezdolności do pracy,
  • 1409,18 zł brutto – w przypadku częściowej niezdolności do pracy.

Wysokość renty zależy od okresów składkowych i nieskładkowych oraz od podstawy wymiaru składek.

Renta stała i okresowa – jaka różnica?

ZUS może przyznać rentę z tytułu niezdolności do pracy w dwóch wariantach:

  • renta stała – jeśli niezdolność do pracy ma charakter trwały,
  • renta okresowa – gdy niezdolność została orzeczona na określony czas (maksymalnie 5 lat).

W decyzji ZUS wskazuje, na jaki okres przyznaje świadczenie. Po jego upływie konieczne może być ponowne badanie.

Kiedy uznaje się osobę za niezdolną do pracy?

Lekarz orzecznik ZUS ocenia stopień i okres niezdolności do pracy. Za niezdolną do pracy uznaje się osobę, która utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

Wyróżnia się:

  • całkowitą niezdolność do pracy – gdy osoba nie jest w stanie wykonywać żadnej pracy,
  • częściową niezdolność – gdy nie może wykonywać pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Od orzeczenia lekarza można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od doręczenia decyzji.

Warunki przyznania renty alkoholowej

Aby uzyskać rentę, trzeba spełnić ogólne warunki określone w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Niezbędne jest:

  • stwierdzenie niezdolności do pracy przez lekarza orzecznika ZUS,
  • odpowiedni staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe),
  • powstanie niezdolności do pracy w określonym czasie – podczas ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy po jego ustaniu.

Wymagany staż pracy – ile lat trzeba mieć?

Minimalny łączny okres składkowy i nieskładkowy zależy od wieku, w którym powstała niezdolność do pracy:

  • 1 rok – przed ukończeniem 20 lat,
  • 2 lata – między 20 a 22 rokiem życia,
  • 3 lata – między 22 a 25 rokiem życia,
  • 4 lata – między 25 a 30 rokiem życia,
  • 5 lat – po 30. roku życia.

U osób powyżej 30 lat te 5 lat musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku lub przed powstaniem niezdolności do pracy.

ZUS może przyznać rentę także wtedy, gdy niezdolność nie powstała w okresie składkowym, jeśli:

  • kobieta ma co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych,
  • mężczyzna ma co najmniej 25 lat takich okresów i jest całkowicie niezdolny do pracy.

Jak złożyć wniosek o rentę alkoholową?

Aby ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, należy złożyć wniosek ZUS-ERN w dowolnej placówce ZUS lub przez PUE ZUS.

Dołączyć wymagane dokumenty:

  • formularz ERP-6 – potwierdzenie okresów składkowych i nieskładkowych,
  • świadectwa pracy, zaświadczenia o wynagrodzeniu i przebiegu ubezpieczenia,
  • zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 (wystawione przez lekarza leczącego, nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem wniosku),
  • dokumentację medyczną lub formularz OL-9A, jeśli dokumentacji brak,
  • wywiad zawodowy OL-10 (dla osób zatrudnionych).

Wniosek rozpatruje oddział ZUS właściwy dla miejsca zamieszkania.

Co dalej po złożeniu wniosku?

ZUS kieruje wnioskodawcę na badanie do lekarza orzecznika. Po wydaniu decyzji:

  • jeśli niezdolność do pracy zostanie potwierdzona przyznaje się rentę,
  • jeśli wniosek zostanie odrzucony można wnieść sprzeciw w terminie 14 dni.